Zwolle – Tijdens het VNG-Jaarcongres 2013 in Zwolle namen het Waterschap Groot Salland en de provincie Overijssel op dinsdag 4 juni zo’n 30 congresgangers mee op de excursie ‘Waterveiligheid en gebiedsontwikkeling in de IJsseldelta’.

Tijdens deze excursie lag de focus op twee projecten uit het Rijksprogramma Ruimte voor de Rivier: Dijkverlegging Westenholte (onderdeel van Ruimte voor de Rivier Zwolle) en Ruimte voor de Rivier IJsseldelta (zomerbedverlaging Beneden-IJssel en realisatie Reevediep) mét bijbehorende gebiedsontwikkeling. De excursie was onderdeel van het totale excursieprogramma van het VNG-Jaarcongres. Gemeentebestuurders uit heel het land konden kiezen uit tientallen verschillende excursies in de regio Zwolle.

Centrale vraagstelling

Voor beide Ruimte voor de Rivierprojecten in de regio Zwolle zijn de rijksmaatregelen voor de waterveiligheid aangegrepen als een goede gelegenheid om ook kansen voor de regio te benutten

Bij de Dijkverlegging Westenholte/Ruimte voor de Rivier Zwolle vertaalt de ‘landelijke dreiging’ zich in lokale kansen zoals:

Meer toegankelijke uiterwaarden De rivier wordt bijvoorbeeld bereikbaar doordat er in de toekomst een rondwandeling door de uiterwaard en langs de IJssel gemaakt kan worden.
Een toename van natuurwaarden, zoals in de Vreugderijkerwaard en de Scheller en Oldeneler Buitenwaarden. Bijvoorbeeld door typisch Hollandse weilanden begraasd door runderen, met als inspiratie de schilderijen van Voerman uit het begin van de 20e eeuw (het zogeheten Voermanlandschap).

Individuele kansen voor bewoners, zoals de bouw van innovatieve dijkwoningen tegen de nieuwe dijk in Westenholte, op de terp in Schelle en de realisatie van de Vreugdehoeve, waarbij een schapenbedrijf waarde toevoegt aan de economie en de recreatieve en toeristische mogelijkheden van het gebied door middel van het informatiecentrum van Natuurmonumenten, vervaardiging van eigen zuivelproducten, streekproductenwinkel, schapentheater, theehuis, vergaderlocatie enz.

Alle reden voor de Zwollenaren om de uiterwaarden en het rivierengebied nog meer te beleven.

Bij het project Ruimte voor de Rivier IJsseldelta vertaalt de ‘landelijke dreiging’ zich in lokale kansen zoals:

Vierhonderd hectare nieuwe, beleefbare natuur.
Nieuwe fietspaden en wandelpaden, die mogelijkheden bieden voor recreatie.
Een uitbreiding van de mogelijkheden van de pleziervaart onder andere door de vaargeul Het Reevediep.
Beleefbare uiterwaarden, zoals bij het Zalkerbos, Bentinckswelle en Scherenwelle.
Nieuwe mogelijkheden voor woningbouw voor de stad Kampen.
Extra aandacht voor de cultuurhistorie (Strijd tegen het water) met onder meer de vondst van de Kamper Kogge, waarmee een stuk geschiedenis van Kampen kan worden bewezen.

Voor beide projecten geldt dus dat een rijksmaatregel is aangegrepen voor lokale kansen voor gebiedsontwikkeling en ruimtelijke kwaliteit. En dat intensieve samenwerking tussen verschillende overheidspartijen en –lagen van essentieel belang is.

Van ‘Knoop’ naar Vreugdehoeve

De deelnemers bezochten bij Kampen de zogeheten ‘Knoop’, waar de viaducten van de N50 en de Hanzelijn al zichtbaar zijn en waar in de toekomst Het Reevediep onder door gaat stromen. Ter plekke gaf gedeputeerde Theo Rietkerk tekst en uitleg over deze maatregel.

Vervolgens koerste de bus richting Zwolle waar projectmanager Ruimte voor de Rivier Zwolle Gerrit Kuper een toelichting gaf op de Zwolse deelname aan het Rijksprogramma. De Vreugdehoeve diende hierbij als decor en als uitvalsbasis van een huifkarrit door het projectgebied met onder meer een bezoek aan de innovatieve dijkwoningen. Daar konden de bestuurders ook in gesprek met een echtpaar dat binnenkort verhuist naar één van deze woningen.

Dijkgraaf Herman Dijk van het waterschap vertolkte deze dag de rol van dagvoorzitter.