“Hij heeft in de kliniek het licht gezien.” Dat zei advocaat Scholte dinsdag over Duncan van B. (54), de man die in 1989 kunststudente Ceciel Bot (19) in Kampen vermoordde. Van B., die inmiddels 36 jaar doorbracht in de gevangenis en tbs-klinieken, gold jarenlang als onbehandelbaar. Een terugkeer in de maatschappij leek uitgesloten.
Daar lijkt sinds zijn overplaatsing naar een andere kliniek verandering in te zijn gekomen. “Voor het eerst in al die jaren heeft hij overeenstemming bereikt over het gebruik van medicatie,” zei Scholte tegen de rechters, die zich moeten buigen over de verlenging van de tbs-maatregel. De officier van justitie voegde toe: “Zijn contact met het behandelteam verloopt goed en er zijn geen incidenten geweest met mede-tbs’ers.”
Weinig haast om vrij te komen
Van B. stelde dat het goed met hem gaat sinds hij twee jaar geleden werd overgeplaatst. Veel haast om helemaal op vrije voeten te komen heeft hij echter niet. “Ik zit al zo lang binnen en ben ouder geworden. Ik heb niet meer zo’n haast en doe het rustig aan,” zei hij. “Liever zo, dan te snel en ik weer op m’n bek ga.”
Een deskundige van de kliniek adviseerde de rechtbank om de tbs-maatregel met twee jaar te verlengen. “De behandeling loopt momenteel gestaag.” Van B. was het daarmee eens. “Gewoon rustig aan, dan komt de rest vanzelf wel.”
Van B. krijgt regelmatig verlof, maar maakt daar niet altijd gebruik van. Meestal blijft het bij een boodschap of een kort familiebezoek. Ook heeft hij via internet enkele nieuwe mensen leren kennen, maar tot vriendschappen of relaties leidde dat niet. “De kliniek kijkt altijd mee en ik heb ook niet echt de behoefte aan een relatie,” zei hij.
Voor de oudste rechter is het weerzien met Van B. routine geworden. Ook zij bespeurde de omslag en gaf hem een oprecht compliment. “Ik sluit me graag bij die woorden aan,” zei de officier van justitie. “Het is knap als iemand na 25 jaar tbs zegt: ik doe het rustig aan. Dus ook vanuit het Openbaar Ministerie de complimenten.”
“Dan ben ik de derde in de rij met complimenten,” zei advocaat Scholte tot slot. “Ik zou zeggen: ga zo door en tot over twee jaar.”
De rechtbank doet op 2 juni uitspraak over de verlenging van zijn tbs-maatregel.
De moord op Ceciel Bot
Op vrijdag 9 juni 1989 vermoordde Duncan van B., destijds 18 jaar oud, de 19-jarige Ceciel Bot in haar studentenkamer op de Plantage in Kampen. Van B., die toen verbleef in het beruchte jongensinternaat De Dreef in Wapenveld, was die dag op zoek naar seks.
Hij reisde vanuit Wapenveld eerst naar Zwolle, maar vond daar geen slachtoffer. Vervolgens nam hij het Kamperlijntje, liep vanaf het station via de stadsbrug de binnenstad in en belandde op de Plantage. Bij café The Pub sloeg hij rechtsaf het steegje in richting de Broederstraat.
Aan de rechterzijde stond een toegangsdeur open. Van B. liep naar binnen en belde boven aan bij verschillende kamers. Alleen Ceciel deed open. Kort daarna werd ze verkracht en gewurgd met een snoer.
Van B. werd in 1990 veroordeeld tot 15 jaar cel en tbs, mede omdat hij datzelfde jaar ook twee vrouwen in zijn woonplaats Hoorn had verkracht. Zijn gevangenisstraf heeft hij allang uitgezeten, maar door de diagnose seksueel sadisme bleef hij in tbs.
