Bijna gelijktijdig kwamen twee nieuwsberichten tot mij. ’t Ene was een item over de vaak onverwachte regelgeving bij de asverstrooiing na een crematie. Het andere was het verhaal van het restaurant in Zeeland dat ’s avonds geen kleine kinderen meer toelaat in hun bedrijf.
Wat heeft dat nu met elkaar te maken, hoor ik zachtjes een aantal lezers denken.
’t Kwam vooral door het verhaal over de kinderen. Die blijken in veel horecabedrijven, in supermarkten of op verjaardagsfeestjes, om maar eens wat te noemen, veel te druk. Men – wie dat ook moge zijn – denkt dat dat door te weinig opvoeding komt, kort samengevat.
Ik kan zeggen dat ik redelijk strikt ben opgevoed, maar weet ook zeker dat ik in mijn jeugd een aantal dingen gemist heb, en dat door de hand van mijn opvoeders. En dan kom ik bij het eerste onderwerp.
Ik was 10 jaar oud, ’t was in deze weken van het jaar, dat mijn oma van vaders kant ziek werd en redelijk snel kwam te overlijden. Tijdens haar ziekte ben ik nooit bij haar op bezoek geweest en van haar uitvaart heb ik niets meegekregen. Het werd bij ons, de kleinkinderen, weggehouden. Toen vond men dat klaarblijkelijk beter.
In dezelfde tijd werd een klasgenootje ziek en overleed eveneens. Het werd, zo herinner ik het me, tussen neus en lippen door, even gemeld. Ook hier gold dat van meeleven in wat voor vorm dan ook – klassikaal bijvoorbeeld – geen sprake was. ’t Klinkt misschien raar, maar ik verbaas me er nu, decennia later, over dat ik daar nooit echt behoefte heb gehad.
Aan de ene kant worden nu kinderen erg vrijgelaten. Daar getuigt het verhaal uit Zeeland van. Aan de andere kant worden kinderen bij heel veel betrokken. De reclamespot van een landelijke uitvaartonderneming geeft daar een goed beeld van.
Maar of dat laatste altijd een positieve uitwerking heeft? Onder meer gezien mijn eigen ervaringen heb ik daar zo mijn twijfels over. Maken we onze (klein-)kinderen daardoor niet te vroeg volwassen met alle gevolgen van dien?
Ook als ouders iets fout doen bij gevoelige zaken. Zo maakte ik mee dat een familie aan de uitvaartleider vroeg – omdat de overledene zo van Amsterdam hield – of diens as ook vanuit een vliegtuigje boven die stad mocht worden uitgestrooid.
Hoe leg je dan, zeker aan een klein kind, netjes uit dat zoiets verboden is?