Jaren terug kwam ik tweemaal per jaar een bewaarder van, zoals dat tegenwoordig heet, een penitentiaire inrichting tegen. Zelf had de man het altijd over ‘de bajes’. Niet dat ik zo’n gebouw ooit van binnen heb gezien, nee, ik kwam hem tegen op verjaardagen van gezamenlijke kennissen.
Als ik de verhalen van hem mocht geloven, gaf zo’n gebouw veiligheid voor de burgers, maar ook veiligheid voor de bewoners ervan, al dan niet voor korte of langere tijd. Zo hoorde ik van hem dat een net vrijgelaten bajesklant expres een misdaad beging om weer zo snel mogelijk terug te kunnen.
Maar na de twee berichten die ik dezer dagen las op de website van De Stentor kijk er nu toch iets anders tegenaan. Ik citeer ze hieronder maar even.
“‘Het leek alsof ik in de fik werd gestoken. Nog nooit heb ik zoveel pijn gevoeld.’ Het ging flink mis, een jaar geleden in de gevangenis van Lelystad. Gevangene Y.W. (21) gooide een soeppan vol hete olie over een andere gevangene.”
“Een gedetineerde in de penitentiaire Inrichting in Zwolle heeft vanochtend brandgesticht in haar cel. Dat laat de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) regio Noord-Oost weten. De brand is geblust door de brandweer en de afdeling is geventileerd, zegt woordvoerder René Hut van de DJI. De brand zorgde voor zoveel rookontwikkeling dat de afdeling, bestaande uit 26 cellen, uit voorzorg ontruimd moest worden. De vrouw, die haar matras in brand had gestoken, is voor straf in een isoleercel geplaatst.” Einde citaten.
’t Eerste lijkt me gruwelijk om mee te maken, zeker voor het slachtoffer, maar ook voor het personeel dat, bijvoorbeeld, de eerste hulp moest verlenen.
Bij de brand moeten welhaast medegevangenen angstige momenten hebben beleefd, als ze hun cellen nog niet uit konden bijvoorbeeld. Misschien viel dat mee, ik weet echt niet hoe zoiets gaat.
Wat zeker bij mij blijft hangen, is de vraag: Hoe konden deze beide situaties ontstaan? Is dat enkel het gevolg van een chronisch personeelstekort? Of worden er, in het kader van bijvoorbeeld reïntegratie, bewust risico’s genomen?
Weet wel, niet iedereen die er een straf uitzit is een levensgevaarlijke crimineel. Je zult bovenstaande gebeurtenissen maar meemaken, enkel omdat je een opgelegde boete niet kon betalen.
Ook hier blijkt maar weer: Je moet voorkomen dat je moet voorkomen.
