Zwolle – In 2013 en 2014 is de Drank- en Horecawet gewijzigd. Zo is de leeftijdsgrens voor de verkoop van alcohol verhoogd van 16 naar 18 jaar en is de handhaving van de wet bij gemeenten komen te liggen. Wat zijn de gevolgen van deze wijzigingen?

Hoe is het alcoholgebruik nu onder jongeren? Hoe ziet het toezicht en de handhaving eruit? Wat vinden jongeren en hun ouders van de aangepaste Drank- en Horecawet? GGD IJsselland en het Lectoraat Verslaving van Hogeschool Windesheim hebben dit onderzocht. Jongeren beginnen op steeds latere leeftijd met het drinken van alcohol. In 2007 was de startleeftijd 14,4 jaar, in 2011 14,8 jaar en in 2015 15,2 jaar. Jongeren die alcohol drinken, drinken vaak overmatig alcohol. Veertig procent van de jongeren van 13 t/m 16 jaar heeft weleens alcohol gedronken. Van deze jongeren heeft 44% in de afgelopen 4 weken 5 of meer glazen per gelegenheid gedronken en ruim een kwart is dronken geweest.

In 2015 zijn in de 3 ziekenhuizen in de regio IJsselland ruim 50 jongeren behandeld ten gevolge van overmatig alcoholgebruik. Bij een groot deel van deze jongeren was daadwerkelijk sprake van alcoholintoxicatie. De gemiddelde leeftijd lag rond de 16 jaar.

Ruim één derde van de jongeren van 17 t/m 19 jaar gaat soms of regelmatig naar een keet. Redenen om naar een keet te gaan zijn: ‘omdat het daar gezellig is’ (99%); ‘omdat de drankjes daar goedkoper zijn dan in de horeca’ (58%); ‘omdat ik een eigen plek heb’ (41%) en ‘omdat je daar alcohol kunt drinken’ (37%).

Mening ouders

Ouders spelen een belangrijke rol bij het alcoholgebruik van jongeren maar pakken deze rol niet altijd even goed op. Ouders van jongeren in de leeftijd van 16-18 jaar voelen zich er beter bij wanneer ze toestaan dat hun kind vanaf 16 jaar met mate drinkt, dan dat ze het verbieden en kinderen het stiekem gaan doen. Het blijkt echter dat jongeren die afspraken maken met hun ouders minder vaak aan bingedrinken (meer dan 5 glazen drinken per gelegenheid) doen dan jongeren die geen afspraken maken.

Drinken op jonge leeftijd (14-16 jaar) wordt steeds minder getolereerd en hierop wordt actiever opgetreden door ouders.

Toezicht en handhaving

Voor de handhaving van de Drank- en Horecawet wordt in de regio IJsselland gebruik gemaakt van BOA’s en politie. In 2015 hebben BOA’s en politie in totaal 102 boetes en 40 Halt-straffen gegeven aan jongeren onder de 18 jaar.

De nieuwe Drank- en Horecawet wordt door sportkantines en supermarkten redelijk tot goed nageleefd. Maar doen zij dat niet dan worden er weinig maatregelen genomen tegen deze verstrekkers én alcohol drinkende jongeren onder de 18 jaar. Barvrijwilligers en jeugdleiders vinden het soms lastig om minderjarigen aan te spreken op het alcoholgebruik. Verenigingen geven wel aan dat er beduidend minder minderjarigen in de kantine zijn.

Op festivals zijn zichtbaar aanwezige handhavingsmaatregelen. Toch wordt er op festivals door minderjarigen gewoon nog gedronken, doordat jongeren alcohol aan elkaar doorgeven.

Over het onderzoek

De ‘evaluatie van de Drank- en Horecawet in de regio IJsselland in 2015-2016’ geeft een beeld van het huidige alcoholgebruik onder jongeren in de leeftijd van 13 tot en met 19 jaar en de ervaringen van hun ouders. Daarnaast zijn de preventie en handhavingsplannen van gemeenten in IJsselland bestudeerd en is er gevraagd naar de mening en ervaringen van professionals die betrokken zijn bij handhaving, toezicht of hulpverlening. Deze evaluatie helpt gemeenten en professionals bij de alcoholpreventie jeugd en om het alcoholbeleid te blijven verbeteren.