“Dit is Nan, onze lieve, blije dochter … een mooi meisje,” zegt haar moeder in de Zwolse rechtbank. Voor haar staan twee lijstjes met foto’s van haar 21-jarige dochter en het lievelingshandtasje waar de studente flink voor had gespaard. “Ze wilde advocaat worden.”
Op een koude februariochtend, twee jaar geleden, werd de jonge vrouw plotseling uit het leven gerukt op de A28 bij Zwolle. Nan, die net haar hbo-studie rechten had afgerond in Zwolle, studeerde verder aan de universiteit in Groningen. Haar droom: ooit in de rechtszaal de rechters strak aankijken en hen overtuigen met een stevig pleidooi. Niemand had ooit kunnen vermoeden dat haar debuut in de rechtbank enkel zou bestaan uit een portret en twee liefdevolle ouders die haar levend houden met hun woorden.
“Mam, wil je me naar het station brengen?” vroeg ze haar moeder, omdat op dinsdag 7 februari 2023 de buschauffeurs staakten. De twee vrouwen rijden die ochtend vanuit Epe richting de Overijsselse provinciehoofdstad. Bij Zwolle rijdt het verkeer langzaam, zo’n 20 kilometer per uur. Langzaam maar gestaag bewegen ze richting de afrit bij Zwolle-Zuid als plotseling een vrachtwagen voor hun auto stil komt te staan.
“In de achteruitkijkspiegel zag ik een grote rode vrachtwagen op ons afkomen en ik dacht: stop je nou?” zegt de moeder van Nan. “Ik hoorde een tikje, toen gekraak en het versplinteren van de ruiten, en onze auto schuift zachtjes tegen de vrachtwagen voor ons.” Op dat moment wordt de auto waarin moeder en dochter zitten geplet tussen beide vrachtwagens.
Moeder overleeft het ongeluk
In de rechtszaal valt een ijzige stilte als de moeder, die destijds 59 jaar was en bekneld zat in het wrak, verder vertelt: “Ik kon haar gezicht niet zien en hoorde een pufje.” Ze vertelt dat brandweerlieden koortsachtig bezig waren om hen uit hun benarde positie te bevrijden en de auto onder de oplegger vandaan trokken. “Toen viel Nan voorover.” Vooral op dat moment dringt het in de zaal tot iedereen door dat de moeder het vooral over haar dochter heeft en zichzelf volledig wegcijfert.
Alles wat ze deelt is het relaas van een vrouw met een verbrijzeld lichaam en massale inwendige bloedingen. “De brandweer bevrijdde mij en ik merkte dat ze mijn kleding kapotknipten,” vervolgt ze. “In de ambulance kreeg ik een spuitje en viel in slaap.” Terwijl zij haar ogen sluit, landt er op de snelweg al een traumahelikopter uit Groningen. De artsen en ambulanceverpleegkundigen vechten op dat moment voor haar leven.
In het ziekenhuis blijkt dat ze botten in haar armen, schouder, ribben en bekken heeft gebroken, een klaplong heeft en fors inwendig bloedverlies. “Het is een wonder dat ik nog leef,” aldus de vrouw. Iets wat de artsen in het Isala ziekenhuis bevestigen. De vader neemt het woord in de rechtbank over. Zijn verdriet vermengt zich met frustratie.
‘Vermannen is nu gepast’
De strafzaak tegen de vrachtwagenchauffeur, de 52-jarige Boshko M. uit Noord-Macedonië, werd al eerder uitgesteld omdat hij door psychische en lichamelijke problemen niet in staat zou zijn zich in de rechtszaal te verantwoorden. Opnieuw is hij de grote afwezige, opnieuw vanwege zijn gezondheid. “Op Facebook zie ik iets heel anders,” zegt de vader, die waarschijnlijk nooit te horen zal krijgen wat er die noodlottige ochtend precies gebeurde. Ook was de vrachtwagen volgens hem onverzekerd.
Hij krijgt bijval van de officier van justitie. “Soms moet je je als man eens vermannen, nu zitten de nabestaanden voor de tweede keer hier.” Voor hem staat vast dat de verklaring die M. bij de politie aflegde in 2023 onjuist is. Volgens de trucker voegde de kleine personenauto op het allerlaatste moment in tussen de vrachtwagencombinaties, waardoor hij het niet gezien zou hebben.
Andere getuigen op de snelweg verklaarden dat Nan en haar moeder al langere tijd op dezelfde rijstrook reden, tussen de vrachtwagens in. Dat die versie de enige juiste is, blijkt volgens justitie uit camerabeelden van Rijkswaterstaat. Ook de officier wierp een blik op de sociale media van de verdachte: “Op Facebook staan foto’s en dat lijkt toch echt op feestvieren op de bruiloft van zijn dochter.”
Het Openbaar Ministerie meent dat er voldoende bewijs is dat Nan om het leven kwam en haar moeder zeer ernstig gewond raakte door ernstige schuld van Boshko M. De officier eist een onvoorwaardelijke celstraf van een half jaar en een rijontzegging van twee jaar.
“Het ongeluk heeft bij mijn cliënt diepe sporen achtergelaten,” zegt Aldina Huseinovic, advocaat van M. “Hij reed niet te hard, slechts 23 kilometer per uur, en die auto was er opeens.” Hij heeft het voertuig nooit gezien en dat verklaart volgens haar dat M. niet heeft geremd. De laaghangende zon speelde die ochtend volgens haar een rol, omdat de trucker er recht tegenin keek. Ze vindt dat haar cliënt weinig te verwijten valt, hooguit een enkele verkeersfout: even niet opletten. Ze vraagt de rechters om vrijspraak.
De officier van justitie houdt echter voet bij stuk. Hij blijft bij zijn eerdere standpunt en voegt eraan toe dat uit meerdere bewijsstukken blijkt dat de laaghangende zon op die fatale ochtend van opzij kwam.
De rechtbank doet over twee weken uitspraak.
