Parc Güell voorbeeld voor nieuw Wadeplein in Stadshagen

Zwolle – Wijkstichting Stadshagen Totaal heeft maandagavond, tijdens de gemeenteraadsvergadering in Zwolle, een plan gelanceerd voor een ingrijpende face-lift van het centrale plein van de wijk, op de kop van de Wade. Dat nieuwe stadsplein, geïnspireerd door het Parc Güell in Barcelona, moet het kloppende hart van de wijk worden. De wijkvereniging wil nog dit jaar met de aanleg van de eerste onderdelen beginnen. Het college van BenW reageerde gisteren enthousiast op de presentatie van de wijkvereniging en architect Gijs Hooft Graafland.

Artist’s impression van Van den Berg Architecten

Stadshagen mist een hart. Een plek waar mensen naartoe gaan om elkaar te ontmoeten. Het plein op de kop van de centrale winkelstraat zou dat kunnen zijn, maar dat heeft een grauwe uitstraling en mist de voorzieningen van een openbare verblijfsruimte. Wijkvereniging Stadshagen Totaal wil dat ingrijpend veranderen. Met een mix van natuur, cultuur en recreatie moet het ‘Wadeplein’ het hart van de wijk worden. De gemiddelde Stadshagenaar is blij met zijn wijk. De veelal tevreden Stadshagenaren hebben evenwel twee wensen: meer groen en meer gezelligheid. Stadshagen Totaal werkt al aan een plan om de wijk te vergroenen, door de aanleg van bossen en bosschages in plaats van de vele monotone grasvelden.

Betoog Wijkstichting Stadshagen Totaal:

Het project om wat meer gezelligheid in de wijk te brengen wordt in deze brochure gepresenteerd. Eerst dit. De stedenbouwkundige inzichten van nu zijn anders dan in de tijd dat het winkelcentrum van Stadshagen werd gebouwd. Nostalgie en geborgenheid hebben een sterke plaats gekregen in de architectuur en de opzet van wijken. Dat is goed te zien in de nieuwe delen van Stadshagen; de huizen hebben vaak puntdaken, erkers, verspringende gevels en overhangende daken, en de wijkstructuur is minder hoekig van aard.

Voor De Tippe, het allernieuwste deel van de wijk, heeft zelfs het vroeg-twintigste-eeuwse Assendorp model gestaan. Het gebied rond het winkelcentrum wijkt daar sterk van af. De gebouwen zijn hoog en plat, met een sterke uniformiteit en nagenoeg zonder ornamenten. De inrichting van het gebied is sober, met wat verdwaalde bomen en verweesde plantenbakken. Een kenmerkende klacht is dat het er altijd waait. Dat heeft alles te maken met de hoge gebouwen, die valwinden veroorzaken, en een gebrek aan windbrekende bomen en struiken.

Het resultaat van dit alles is dat het verblijfsklimaat in het winkelcentrum van Stadshagen ronduit slecht is. We gaan ernaartoe voor een boodschap en gaan dan linea recta weer naar huis. Het grimmige karakter ontmoedigt funshoppen of flaneren. Dat willen wij veranderen. Op ons verzoek heeft de Zwolse architect Gijs Hooft Graafland een ontwerp gemaakt voor de herinrichting van het plein op de kop van de Wade. Uitgangspunt was dat daar een overdekte fietsenstalling en een opvang voor winkelwagens moeten komen, met welk idee een bewoonster van de wijk twee jaar geleden het wijkbudget won. Die voorzieningen zijn nuttig, maar mogen er in onze ogen niet toe leiden dat het plein verder verrommelt.

Hooft graafland heeft dat opgelost met een ontwerp van een half verdiepte fietsenstalling, met een dak van sedum en struiken, met rondom meanderende bankjes die de fietsen en winkelwagens aan het zicht onttrekken. Bovendien blijft zo het zicht op de Peperbus, de visuele verbinding met het oude Zwolle, gehandhaafd. Hooft Graafland stelde voor om de bankjes vorm te geven als in Parc Guell in Barcelona; meanderend en met kleurrijk mozaïek belegd. Die speelsheid, gecombineerd met het vele groen op het dak en tussen de bankjes, kan de hardheid van het gebied doorbreken.

We schakelen de wijk in bij de productie van de bankjes. Kinderen van de vele basisscholen en bewoners van verzorgingstehuizen gaan de mozaïeken maken die de bankjes gaan bekleden; ouderenorganisatie WijZ en de schooldirecteuren zijn geïnformeerd over het pleinplan en hebben toegezegd eraan mee te werken. Door de jeugd van Stadshagen bij het project te betrekken verminderen we de kans op vandalisme, omdat ze mede-eigenaar zijn van het plein. De ondernemers in het Winkelcentrum Stadshagen staan vierkant achter onze plannen. Ze hebben ons gevraagd om het plan door te trekken naar de winkelstraat zelf; daar zouden dan bankjes en groenelementen kunnen komen in de stijl van het Wadeplein. De winkeliersvereniging heeft daarvoor een substantieel bedrag beschikbaar gesteld.

Museum De Fundatie wordt een partner in het project. Dat wil het plein inrichten met enkele kunstwerken uit zijn collectie, in het kader van het project Fundatie Fusions, waarmee het spraakmakende museum de wijken in trekt. Bovendien wordt bekeken of er een mogelijkheid is om de kop van het Cultuurhuis, dat pal aan het plein grenst, in te richten met stukken uit de collectie. Een tweede partner is Bouwbedrijf Salverda, gevestigd in Zwolle en ’t Harde, dat voor aangepaste tarieven de herinrichting van het plein voor zijn rekening nemen.

Met het onderhavige ontwerp kan Stadshagen – dat al meer dan 20 duizend inwoners telt en er volgens planning zo’n 30 duizend gaat krijgen – een kloppend hart krijgen, waar natuur, cultuur en recreatie worden gecombineerd. Wijkvereniging Stadshagen Totaal wil daarvoor de reserves gebruiken die zijn opgebouwd uit de zogeheten eenprocentsregeling. Ons is door ambtenaren verteld dat daarvoor nog ‘enkele tonnen’ op de plank liggen. Liever dan aan enkele geïsoleerde kunstvoorwerpen, zien we dat besteed aan een doel waar in Stadshagenaren een schreeuwende behoefte aan bestaat; een ontmoetingsplek die gezelligheid biedt.