Zwolle – Twee jaar geleden startten Dimence en Jeugd ggz het project contextueel behandelen. In dit project werden manieren ontwikkeld voor consultatie en behandeling van kinderen én hun ouders in situaties waarbij er bij de ouder(s) sprake is van persoonlijkheidsproblematiek. Op maandag 2 maart zijn de projectresultaten gepresenteerd aan de Raad van Bestuur en de betrokken onderzoekers en medewerkers.
Het resultaat bestaat onder meer uit een verbetering van de behandelingsmogelijkheden voor ouders en kinderen samen en daardoor verbetering van de situatie van ouders en kinderen. Persoonlijkheidsproblematiek is bijvoorbeeld een borderline-, paranoïde, antisociale, afhankelijke of obsessieve-compulsieve persoonlijkheidsstoornis. Dikwijls zijn er bijkomende problemen zoals depressie, angst en trauma. Persoonlijkheidsstoornissen zijn altijd langdurig.
Kenmerkend aan ouders met persoonlijkheidsstoornis is een verstoorde manier van omgaan met zichzelf en anderen, waaronder hun (jonge) kinderen. “Als behandeling uitblijft, is er een grote kans dat zij dit doorgeven aan hun kinderen”, vertelt Hanna Stolper. Zij is projectleider van Contextueel Behandelen. “Ouders zelf maken zich daar vaak ook zorgen over, zij willen hun eigen problemen niet doorgeven aan hun kind(eren). Wij willen hen helpen dit risico zoveel mogelijk te beperken. En dat kan het beste door ouders samen met hun kind(eren) te behandelen.”
Verstoorde interactie tussen ouders en kinderen geeft een risico voor de ontwikkeling van het kind van bijvoorbeeld taalontwikkeling, reguleren van emoties, impulsen en gedrag, sociale ontwikkeling, zelfbeeld en veerkracht. Bij heel jonge kinderen heeft een verstoorde interactie met de ouders zelfs een effect op de groei en rijping van het brein.
Contextueel behandelen
De samenhang tussen problemen van ouders met persoonlijkheidsproblematiek en het risico op problemen bij hun kinderen, waren de aanleiding voor samenwerking tussen Dimence en Jeugd ggz. Floor Boekholt, manager Zorg van Dimence licht dat toe: “Door ouders te helpen bij het ouderschap, kun je problemen op latere leeftijd voorkomen. We horen dat ook van ouders terug: dat ze door de behandeling ontdekten hoe waardevol ze zijn voor hun kind.”
Een behandeling kan al starten vanaf de vroege zwangerschap. Onder meer door ouders voor te bereiden op het ouderschap, op hun ouderrol en op de lastige aspecten van hun stoornis daarin. Na de geboorte kunnen ouders worden geholpen om met hun kinderen om te gaan. Bijvoorbeeld door hen te coachen in hun gedrag of door hen de signalen van hun kind te helpen interpreteren.
Resultaat
“In het project kwamen we veel andere problemen tegen”, vertelt Boekholt. “Complexe situaties die samen kunnen hangen met persoonlijkheidsproblematiek, zoals verslavings- en relatieproblematiek, trauma, financiële problemen en huisvestingsproblemen.” Dat zijn de situaties waar ook andere hulpverleners mee te maken hebben. Daardoor is het Contextueel Behandelen uitgegroeid tot meer dan alleen de psychologische behandeling. “Door de omgeving en omstandigheden van onze cliënten te betrekken bij hun behandeling en daarin samen te werken met andere hulpverleners, zien we echt verbetering.” Aldus Floor Boekholt.
Wijkteams
Contextueel behandelen sluit daarmee helemaal aan bij de werkwijze van onder meer Centra voor jeugd en Gezin en de sociale wijkteams. “We bieden samen een oplossing voor problemen die spelen in gezinnen”, stelt Hanna Stolper. “Dat kan ook door met onze kennis mee te kijken met andere hulpverleners”.
Eén gezin, één antwoord
Het project is afgesloten, maar deze manier van behandelen gaat door. Hanna Stolper is trots: “Eén gezin, één antwoord, zo heet de werkwijze die we nu structureel blijven aanbieden.” Dat betekent dat gezinnen met persoonlijkheidsproblematiek of autisme door de huisarts kunnen worden verwezen. Maar ook sociale wijkteams en CJG’s kunnen contact opnemen met Jeugd ggz of Dimence wanneer ze dergelijke problematiek vermoeden. “We kijken dan graag even mee”, aldus Stolper. “We hebben inmiddels veel kennis en ervaring met deze doelgroep opgedaan en dat willen we graag delen.” “En als het nodig is, bieden we een behandeling aan. Dat doen we overigens in speciale speelkamers. Met speelgoed voor de kinderen, zodat we samen kunnen kijken wat er aan de hand is.”
Gezinspoli
Hanna Stolper kijkt verder vooruit: “Eén gezin, één antwoord is voor gezinnen met kinderen tot 4 jaar. Maar we willen dit ook gaan ontwikkelen voor oudere kinderen.” Daarnaast is er ook andere problematiek dan autisme en persoonlijkheidsstoornissen. “Een gezinspoli, waar gezinnen met psychische of psychiatrische problematiek terecht kunnen en waar we behandelen in samenhang met de huisartsen, CJG’s, sociale wijkteams . Dat is een grote wens waar we nu over gaan nadenken.”
