Op de vroege maandagochtend, na de avondklokrellen in 2021, glipten twee jongens door de poortjes in het station van Zwolle. Twee NS-medewerkers spraken het duo aan en er volgde een extreme vechtpartij in de reizigerstunnel. Beide NS’ers werden het ziekenhuis ingeschopt, een van hen raakte bewusteloos door een trap tegen het hoofd.
De destijds 20-jarige Luciano T. werd direct aangehouden. Zijn maatje sloeg op de vlucht en slaagde er lange tijd in om onder de radar te blijven. Patchaïro B., destijds 19 jaar, wist dat als hij gepakt zou worden er een enkele reis naar de jeugd-tbs-kliniek zou volgen.
In augustus 2021 werd Patchaïro in zijn kraag gevat en belandde in de kliniek. Zijn maatje Luciano T. werd al eerder door de rechtbank veroordeeld tot 14 maanden gevangenisstraf, waarvan een half jaar voorwaardelijk. In hoger beroep bleef zijn straf ongewijzigd. Dinsdag verscheen Patchaïro B. in de Zwolse rechtbank om zich te verantwoorden voor zijn aandeel in het geweld in het Zwolse treinstation.
Rake schoppen uitdelen
Op camerabeelden is te zien dat Luciano en Patchaïro door twee NS-medewerkers worden aangesproken. Dit nadat een van hen zonder in te checken door het Ov-poortje is geglipt. Er ontstaat direct een vechtpartij en de twee NS’ers werken Patchaïro naar de grond. Luciano T. komt dan in gevecht met een andere NS-medewerker, als een volleerd kickbokser deelt hij een aantal rake schoppen uit. Nog twee NS’ers schieten te hulp. Ze slagen er niet in om T. weg te houden bij zijn maatje die nog steeds op de grond ligt bij de AH-winkel in de reizigerstunnel.
Luciano T. schopt in een sprong de vrouwelijke NS’er flink tegen het hoofd. Ze verliest haar grip op B. Die ziet dan kans om haar weg te trappen. Kort daarop komt T. weer gevaarlijk dicht in de buurt van de worsteling op de grond. Ditmaal schopt hij de mannelijke NS’er vol tegen zijn hoofd. Die verklaarde later dat op dat moment het licht bij hem uitging. Voor B. was het de kans om te ontsnappen. De andere NS’ers proberen hem nog te grijpen, maar hij weet zich telkens te bevrijden.
Tegen de grond gewerkt
Als hij met twee NS-medewerkers in gevecht is, valt er een tas op de grond. Even later, als de NS-medewerkers hem vasthouden, ontglipt hij door zijn jas uit te doen. Een andere camera legt vast dat Patchaïro door het Ov-poortje gaat. Met zijn vuist haalt hij vol uit en maakt een slaande beweging naar het gezicht van een van zijn achtervolgers. Het is niet te zien of hij de NS’er raakt.
Dat beelden niet voor zich spreken blijkt als Patchaïro het woord krijgt in de rechtszaal. “Na het inchecken werd ik direct tegen de grond gewerkt,” zegt B. “Luciano werd zwaar mishandeld en ik probeerde dat te sussen.” Hij weet wel waarom de NS-medewerkers er direct op los mepten. “NS en politie moeten altijd getinte mensen hebben,” aldus B. “Er werd niets gezegd en ik werd gelijk vastgezet met een nekklem en tegen de grond gewerkt.”
“Ik heb toen angst ervaren omdat er tegen mij en mijn mede-verdachte veel geweld is gebruikt,” verklaart B. “Dat was buitensporig geweld, meneer de voorzitter,” voegt hij eraan toe. De voorzitter leest hem dan het letsel dat de vrouwelijke NS-medewerker opliep voor: een kneuzing van de borst, een gekneusde buik en een hersenschudding.
Rambo-mes en kogelhuls
De rechter houdt hem voor dat op de beelden te zien is dat hij met zijn been zwaait in de buurt van haar hoofd. “Ik heb haar niet geraakt, dan zou je last hebben van je voet!” De voorzitter van de meervoudige kamer kijkt B. verbaasd aan en vraagt of dat zo is. “Ja, ik heb op voetbal gezeten,” antwoordt B.
De rechters willen het dan over het tasje hebben dat op de grond viel tijdens de worsteling met de NS-medewerkers. Het is een tasje van Louis Vuitton. In het tasje vinden politieagenten later een groot Rambo-mes, een kogelhuls, een patroon, een zakje hasj en illegaal professioneel knalvuurwerk.
“Dat tasje is niet van mij,” zegt B. De rechter confronteert hem met een foto die de politie vond op het Facebookprofiel van B. Hij poseert dan met de Louis Vuitton-tas. “Dat was alleen even voor de foto,” verklaart Patchaïro.
