Zwolle – September 1944, de Tweede Wereldoorlog loopt op zijn eind. De geallieerde troepen komen via Limburg het bezette Nederland binnen en beginnen op 17 september met de operatie Market Garden.
Tijdens deze operatie wordt een gedeelte van Noord-Brabant en Gelderland bevrijd. Helaas wordt de geallieerde opmars bij Arnhem gestopt en moet Overijssel wachten op de langgekoesterde bevrijding. De paniek bij de Duitse bezetter is groot. Als laatste stuiptrekking volgt vanuit Berlijn de opdracht alle kansen te benutten om de geallieerden te stoppen. In de omgeving van Zwolle wordt dan ook begonnen met het graven van diverse tankgrachten. Deze diepe en brede met water gevulde grachten moeten ervoor zorgen dat geallieerde voertuigen niet zomaar naar het Noorden kunnen rijden.
Eén van die tankgrachten wordt in de Mastenbroekerpolder gegraven: vanaf de IJssel, via de Scholtensteeg richting (voormalig Kasteel) Werkeren om te eindigen bij de Rademakers Schutsluis (de sluis ten Noorden van de huidige Twistvlietbrug). Tijdens het graven van dit stuk tankgracht wordt de 21-jarige Jacob van Bennekom uit Amsterdam in Zwolle gefusilleerd. Hij weigert uit principiële overwegingen om voor de bezetter te werken. Een sterke overtuiging die hij helaas met zijn leven moet bekopen.
In januari 2019, bijna 75 jaar later, wordt wijkbewoner Klaas Schuuring over dit onderwerp door De Stentor geïnterviewd. In het artikel vraag Schuuring om gepaste aandacht voor dit stuk historie. CDA-raadslid Arjan Spaans neemt niet lang daarna contact op met Schuuring om te zien of hij hem kan helpen bij zijn zoektocht. Spaans: “Dit verhaal spreekt mij enorm aan. Het gegeven offer van Jacob van Bennekom is groot geweest, het geven van je leven om anderen te redden is iets om niet te vergeten. Daarom vind ik het mooi om te zien dat Klaas Schuuring zich belangeloos inzet voor het behoud van dit verhaal, een verhaal dat tot onze lokale historie hoort.”
“De wens van Klaas Schuuring en mijn ervaring als raadslid bracht me tot de volgende gedachte: Laten we dit verhaal, deze lokale historie een plaats geven in het nieuw te bouwen wijkdeel ‘De Tippe’ in Stadshagen. De tankgracht liep namelijk door dat gedeelte heen,” zegt Spaans. “En hoe mooi zou het dan zijn dat er iets zichtbaars komt te staan, iets tastbaars waarin verleden, heden en toekomst elkaar ontmoeten: een plek om bij te stil te staan en vervolgens door te gaan. Op 6 oktober 2019 is het exact 75 jaar geleden dat Jacob van Bennekom is doodgeschoten, dit voelt als het juiste moment om aan de gemeente Zwolle om hulp te vragen.”
Het CDA Zwolle dient op 14 oktober een motie in over dit onderwerp. Daarbij vraagt het CDA aan het college om in samenwerking met het Historisch Centrum Overijssel (HCO) de details van de gebeurtenissen in kaart te brengen. Ook wordt het college gevraagd om te kijken hoe er passend vorm kan worden gegeven aan de zichtbaarheid van dit stuk WOII-historie. Het CDA hoopt daarbij op maximale steun van de andere partijen, zeker in deze bijzondere periode van 75 jaar vrijheid.
