Afval scheiden stimuleren

Zwolle – Over afval is veel te doen. De trend is hergebruiken en recyclen en zo min mogelijk verbranden om waardevolle grondstoffen te hergebruiken. Parallel aan deze ontwikkelingen oriënteren gemeenten zich op nieuwe manieren om afval gescheiden in te zamelen. Uit onderzoek van Natuur en milieu Overijssel over afval blijkt dat er grote bereidheid is onder mensen om afval (nog meer) te scheiden. Statiegeld, meer inzamelpunten op strategische plekken en gemeenten die recyclebare producten ophalen worden gezien als belangrijke hulpmiddelen.

Mensen geven expliciet aan behoefte te hebben aan een goede GFT-inzameling in flats en in het buitengebied. Naast GFT kunnen ook textiel, bouw- en klusafval en lampen nog beter worden gescheiden. Voor nieuwe vormen van afvalinzameling door gemeenten blijkt nog beperkt draagvlak. Dat geldt zeker voor het omgekeerd inzamelen, waarbij de gemeente nog slechts de recyclebare spullen ophaalt. Slechts 48% van de respondenten ziet dat zitten.  Iedere dag produceren we per persoon 1½ kilo afval. Een belangrijk deel daarvan bestaat nog steeds uit bruikbare spullen en grondstoffen. Zo zit in het restafval nog 37% GFT, 6% oud papier, 5% plasticverpakkingen, 1% textiel en 2% glas. We kunnen ons afval dus nog beter scheiden. Dat is ook de conclusie van de commissie die (demissionair) staatssecretaris Atsma in mei dit jaar adviseerde over maatregelen voor minder (rest)afval. Natuur en Milieu Overijssel was benieuwd hoe mensen in Overijssel denken over afval scheiden en nieuwe afval inzamelsystemen. Ook vroegen we ze hoe ze zelf met afval omgaan. Aan het onderzoek deden ongeveer 200 mensen mee.

GFT inzameling schiet te kort

Ongeveer 75% van de respondenten zegt al het glas, papier, plastic, klein chemisch afval, tuinafval en elektrische apparaten apart te houden. Textiel, bouw- en klusafval, GFT en lampen komen nog het meeste in het restafval terecht. Bovendien blijkt 11% van de mensen nog nauwelijks plastic afval apart te houden. De bereidheid om (nog) meer afval te scheiden is behoorlijk groot. Slechts 20% van de mensen zegt niet van plan te zijn nog meer afval te scheiden. Wat kan mensen helpen om meer afval te scheiden? Voor de respondenten zijn dat met name: statiegeld, meer inzamelpunten op strategische plekken en een gemeente die recyclebare producten ophaalt. Opvallend is dat respondenten expliciet aangeven dat de mogelijkheden voor GFT inzameling in flats en buitengebied beter kan. Al met al kan de gemeente zelf het nodige doen om afvalscheiding verder te stimuleren. Het omgekeerd inzamelen, waarbij de gemeente geen restafval maar alleen nog recyclebare spullen ophaalt, lijkt een interessante optie. Ware het niet dat het draagvlak hiervoor nog mager is (48%). Overigens is er voor Diftar, waarbij mensen betalen voor de keren dat ze de afval aanbieden, meer draagvlak (60%). Mogelijk komt dit doordat het systeem minder sterk afwijkt van het huidige systeem en bekender is bij het grote publiek.

Voorkomen van afval 

De respondenten zeggen zich op verschillende manieren in te zetten om minder afval te produceren. Veel genoemd zijn: eigen boodschappentas of krat meenemen en het letten op kwalitatief goede producten die lang meegaan. Mensen letten minder op verpakkingsmateriaal en 42% heeft geen ja-nee sticker op de brievenbus voor minder drukwerk. Zo’n 80-90% van de mensen geven nog bruikbare spullen aan bekenden en/of brengen het naar een kringloopwinkel of naar een goed doel. 59% van de mensen verkoopt wel eens spullen via bijvoorbeeld Marktplaats of eBay. Het ruilen of delen van spullen tijdens zogenaamde Swap party’s of internetsites als ruilen.nl zijn nog betrekkelijk onbekend. Ook het idee om geen producten te kopen, maar diensten via een contract of abonnement kan nog niet op veel bijval rekenen (52%).