Zwolle – Donderdagmiddag is aan de Nijverheidsstraat in de wijk Holtenbroek het officiële startsein gegeven voor de bouw van de nieuwe Herberg. Dit gebeurde door de onthulling van een bouwbord. Het komende jaar zal worden gebouwd aan een eigentijdse opvang voor 36 mensen die tijdelijk geen huis en thuis hebben.
De opvang bevindt zich op dit moment nog achter sporthal de WRZV-hallen aan de Buitengasthuisstraat. Sporthaldirecteur Joop van Ommen, een negental woningcorporaties in de regio en de RIBW Zwolle e.o. zijn de initiatiefnemers van deze voorziening. De nieuwe opvang wordt geëxploiteerd door Stichting De Herberg. Dat is een samenwerkingsverband van de Zwolse woningcorporaties deltaWonen, Openbaar Belang en SWZ, regionale corporaties en RIBW Zwolle. De Provincie Overijssel, de Gemeente Zwolle, Regiopolitie IJsselland en Achmea Zorgkantoor maken de opvang mede mogelijk met hun inzet.
Toespraak wethouder E. Dannenberg:
In de stad kan iedereen vooruit komen. Op allerlei manieren. Je zelf ontwikkelen in werken, wonen, onderwijs en vrije tijd. Vooral in de stad kun je van een dubbeltje een kwartje worden.
Soms valt het muntje, door wat voor omstandigheid dan ook, net die andere kant op dan dat je van te voren had gedacht. Dan heb je geen baan, geen huis, geen opleiding. Je leven aan diggelen. Lig je in de goot.
Juist dan is het de taak van de samenleving om te zorgen dat we die mensen een veilige plek bieden. Als het ware in een Herberg. Een toevluchtsoord om op adem te komen, met hulp van anderen er weer bovenop kunnen krabbelen. Voorzichtig proberen de draad van het leven weer op te pakken. In Zwolle nemen we die verantwoordelijkheid. En als we dat goed willen doen, dragen we die verantwoordelijkheid niet alleen.
Iedereen heeft daarin een rol. Ik denk dan aan de RIBW, de woningbouwcorporaties, de politie, de architect en de bouwer van de Herberg. Maar ook de toekomstige buren en de bewoners van De Herberg zelf, die verantwoording dragen voor hun eigen gedrag.
Nijverheidsstraat
Met vereende krachten zijn alle partijen tot de keuze van deze locatie gekomen.
Wij zijn trots op wat hier het komende jaar gebouwd gaat worden. Ik wil mijn dank uitspreken aan de samenwerkingspartners, voor het vertrouwen dat zij de gemeente gaven. Samen hebben we gezocht, zonder daarbij tussentijds vanuit eigen belang het eigenbelang voorop te stellen.
Vanaf het najaar van 2009 kunnen de keten achter de WRZV-hallen gelukkig verdwijnen. De omstandigheden daar zijn niet zoals wij dak- en thuislozen willen opvangen in deze stad.
Net als de toekomstige geclusterde voorziening (huidige Bonjour en Pannekoekendijk) komt de Herberg in nieuwbouw op een eersteklas plek in onze stad. Niet langer stoppen we deze kwetsbare groep weg in oude schoolgebouwen of in containers. Ook voor hun eigen waarde betekent dat veel. Als je al veel pech hebt gehad in je leven, kun je een stevige steun in je rug wel gebruiken.
Bewoners
Ik ben ook trots op de rol van de bewoners van Holtenbroek. De effecten van de komst van de Herberg, aan de rand van de wijk, zal door de gemeente nauwlettend in de gaten worden gehouden. Wij hebben duidelijke afspraken gemaakt met de wijk.
De omvang van de capaciteit van de Herberg staat vast: 36 bedden. In noodgevallen, zoals een strenge winterperiode, kunnen wat bedden worden bijgeplaatst. Deze afspraak maken wij met alle partners, ook met het Nel Banninkhuis van het Leger des Heils.
