Zwolle – Dat was schrikken in het theater van Landstede aan het Zwolse Dokterspad, woensdagmiddag. Tijdens een informatiebijeenkomst met zo’n zestig studenten was er plotseling een luide knal te horen, waarna een alarmsignaal afging. Was het een gasexplosie? Een aanslag misschien?
Nee, het was de oefening ‘Theatrum’ van de Veiligheidsregio IJsselland, GGD IJsselland en het Rode Kruis Nederland. De studenten speelden als figuranten in op de situatie. Ze leerden zo in de praktijk wat grootschalige opvang bij calamiteiten inhoudt, en welke trauma’s zich kunnen voordoen.
Theatrum was een grootschalige opvangoefening die onderdeel uitmaakt van de oefencyclus van het Regionale Team Bevolkingszorg 2018. Het juist inrichten van een grootschalige opvanglocatie stond daarbij centraal. Hulpverleners konden zo hun vaardigheden op het gebied van grootschalige opvang bij een calamiteit in de praktijk oefenen. Daarbij ging het om het Regionaal team bevolkingszorg, onderdeel Opvang, Verzorging en Registraties van de Veiligheidsregio IJsselland, het PSH team: (Psychosociale Hulpverlening) van de GGD IJsselland en de teams Bevolkingszorg en Noodhulp van het Rode Kruis Nederland.
‘Zo’n zestig studenten van de opleidingen verpleging, verzorging, sociaal werk en maatschappelijk werk deden mee’, vertelt teamleider Verpleegkunde Enna Smink, die de oefening vanuit Landstede coördineerde. ‘Dat doen ze op vrijwillige basis, aan het eind krijgen ze een certificaat. Het is leerzaam voor de studenten. Ze leren zich inleven in de slachtoffers en de betrokkenen van een ramp. Daarnaast zien ze professionals bezig in het werk van hun eigen keuze. Bovendien is een rampenoefening altijd een zinvolle ervaring, zeker in deze tijd.’
De studenten leefden zich echt in. Sommigen hadden angststoornissen, anderen hadden knie- en armletsel of paniekaanvallen. Er liep iemand rond die totaal niets meer kon zien, anderen hadden problemen met hun oren. Een zwangere vrouw was volledig in shock en op de grond lag een meisje die last had van epilepsie. Mensen vroegen paniekerig wanneer de ambulance kwam, waar hun vrienden waren, of ze hun moeder konden bellen en of er wifi was. Het duurde even voordat de hulpverlening adequaat op gang kwam, zoals dat bij een echte ramp ook het geval is, omdat ter plaatse de coördinatie op gang gebracht moet worden. Maar toen stonden de hulpverleners ook echt klaar voor de slachtoffers. Je kon merken dat er een heel draaiboek aan ten grondslag lag.
‘Eerst heb ik een poos staan wachten’, vertelt student Marit. ‘Maar toen werd ik goed geholpen. Men heeft mijn brandwond verbonden en vooral de meneer van de psychosociale hulpverlening was heel aardig.’ Derdejaars student Verpleegkunde Thomas was zogenaamd diabeet en had een te lage bloedsuikerspiegel. ‘Veel hulpverleners kwamen naar me toe en vroegen wat er aan de hand was. Men was heel betrokken.’ Hij vond het een goede ervaring. ‘Je ziet hoe professionele hulpverleners te werk gaan. Later kan ik als verpleegkundige ook met crisissituaties te maken krijgen. Ik vond het een leerzame en zinvolle middag.’ Student Maatschappelijke Zorg Danique is het ermee eens. ‘Het begon wat rommelig, maar daarna hebben ze me prima geholpen met m’n gebroken ribben en ze hebben me goede tips gegeven. Het is heel leerzaam om te zien hoe professionals het aanpakken. Ik heb diep respect voor deze mensen.’
Teamleider Hans Doeve van het Rode Kruis vindt dat de oefening goed is verlopen. ‘Wij zorgen voor de eerste opvang. We kijken mensen na en inventariseren wie waarheen moet. Daarnaast proberen we de mensen gerust te stellen en hun vragen zo goed mogelijk te beantwoorden. Het is belangrijk om als hulpverleners regelmatig te oefenen, vooral omdat je met verschillende disciplines werkt, waarbij een goede communicatie essentieel is. Theatrum verliep goed vanmiddag. Het was een leuke en leerzame oefening, voor zowel de studenten als onszelf. Wat mij betreft zou het vaker bij Landstede kunnen plaatsvinden. We gaan met een tevreden gevoel huiswaarts.’