De gemeente Zwartewaterland staat voor een lastige keuze in de polder Mastenbroek. De begraafplaats kampt met een te hoge grondwaterstand, waardoor begraven steeds moeilijker wordt. Tegelijk vraagt de houten fundering van de naastgelegen kerk juist om voldoende grondwater om in stand te blijven.
De graven kampen met instabiele wanden zodra ze worden geopend. Door het hoge grondwaterpeil dreigen ze in te storten, terwijl ook het ontbindingsproces vertraagt. Dat laatste maakt het zogeheten schudden, het ruimen en herbegraven van stoffelijke resten binnen hetzelfde graf, lastig en beladen. “We lopen echt tegen beperkingen aan,” erkent wethouder Maarten Slingerland. “We doen ons best om in Mastenbroek iedereen te begraven zoals ze willen, maar dat lukt niet altijd meer zoals we het zouden willen.”
De situatie is niet nieuw, maar wel nijpender geworden. In 2023 begon Zwartewaterland met een langdurig grondwateronderzoek. Twee jaar lang registreerden peilbuizen de schommelingen, zodat ook de invloed van natte en droge seizoenen in beeld kwam. De resultaten liggen inmiddels op tafel. “Dat we iets moeten doen, is duidelijk,” zegt Slingerland. “We hebben te maken met een toenemend probleem. Mogelijke maatregelen kunnen ingrijpend zijn voor rechthebbenden en nabestaanden.”
Vaker hoge grondwaterstanden
Een extra complicatie is de nabijgelegen kerk. Waar het grondwater op de begraafplaats zorgt voor instortingsgevaar, is het voor de houten palen onder het godshuis juist van levensbelang dat het peil niet te laag wordt. “We moeten dus zoeken naar een evenwicht, waarbij we zowel de kerk als de begraafplaats recht doen,” aldus de wethouder.
De gemeente benadrukt dat ze de grafrust wil waarborgen, nu en in de toekomst. Maar de kans is reëel dat de begraafplaats door klimaatverandering vaker te maken krijgt met hoge grondwaterstanden. Daarom is eerder al een oproep gedaan aan rechthebbenden om na te denken over wat zij willen als begraven op termijn niet meer kan zoals verwacht. “We beseffen de impact van dat verzoek,” zegt Slingerland. “Maar we moeten samen voorbereid zijn op wat kan komen.”
Op maandagavond 23 juni organiseert de gemeente van 19.00 tot 21.00 uur een inloopbijeenkomst in het Trefpunt in Mastenbroek. Daar kunnen inwoners, rechthebbenden en andere belangstellenden meepraten over de toekomst van de begraafplaats.
