Zwolle – Godschalk Isaac Bilderbeek (28 jaar), Cornelia Bilderbeek-Bromet (29 jaar) en Sara Bilderbeek ( 6 jaar): drie van de 454 Zwollenaren die in de Tweede Wereldoorlog door de nazi’s zijn gedeporteerd en vermoord in vernietigingskampen. Met zogenaamde Stolpersteine wordt de herinnering aan deze slachtoffers levend gehouden.
Zwolle telt inmiddels 272 van deze ‘struikelstenen’ op 98 locaties in de stad. Leden van Rotary Club Zwolle gaan in april weer op pad om de Stolpersteine schoon te maken. Op 4 mei, Dodenherdenking, moeten alle stenen er weer glimmend bij liggen.
Het hoofd buigen
Stolpersteine zijn een initiatief van de Duitse kunstenaar Gunter Demnig (Berlijn, 1947). Demnig noemt de stenen ‘struikelstenen’ omdat je er in figuurlijke zin over struikelt. Op de steentjes van 10 x 10 cm is een messingplaatje bevestigd. Hierin zijn de naam, de geboortedatum, eventueel de deportatiedatum en de plaats en datum van overlijden van de slachtoffers gestanst. De stenen zijn geplaatst in de stoep voor het laatste woonadres van de slachtoffers. Om goed te kunnen lezen wat er op de stenen staat, moet je even stilstaan en het hoofd buigen. Een kort moment van bezinning. En zoals Demnig zegt als hij de Talmoed citeert: ‘Een mens is pas vergeten, wanneer zijn naam is vergeten.’
Mooie gesprekken
Rotary Club Zwolle heeft het poetsen van de Stolpersteine in Zwolle geadopteerd. Ieder jaar zorgen leden van de club ervoor dat de stenen voor 4 mei zijn gepoetst. “Een van de uitgangspunten van Rotary is dat de leden iets willen doen voor de samenleving en dat in de praktijk ook zichtbaar willen maken”, vertelt Kees Boogerd, binnen Rotary Club Zwolle coördinator voor dit project. Hij vervolgt: “Hier past het jaarlijks schoonmaken van de Stolpersteine zeker bij. Het levert mooie gesprekken op. Voorbijgangers vragen zich toch af wat je daar geknield op de grond aan het doen bent. Wij vertellen dan meer over de Stolpersteine en de gedachte erachter. We merken dat mensen de stenen wel al eerder gezien hebben, maar niet precies weten wat de bedoeling ervan is. En ze schrikken als ze horen om hoeveel slachtoffers het gaat. Met de Stolpersteine wordt de geschiedenis zichtbaar.”
Vanaf begin april gaan zo’n 50 leden op pad om de stenen te poetsen. Zodat ze begin mei nog beter opvallen. Kees Boogerd: “Wij hopen dat mensen af en toe even stil blijven staan bij de Stolpersteine. Zodat wij allemaal niet vergeten wat voor verschrikkelijks er in de Tweede Wereldoorlog is gebeurd.”
Rotary Club Zwolle is een actieve en sociaal betrokken club met ruim 60 leden, man en vrouw, in leeftijd variërend van 30 tot 75 jaar. Leden zijn werkzaam in uiteenlopende functies van horecaondernemer tot arts en van supermarkteigenaar tot architect. Zij komen wekelijks bij elkaar, de laatste maanden online. Naast het Stolpersteine project beheert Rotary Club Zwolle ook een vakantiehuisje. Hier maken Zwollenaren die om financiële of andere redenen niet in de gelegenheid zijn om op vakantie te gaan, gebruik van. Hiervoor werkt de club samen met de gemeente Zwolle en de stichting Duescotte.
