Zwolle – Speurend als een indiaan loopt Frank Jansen, gewapend met een ‘pijlen’koker, over de dijk. In deze ‘dijkschouw’ inspecteert hij maar liefst 125 kilometer aan keringen. Te voet.

Eigen foto. Als Frank Jansen (Waterschap Groot Salland) tijdens de
dijkschouw iets constateert, zet hij een puntje op de computerkaart
en typt hij er vervolgens bij wat er aan de hand is.

Bij elke schade plaatst de opzichter waterkeringen een ‘pijl’, voorzien van een geel vlaggetje. Ter plekke worden de bijbehorende opmerkingen in de handcomputer gezet. Begin april startte het Waterschap Groot Salland deze jaarlijkse dijkschouw, dit keer gaat het om de voorjaarsschouw. Daarnaast is er de najaarsschouw. Samen met drie andere collega’s controleert de 40-jarige Frank dit voorjaar of de dijken de winterperiode goed uitkomen en waar herstelwerk nodig is. Ook bekijken ze of delen van dijken goed zijn onderhouden door eigenaren en andere onderhoudsplichtigen. “Met ons vieren beoordelen we in totaal 500 kilometer aan dijken”, zegt Frank. “Elke meter wordt geschouwd. Dat kun je lopend het beste doen. Dan zie je al zigzaggend het meest.”

Schouwen is kijken
Elke opzichter heeft zijn eigen gebied. “Maar we wisselen elkaar wel af”, licht hij toe. “Met een frisse blik houden we elkaar scherp en kunnen we elkaar goed aanvullen.” Staande op de dijk, legt Frank ter plekke uit dat ‘schouwen’ een optische beoordeling is. “We beoordelen met ons blote oog de conditie van de dijk. Dankzij een handcomputer loopt de kaart door een GPS-systeem eigenlijk met je mee. Zo weet je altijd precies waar je bent.”

Computerinspectie
Als Frank iets constateert, zet hij een puntje op de computerkaart en typt hij er vervolgens bij wat er aan de hand is. Dit zijn onder andere muskusrattenschades, opslag materialen, bijvoorbeeld in de vorm van brandhout of van landbouwwagens, overhangende begroeiing, kapotte beschoeiingen, rijspoorschades, verzakkingen in de waterkering. “We zien graag een sterke graszode en vooral een goede beworteling.” Hoewel de dijken er volgens Frank over het algemeen goed bij liggen, blijkt toch dat de ‘computerinspectie’ per ‘schouwer’ altijd wel weer schadegevallen oplevert, inclusief kleinere opmerkingen en aandachtspunten. Achter zo’n schouw komt vervolgens veel werk weg, zoals het aansturen van de aannemer en de eigen waterschapsdienst voor het herstellen van schades, het versturen van zogeheten ‘schouwbrieven’ en vervolgens weer de controles op de schouwbrieven. “We willen het liefst dat de geconstateerde schade na drie tot vier dagen hersteld wordt”, aldus Frank. “Dat doen we als waterschap zelf of we huren een aannemer in. Als eigenaren van een waterkering de oorzaak zijn van de schade, krijgen ze van het waterschap een ‘schouwbrief’ waarin staat wat ze moeten doen of nalaten.”

Sonor voor ‘onder water schade’
“Ook qua uitrusting staan de ontwikkelingen niet stil”, vervolgt de opzichter. “We hebben onlangs een bootje aangeschaft met sonorapparatuur. Zo kunnen we ook onder water de boel in de gaten houden en indien nodig het duikteam inschakelen. Dat vind ik ook het mooie aan het waterschap: er zijn altijd weer nieuwe ontwikkelingen waarop we kunnen inspelen.”