Geen vertrouwen in rechtssysteem
Een ooggetuige filmde de vechtpartij voor Snapchat, ook hij verklaarde bij de politie dat de tas van B. was en niet van Luciano T. Over wat Luciano T. die ochtend heeft gedaan weet B. helemaal niets meer. “Meneer de voorzitter, het is allemaal al zo lang geleden,” zegt B. “Het enige dat ik me nog kan herinneren is dat er buitensporig geweld tegen ons is gebruikt.”
De rechter gooit het over een andere boeg door te zeggen dat hij op de beelden ziet dat B. probeert Luciano T. te verdedigen. B. valt hem direct in de rede: “Meneer de voorzitter, u legt mij nu woorden in de mond. Ik heb hem niet verdedigd, ik heb geprobeerd om het te sussen.”
De rechter vindt het lastig dat B. bij de politie gebruikmaakte van zijn zwijgrecht en op zitting met dit verhaal komt. “Het is nu niet meer door de politie te controleren,” aldus de magistraat. Het is geen probleem voor B., hij vertrouwt de politie niet. Niet veel later maakt hij de rechters duidelijk dat hij ook geen vertrouwen in het rechtssysteem heeft.
Met zijn vuist uithalen
De rechter vervolgt zijn verhoor, hij bespreekt de camerabeelden waarop B. te zien is als hij flink met zijn vuist uithaalt in de richting van het gezicht van een NS-medewerker. “Dat is duwen, ik heb niemand letsel toegebracht,” zegt Patchaïro. “Er wordt hier niet gepraat over wat ons is aangedaan,” voegt hij er verwijtend aan toe. “Het lijkt wel omdat de pers er is dat u en uw collega’s zo tegen mij doen.”
De beelden worden opnieuw afgespeeld in de rechtszaal, ditmaal in close-up. “Als iemand dit ziet, dan zou die zeggen dat het er niet uitziet als duwen,” stelt de rechter. “Ik probeer hem weg te duwen en vind dat ik nog vrij mild reageer. De NS is er niet om je half dood te slaan.”
B. wil tot slot niet ingaan op de veroordeling van Luciano T. Ook in hoger beroep werd T. schuldig bevonden aan het geweld in het Zwolse station. “Machtsmisbruik,” oordeelt B.
Strafblad van negen pagina’s
Dan komt het strafblad van Patchaïro B. aan de orde. Een omvangrijk epistel van zo’n negen pagina’s. Op zijn veertiende gaat B. voor het eerst in de fout. Hij maakte zich vaker schuldig aan mishandelingen en overvallen met geweld. Na een diefstal in Arnhem werd zijn voorwaardelijke jeugd-tbs omgezet in een onvoorwaardelijke.
Acht maanden na de vechtpartij in Zwolle werd hij opgepakt en belandde in een jeugdkliniek. Daar ging het een tijdje beter met hem waardoor hij in een lichter regime belandde. Dat verknalde hij onlangs door zich aan een verlof te onttrekken en drugs te gebruiken. Sindsdien zit hij weer opgesloten in de kliniek en ziet het ernaar uit dat de maatregel binnenkort verlengd zal worden.
De reclassering adviseert de rechters om voor de mishandeling het volwassenenstrafrecht toe te passen. De reclassering schrijft in haar rapport dat B. niet met hen wil samenwerken. Ze achten de kans groot dat B. opnieuw iemand letsel zal toebrengen en er een hoog risico is dat hij zich niet zal houden aan voorwaarden die de rechtbank hem mogelijk op zal leggen.
Impact op NS-medewerkers
Voor de officier van justitie is het niet de vraag of B. de NS’ers mishandelde. Hij vindt wel dat het aandeel van B. minder extreem is dan dat van Luciano T. “Het heeft veel impact op de NS-medewerkers, deze mensen vervullen een publieke taak,” zegt de officier. “En daarbij komt nog dat de verdachte op reis gaat met een enorm mes. We mogen misschien wel blij zijn dat die tas gevallen is.”
Het baart het openbaar ministerie zorgen dat de reclassering de kans op herhaling nog steeds als hoog bestempelt, ondanks de jaren die B. inmiddels al in de kliniek heeft doorgebracht. Het OM eist een taakstraf van 120 uur met een voorwaardelijke gevangenisstraf van 4 maanden. Daarnaast wil de officier dat er een gedragsbeïnvloedende en vrijheidsbeperkende maatregel wordt opgelegd.
De advocaat van B. bepleit vrijspraak, volgens hem is het Luciano T. die zich te buiten gaat aan het geweld. Over de beelden waarop zijn cliënt uithaalt met zijn vuist is hij duidelijk. “Niet lullen, hij maakte gewoon een slaande beweging,” aldus de raadsman. “Uit de beelden kan niet opgemaakt worden of hij iemand raakt.”
De Louis Vuitton-tas kan van iedereen zijn volgens de raadsman. Volgens hem kan een van de NS-medewerkers de tas al eerder van Luciano T. hebben afgepakt en is deze gevallen toen hij met B. in gevecht kwam.
De rechtbank doet op 1 augustus uitspraak.
