Jongeren en politiek: een onmogelijke combi?

Zwolle – Bij elke verkiezing speelt weer de vraag: hoe betrek je jongeren meer bij de politiek? En hoe belangrijk is dat eigenlijk? Studenten van de opleiding Mediaredactie van Landstede interviewen gastdocenten en elkaar over deze vraag. Voor veel jongeren lijkt politiek saai en een ver-van-mijn-bed-show. Moderne, snelle communicatiemiddelen en presentatoren als Tim Hofman met zijn youtubekanaal #BOOS maken het wel iets minder onaantrekkelijk.

Het is een gemêleerd gezelschap, de Mediaredactieklas van Landstede op het Stadionplein. Onder de 27 studenten is een GroenLinkser die aan de Jongerenraad van Zwolle deelneemt. Er is ook iemand die wel wat ziet in Thierry Baudet en zijn programma. Een ander overweegt om helemaal niet te gaan stemmen: ‘De stemwijzer adviseerde me om op 50PLUS te gaan stemmen. Dat ga ik dus echt niet doen.’ Waarmee het meteen duidelijk is dat men jongeren niet over één kam moet scheren. Een groot deel van de klas is trouwens nog niet stemgerechtigd. Dat maakt het er voor hen niet eenvoudiger op om de waarde van politiek in te zien. 

Politiek ervaren
Toch doet docent Pieter Jansen een poging met een vernieuwend en aansprekend leerwerkproject Politiek. Gastdocenten zijn Birgit Michies (docent verpleegkunde en raadslid PvdA Zwolle), Nieke Jansen (programmamanager Identiteit en fractievoorzitter GroenLinks Kampen) en Jan Loeffen (directeur Bedrijfsvoering en voorzitter afdelingsbestuur VVD Zwolle). Zij brengen, samen met plaatsvervangend raadsgriffier Herman Veraart van de gemeente Zwolle, in acht lessen zo objectief mogelijk de studenten de fijne kneepjes van de politiek bij. Rond de Tweede Kamerverkiezingen leren de mediaredacteuren in opleiding alles over de staatsinrichting van Nederland, de politieke partijen en hun uitgangspunten, en de manier waarop besluitvorming binnen de verschillende overheden tot stand komt. De studenten bespreken de uitslagen van de verkiezingen, houden in de Zwolse raadszaal een betoog namens een politieke partij en verzorgen een eindpresentatie.

Jongere wordt niet gehoord
In een reeks interviews gaan de studenten tijdens een van de eerste lessen met elkaar en Nieke en Birgit in discussie. ‘Eigenlijk zou je vanaf je zestiende moeten mogen stemmen, zoals GroenLinks wil’, zegt jongerenraadslid Daan Sikkens. ‘Dan zouden jongeren wel betrokkener zijn. Nu luistert niemand naar ons. Het is krom allemaal. Als je 17 bent krijg je wel een dienstplichtbrief, maar je mag niet stemmen.’ ‘En je mag geen biertje drinken, maar wel meedoen aan het leenstelsel en 40.000 euro lenen’, zegt Jesse Oostendorp. ‘En hoe serieus kun je de politici nemen? Van alle verkiezingsbeloftes komt vaak niets terecht.’ Naomi Pater heeft niet zo veel met politiek. ‘Het is saai. Ik kijk liever achteraf naar een paar hoogtepunten van een debat, dan dat ik het live op tv volg. Maar op zich vind ik een aantal dingen wel belangrijk, zoals het klimaat en het dierenwelzijn. En als we het over het OV hebben: ik zou het wel chill vinden als we gewoon zowel door de week als in het weekend konden reizen. Wat maken die twee dagen nu uit?’ Karlijn Prot is wat meer over politiek gaan nadenken door de lessen en de discussies in de klas. ‘En social media speelt een enorme rol. Wat Tim Hofman doet, werkt best goed. Ik denk dat jongeren daardoor meer geïnteresseerd raken.’

Alles is politiek
Docent Pieter en de gastdocenten willen met het project vooral bereiken dat de jongeren gaan beseffen dat alles in de wereld politiek is. ‘Je stemt voor je eigen leven’, zegt Nieke. ‘In een restaurant laat je ook niet iemand anders uitzoeken wat je lekker vindt. Wat je ook stemt, áls je maar stemt. Dat vind ik het belangrijkste. Anders geef je alles uit handen. En jongeren die met een goed verhaal bij politici komen, worden heus gehoord. Wij beslissen nu heel vaak over jullie toekomst. Ik zou zeggen: laat dat niet zomaar gebeuren.’ ‘Het leven is politiek’, stelt Birgit. ‘Van het begin tot het eind. Het zorgstelsel, het recht op een basisinkomen, werkgevers- en werknemersrechten en -plichten, studiemogelijkheden, openingstijden horeca, AOW en pensioen, een voltooid leven, noem maar op: het is allemaal politiek. En daar kun je als jongere invloed op uitoefenen door te stemmen.’ Geïnterviewd door Rick Hellinga doet docent Pieter ook een duit in het zakje. ‘Alles is politiek inderdaad. De bus waarmee je naar huis rijdt, de kleding die je draagt, de sport die je volgt. Ik vind het helemaal niet erg dat jullie het niet superbelangrijk vinden, als je maar wel beseft dat politiek niet iets is van Den Haag: het is iets van jullie. Jullie kunnen meebepalen hoe de wereld er over vijftig, of honderd jaar uitziet.’