Zwolle – De gemeente Zwolle wil de stad in de komende jaren onaantrekkelijker maken voor georganiseerde ondermijnende criminaliteit. Hiertoe is gestart met het programma Ondermijning.

Aan de hand van vier actielijnen wordt de gemeentelijke organisatie, maar ook de Zwolse samenleving, bewuster gemaakt van de risico’s van ondermijnende criminaliteit en hoe ze daarop beter kan inspelen. Het programmaplan is onlangs vastgesteld door het college.

In de Veiligheidsvisie 2019-2020 is de intensivering van de aanpak van ondermijning als prioriteit benoemd. Het programma Ondermijning zorgt voor een totaalaanpak, waarin bewustwording, weerbaarheid van zowel de gemeentelijke organisatie als de Zwolse samenleving en een gecoördineerde, integrale aanpak van ondermijning centraal staan.

Burgemeester Peter Snijders: “Ondermijning speelt breed in de samenleving, het is een vermenging van onder- en bovenwereld. Die kan zich op allerlei terreinen voordoen en het is belangrijk dat we ons daarvan allemaal meer bewust worden en dat we daarin als gemeente nog meer met andere partners in de stad optrekken.”

Snijders vervolgt: “In Zwolle hebben we de afgelopen jaren al ervaring opgedaan met een gezamenlijke aanpak van ondermijnende activiteiten door gemeente, politie, Openbaar Ministerie en Belastingdienst. Denk aan de aanpak van de outlaw motorcycle gangs en onderzoeken naar zorgfraude. Daarbij hebben we tot nu toe gehandeld op basis van concrete symptomen en vermoedens. Het ontbrak nog aan een samenhangende aanpak, waarbij we werken aan bewustwording én aan het voorkomen van ondermijnende criminaliteit. Daar gaan we nu mee aan de slag.”

Het programma richt zich op een brede aanpak om zowel de gemeentelijke organisatie als de samenleving bewust te maken van de risico’s van ondermijning en daarvoor drempels op te werpen.

De burgemeester: “Als gemeente willen we gastvrij zijn en dingen mogelijk maken in de stad, dat staat centraal in onze dienstverlening. Maar daarmee werken we misschien onbewust en onbedoeld ook mee aan het faciliteren van ondermijning. Daarom gaan we onze medewerkers en bestuurders bewust maken en werkprocessen tegen het licht houden om te zien of we daarin voldoende barrières hebben ingebouwd tegen mogelijk ondermijnende praktijken.”

“Ook willen we waar dat mogelijk en nodig is meer informatie gaan delen met onze veiligheidspartners. Daarom hebben we ons als Zwolle ook aangemeld voor de landelijke Citydeal ‘Zicht op Ondermijning’, waarmee we meer mogelijkheden krijgen om informatie uit te wisselen met andere partners,” aldus burgemeester Snijders.

Aan de hand van de volgende vier pijlers gaat de gemeente het programma in de komende jaren uitvoeren:

Het bestuur en organisatie zijn zich bewust van ondermijnende criminaliteit en willen ervoor zorgen dat bestuur en medewerkers (signalen van) ondermijning herkennen en melden.
De gemeente is weerbaar tegen ondermijnende criminaliteit. Ze gaan verschillende beleidsdocumenten en werkprocessen kritisch bekijken en als dat nodig blijkt hun werkwijze wijzigen of drempels inbouwen, bijvoorbeeld in processen voor vergunningen of subsidies.
Versterken van de weerbaarheid van de samenleving. Ook burgers, ondernemers en instellingen moeten zich bewust zijn van ondermijningsrisico’s en bereid zijn om er iets aan te doen. Inwoners en ondernemers worden geïnformeerd en bewustgemaakt hoe zij met ondermijning te maken kunnen krijgen en ze worden opgeroepen om signalen te melden.
Er komt een Zwols coördinatiepunt ondermijning. De bestrijding van georganiseerde criminaliteit vraagt om een gezamenlijke overheidsaanpak. Daarbij gaan de bestuursrechtelijke, strafrechtelijke en fiscale inzet hand in hand. Er komt een lokaal coördinatiepunt om de samenwerking met alle veiligheidspartners en andere betrokkenen op elkaar af te stemmen.

Peter Snijders: “Het programma richt zich dus zowel op bewustwording en preventie als op de gezamenlijke aanpak van ondermijnende activiteiten. Zwolle heeft voor het opzetten van een coördinatiepunt van het ministerie van Binnenlandse Zaken al een bijdrage gekregen. Daarmee kunnen we voorlopig aan de slag; zo gaan we nu bekijken of er een speciaal meldpunt voor inwoners moet komen, zoals de gemeenteraad heeft gevraagd. Maar als je iets opvallends ziet of hoort, dan kun je dat natuurlijk ook nu al gewoon melden bij de gemeente of politie.”

Niet alleen op lokaal niveau, maar ook regionaal staat de aanpak van ondermijning op de agenda. In de afgelopen week besteedden alle elf IJssellandse gemeenten, samen met onder andere politie, Openbaar Ministerie, Belastingdienst, Omgevingsdienst IJsselland, provincie Overijssel, Veiligheidsregio IJsselland en het Regionaal Informatie en Expertise Centrum Oost-Nederland, aandacht aan het voorkomen en signaleren van criminaliteit, onder andere door de wapeninleveractie.

Ook was er aandacht voor bijvoorbeeld WhatsApp-fraude, een vrij nieuwe vorm van criminaliteit, die nog niet door veel mensen wordt herkend.