Ketenaanpak
Als gemeente doen we niets zomaar. Ons beleid hebben we vastgelegd in wat is gaan heten het Stedelijk Kompas Zwolle. Dat geeft gemeente en instellingen richting. In 2014 willen we alle naar schatting 250 daklozen in onze stad op weg hebben geholpen. Soms zal stabilisatie al heel wat zijn. Als het tegen zit verlies je de hoop op een toekomst en het vertrouwen in jezelf. Dat krijg je niet zomaar terug. Maar wij geven mensen niet op. Hoe diep je in je leven ook kunt vallen, er moet een weg naar boven worden geboden. Proberen je leven weer op de rails te krijgen. En met een knipoog naar het begin van mijn verhaal: weer een kwartje worden.
Ons Stedelijk Kompas is door het Rijk omarmd. Met die steun in de rug maken wij nu afspraken met alle betrokken instellingen. Wij prikkelen hen ook tot het ontwikkelen van nieuwe ideeën en het nemen van hun eigen rol. Onlangs hebben wij daarom een aantal pilots gehonoreerd. Instellingen gaan aan de slag met de aanpak van schulden, nazorg na gevangenschap en een sluitende aanpak van de 25 meest overlastgevende daklozen.
Onstchotten van de hulpverlening
Doel van het beleid is om te voorkomen dat mensen tussen de wal en het schip vallen. Elke instelling heeft zijn kernkwaliteit, maar het moet niet zo zijn dat dan mensen geweigerd worden die van meerdere kernkwaliteiten van verschillende organisaties gebruik moeten maken. In de centrale toegang gaan we dan ook vanaf 1 januari 2009, bij de GGD, voor elke nieuwe en bestaande dakloze een op de persoon gericht programma opstellen. Als er meerdere instellingen betrokken moeten worden, dan organiseren we dat. We spreken instellingen vervolgens ook aan als er gaten vallen in het traject.
Intussen werken we aan een aantal problemen. Eén daarvan is de groep die niet crimineel en niet “gek” genoeg is voor gedwongen opname in cel of kliniek. Via het net gestarte project om de 25 meest overlastgevende daklozen te benaderen pakken we op straat nu de lastigste personen aan. Zij worden door zorgverleners én politie gestimuleerd om hun gedrag te veranderen en zoveel mogelijk hulp te aanvaarden. Waar mogelijk met zachte hand, waar nodig met harde hand.
Om te bezien of er nog wettelijke of andere belemmeringen zijn om deze groep goed te benaderen ga ik binnenkort aan tafel met politie,en zorginstellingen. Er liggen voldoende casusbeschrijvingen, analyses en rapporten. Het is nu tijd om conclusies te trekken voor een integrale aanpak. En waar we daarbij als stad niet verder komen, zullen we het Rijk aanspreken.
Samenwerking
De Herberg is een voorbeeld voor de afstemming die de gemeente zoekt met de andere financiers. Corporaties, gemeente, zorgkantoor en provincie vervullen allen een rol. Dit soort voorzieningen is per definitie, door de complexe problemen van de doelgroep, niet vanuit één financier te organiseren. We hebben elkaar nodig en de gemeente slaagt er steeds beter in vanuit de regierol financiers samen te brengen.
Tot slot
Ik vertelde u aan het begin van mijn verhaal hoeveel kansen de stad kan bieden en hoe tegelijkertijd de dynamiek van de stad voor een enkeling tot een onoverkomelijk risico kan uitgroeien. Gemeente, zorgkantoor, provincie, maar vooral ook alle individuen die gul bijgedragen hebben; samen hebben we heel wat kwartjes bij elkaar gebracht. Genoeg om ook de toekomstige bewoners van het hier neer te zetten gebouw een kwartje te maken. Niet dat ik iets tegen dubbeltjes heb, ik zie gewoon liever kwartjes! Het prachtige ontwerp biedt daar alle kansen voor.