Zwolle – Het is een klein schilderijtje van ongeveer 40 bij 50 cm van de in Zwolle geboren kunstschilder Gerard ter Borch met als titel Soldaat te paard, op de rug gezien. Het schilderij is tot en met 20 januari te zien in het Rijksmuseum te Amsterdam als onderdeel en uithangbord van de tentoonstelling 80 Jaar Oorlog. De geboorte van Nederland. De Nederlandse vrijheidsstrijd tegen de Spanjaarden duurde van 1568 tot 1648.
Afgelopen week werd deze tentoonstelling in het Rijksmuseum geopend door minister-president Rutte en hij verwees tijdens zijn openingsspeech naar het kleine schilderijtje van Gerard ter Borch: “De belangrijkste les zit misschien wel in dat kleine maar veelzeggende schilderijtje van Gerard ter Borch, Soldaat te paard. Hij maakte dat werk in 1634 en de berusting en moedeloosheid druipt er van af. Zo ziet oorlogsmoeheid eruit in een conflict dat zich al meer dan 65 jaar voortsleept en waarin geen van de partijen duidelijk aan het winnen is. En dat is wat oorlog is, ook vandaag nog, geen heroïek, maar menselijk leed en wanhoop.”
Het schilderij behoort tot de collectie van het Museum of Fine Arts te Boston en is nu tijdelijk uitgeleend aan het Rijksmuseum in Amsterdam. Gerard ter Borch is in 1617 geboren in het huis Sassenstraat 21 en overleed in 1681 in Deventer. Zijn schilderij van de vermoeide soldaat, die zich op zijn paard terugtrekt uit de strijd, is niet het enige schilderij dat Ter Borch over de Tachtigjarige Oorlog maakte. Veel bekender is zijn schilderij Het Sluiten van de Vrede van Munster uit 1648. De Nederlanden hadden de oorlog tegen de Spanjaarden gewonnen en in Munster werd het vredesgedrag getekend door Nederlandse en Spaanse gezanten. Ter Borch vroeg voor dit schilderij zoveel geld, dat niemand het toen wilde kopen. Ook dit schilderij is niet in Nederlandse handen, maar eigendom van de National Galery te Londen en in bruikleen afgestaan aan het Rijksmuseum te Amsterdam.
