Zwolle – Juist omdat dit jaar de 75-jarige bevrijding van Europa wordt herdacht brengt de Zwolse Theaterfirma Linea Rekta een voorstelling over onvrijheid op de planken. In De Opkomst van de Uil wordt het theaterpubliek geconfronteerd met hedendaagse onvrijheid, zoals die in verschillende landen heerst. Vrijdagavond was de première in de voormalige fabriekshal aan Grote Voort 8 en er volgen nog acht voorstellingen; totaal uitverkocht met zondagmorgen een extra voorstelling. Als gevolg van de coronamaatregelen zijn er nu maar 26 zitplaatsen, waar in normale tijden wel 80 tot 100 bezoekers plaats kunnen nemen. Bezoekers zitten op anderhalve meter afstand van elkaar.
Artistiek leider en regisseur Jordi Kwakkel over de voorstelling: “Mensen durven zich soms niet uit te spreken en houden hun mond en denken ‘het zal mijn tijd wel duren’, terwijl ze zich juist wel moeten uitspreken.” Theaterfirma Linea Rekta brengt de greep naar de macht door populist De Uil in beeld. De Uil, overtuigend gespeeld door Eva Peelen, schuwt geen middel om samen met haar trawanten aan de macht te komen. “De geschiedenis wordt geschreven door de mensen met de grootste bek.” Ze spant het grootkapitaal voor haar karretje, stadsbestuurders worden gechanteerd, rechters worden op het verkeerde been gezet, de media doorzien haar politieke spelletjes niet en het volk wordt bedreigd en gemanipuleerd. Tegenstanders worden letterlijk kaltgestellt.
Aan het begin richt De Uil zich tot “de lieve en naïeve stadsgenoten” en sleept het publiek anderhalf uur lang mee in een onafgebroken denderende voorstelling. De Opkomst van de Uil, geschreven door Mick Lindo, gaat over angst, moed, verdeeldheid en geld. Muzikaal vakkundig begeleidt door Thomas Bernhard Hengeveld. De zestien jonge amateur-acteurs spelen vol overgave met durf en lef frontaal voor het publiek, dat aan beide zijden van de theatervloer aan kleine tafeltjes zit opgesteld.
Aan het eind van de voorstelling heeft De Uil met twee beveiligers naast zich de stad in haar greep. Van populist wordt ze fascist en laat het volk op haar stemmen om voor onbepaalde tijd burgemeester te worden. “Een uil geeft nooit op.” Zij lijkt gewonnen te hebben en triomfeert, maar een dictator blijft altijd bang voor de opstand van het onderdrukte volk: “Wij komen terug.” In een tussenzin aan het einde van de theatervoorstelling kondigt het gevaar zich al aan: “De vlucht van De Uil van Minerva was mooi, maar kan niet eeuwig duren.” Velen weten dat de uil het symbool van wijsheid is, maar het is minder bekend dat de uil ook het onheil symboliseert.