Zwolle – Donkere wolken pakken zich samen boven RTV Focus, de lokale omroep van Zwolle. Minder dan twee jaar geleden was het enthousiasme over RTV Focus troef in het stadsbestuur en de gemeenteraad. Destijds heerste er binnen en buiten de politiek grote onvrede over het functioneren van de voormalige lokale omroep RTV Zwolle FM.
RTV Focus ging in 2020 de strijd aan om de licentie voor de lokale omroep in handen te krijgen. De lofzang over de veelbelovende nieuwkomer was destijds al groot. Na de presentatie van het beleidsplan door RTV Focus veranderde de besluitvorming over de omroeplicentie in een wedstrijd waarvan de uitslag al bekend was. De berichtgeving door RTV Oost en De Stentor afgelopen week over het grensoverschrijdende gedrag op de werkvloer bij RTV Focus veroorzaakte een schokgolf binnen de Zwolse gemeenteraad. Tientallen stagiaires en voormalig vrijwilligers spraken vrijuit met journalisten van RTV Oost en De Stentor. De onveilige werksituatie, vernederingen en ander grensoverschrijdend gedrag vormden een rode draad. Ook zouden stagiaires onvoldoende begeleid worden.
De oprichters van RTV Focus, Paul Oosterbaan en Christine Spinder, zouden hiervoor verantwoordelijk zijn. Beiden zijn bestuurslid, leidinggevende en stagebegeleider bij RTV Focus, Spinder is ook de hoofdredacteur van de lokale omroep. Het tweetal is over algemeen slecht bereikbaar. Oosterbaan ontkende tegenover RTV Oost alle beschuldigingen. Hij noemde het laster. RTV Focus heeft na de ontstane ophef geen statement geplaatst op haar website om publiekelijk afstand te nemen van de aantijgingen. Ook is niet bekend of RTV Focus bij de politie aangifte heeft gedaan van laster.
VVD’ers Johran Willegers en Thijmen Prins, CDA’ers Laura van de Giessen en Maxim van der Veen, Mark Oldengarm van D66 en Selma Hoekstra van de PvdA zijn geschrokken over de omstandigheden voor stagiaires bij RTV Focus. Zij willen opheldering van verantwoordelijk wethouder Monique Schuttenbeld. Zo willen ze weten wanneer de wethouder op de hoogte was van het grensoverschrijdend gedrag bij RTV Focus en welke stappen zij vervolgens heeft ondernomen. De wethouder besloot om de gemeenteraad niet actief te informeren. De raadsleden willen daarom weten waarom ze hiervan afzag. Ook willen de vier raadsfracties dat deze kwestie wordt toegevoegd aan het debat over de evaluatie van de lokale omroep. Dit najaar zou er al een debat plaatsvinden om RTV Focus tussentijds te evalueren. “We evalueren binnenkort de omroep en wij vinden dat de werkomstandigheden voor stagiaires en vrijwilligers daar zeker bij horen,” zegt Mark Oldengarm van coalitiepartij D66.
Niet alleen de vier fracties die de vragen aan het gemeentebestuur stelden zijn geschrokken. Ruben van de Belt, de fractievoorzitter van coalitiepartij ChristenUnie vindt het ook een zorgelijke situatie. “Als stagiair moet je de ruimte krijgen om te leren en fouten te maken,” aldus Van de Belt. “Het is goed dat voormalig stagiairs hun ervaringen kenbaar hebben gemaakt. Dat hebben ze primair gedaan naar de Zwolse onderwijsinstellingen en SBB, zij reguleren welke organisatie een erkend leerbedrijf mag zijn. Voor ons zijn de onderwijsinstellingen en SBB het meest geschikt om hier actie op te ondernemen.”
De fractie van GroenLinks is ook flink geschrokken over de onveilige werkomgeving voor studenten bij RTV Focus. “Het is voor iedereen belangrijk om een veilige werkplek te hebben en dat geldt natuurlijk minstens ook voor studenten die een stageplek hebben. Het beeld dat naar voren komt is onthutsend,” zegt Patrick Pelman, fractievoorzitter van GroenLinks. “Allereerst wenst GroenLinks de studenten veel sterkte. Ten tweede is het goed om te lezen dat de wethouder het commissariaat voor de Media reeds heeft geïnformeerd en dat het SBB verder onderzoek doet.” De fractie van GroenLinks vindt het belangrijk dat er eerst goed onderzoek gaat plaatsvinden. “Het is primair iets voor Focus zelf, het SBB en het Commissariaat voor de Media om te doen en eventueel vervolgstappen te nemen,” aldus Pelman.
“Ook wij zijn ontzettend geschrokken van de berichten,” zegt Cancut Erkan, fractievoorzitter van Volt. “Zoals onze collega’s aangeven is een inspirerende en veilige werkomgeving essentieel in iemands professionele ontwikkeling. Overigens zou ik zeggen dat dit niet alleen geldt voor de professionele ontwikkeling, maar het minimaal net zo belangrijk is voor de persoonlijke ontwikkeling, helemaal in die leeftijdsfase.” Volt blijft de komende tijd de vinger aan de pols houden. “Het zou nooit mogen voorkomen dat mensen ervaren dat ze respectloos worden behandeld, gekleineerd worden en negatief benaderd worden. Al helemaal niet in een lerende situatie,” aldus Erkan. “Wij zijn nu in afwachting van de reactie van de wethouder en zullen een vervolg geven aan dit proces aan de hand van haar reactie.”
Silvia Bruggenkamp, fractievoorzitter van Swollwacht, las in de media dat er vragen waren gesteld aan het gemeentebestuur. “Als ik vooraf was benaderd had ik ze zeker mede ingediend. Dat gebeurt soms zo, is ook geen probleem, ik overleg ook onze eigen schriftelijke vragen meestal niet actief vooraf met andere fracties, zegt Bruggenkamp. “Ik ben heel blij dat deze vragen gesteld zijn, ze móeten ook gesteld worden! Als raad hadden wij absoluut actief geïnformeerd moeten worden door de wethouder.” Bruggenkamp zag dit niet aankomen. “Ik had juist alle vertrouwen in Focus.”
“Ik stond met de oren te klapperen toen ik dit nieuws las,” zegt SP’er Koen van Baal. “Zeker omdat stagiaires een heel andere positie innemen vergeleken met werknemers. Zij zullen zich eerder genoodzaakt voelen om de mond te houden omdat het anders gevolgen kan hebben voor studiepunten of de afronding van een opleiding. Ik vind het heel erg.” Van Baal wil in ieder geval de onderste steen boven hebben. “Uiteraard moeten we eerst vaststellen of de verhalen kloppen. Als dat zo is moeten we als raad heel goed bekijken wat we vinden.” Van Baal denkt dat de gemeenteraad wel iets kan doen. “De wethouder zegt heel gemakkelijk dat ze geen bevoegdheid heeft maar volgens mij verstrekken wij die subsidie.” Van Baal is helder. Mits het allemaal waar is, dan laat de SP zich niet met een kluitje in het riet sturen. “We moeten dan kijken of het gevolgen kan krijgen voor de licentie of de subsidies.”
Debbie Mathijssen, fractievoorzitter van de Partij voor de Dieren, was niet op de hoogte van de gestelde vragen aan het college. “Anders hadden we ze uiteraard mede ingediend,” zegt Matijssen. “Het is ontzettend belangrijk dat studenten kunnen leren in een veilige omgeving. Nu we op de hoogte zijn van wat er speelt houden we de ontwikkelingen dan ook nauwlettend in de gaten.”