Zwolle – Veysel Ü., de man die de dodelijke kogels afvuurde op de broers Torunlar in het McDonald’s restaurant, vreest nu zelf te worden geliquideerd. Dat zei zijn advocaat, Michel van Stratum, donderdag tijdens de tweede pro-formazitting in de Zwolse rechtbank.
De advocaat vroeg daarom de rechtbank om de aanwezige pers te verbieden om geluidsopnames te maken. “Mijn cliënt staat op de GVM-lijst vanwege liquidatiegevaar.” Na een korte schorsing stelde de rechtbank dat het belang van de veiligheid van Ü. en zijn naasten zwaarder weegt dan de belangen van de pers. Ook de vrouw en vader van de 33-jarige Ü. zouden op een dodenlijst staan.
De officier van justitie praat vervolgens de rechtbank bij over de stand van het onderzoek. “Het onderzoek is nog niet klaar maar er is wel perspectief,” zegt de magistraat. Het onderzoek is waarschijnlijk begin volgende maand gereed. Eind deze maand moet er nog een verhoor plaatsvinden van Veysel Ü. Ook willen de onderzoekers nog met twee belangrijke getuigen spreken, de zoon van een van de doodgeschoten broers en de vader van Ü.
Geen gemakkelijke opgave volgens de officier. Zoon Torunlar zou zich in Turkije bevinden. Een land dat niet makkelijk meewerkt aan rechtshulpverzoeken, zodra het om eigen onderdanen gaat. De vader van Ü. had enkele dagen voor de moordaanslag in Zwolle een ontmoeting met Ali en Hüseyin Torunlar in een McDonald’s restaurant in Apeldoorn. Hij wil niet meewerken aan het onderzoek. De officier vraagt de advocaat van de verdachte of hij de vader kan bewegen om mee te werken. Ook is het onderzoek naar de psychische gesteldheid van Ü. nog niet afgerond. Het OM verwacht hier binnenkort al over te kunnen beschikken. “Daarmee is de weg vrij voor de eerste regiezitting,” aldus de officier van justitie.
Advocaat Van Stratum laat het OM weten dat het niet aan hem is om de vader van zijn cliënt om medewerking te vragen. “Het is in ieder geval niet zo, wat in sommige media staat, dat ik hem heb gezegd niet mee te werken,” aldus de advocaat. “Er is geen beletsel.” De raadsman vervolgt door te zeggen dat zijn cliënt al snel bekende te hebben geschoten in het bomvolle restaurant. Ook heeft Ü. spijt van zijn daden en dat veel mensen, onder wie kinderen, het allemaal hebben meegekregen. “De ernst van de zaak hoeft geen betoog, maar het was geen moord en zeker geen kille liquidatie.”
De advocaat stelt dat er vele strafverlichtende omstandigheden zijn. Ü. zou bekend staan als een rustige man en heeft geen strafblad voor geweldsdelicten. “Niemand had dit achter hem gezocht. Hijzelf ook niet.” De schutter zou onder grote druk hebben gestaan. De familie Torunlar zou hem hebben afgeperst en bedreigd. De druppel die de emmer deed overlopen in de McDonald’s was dat een van de broers de naam Hüseyin Baybaşin liet vallen.
Baybaşin werd begin deze eeuw tot een levenslange gevangenisstraf veroordeeld voor moord, gijzeling en drugshandel. “Mijn cliënt is slachtoffer van geraffineerde afpersing en hij en zijn familie werden ernstig bedreigd.” De advocaat wil dan ook dat politie en justitie nader onderzoek gaan doen naar de handel en wandel van de twee slachtoffers, hun familieleden en Baybaşin. “De politie lijkt wat dat betreft stil te zitten en het is wel degelijk van belang.” Ook wil de advocaat inzage in alle beschikbare beelden en tapverslagen.
De afwezigheid van Ü. kan hij verklaren. “Zijn aanwezigheid roept heftige emoties op bij de nabestaanden,” aldus Van Stratum. “Bij de inhoudelijke behandeling zal hij zeker aanwezig zijn.” De voorzitter van de meervoudige strafkamer wil weten hoe het momenteel met Ü. gaat. “Naar omstandigheden gaat het goed,” zegt de advocaat. Ü. ondernam onlangs een zelfmoordpoging in het gevang en verblijft momenteel in het penitentiair psychiatrisch centrum te Vught.
Het OM stelt geen aanleiding te hebben om diepgravend onderzoek te doen naar familieleden van de omgekomen broers. “Het is niet relevant voor deze zaak.” Ook wil hij niets weten van onderzoek door de recherche naar Baybaşin. “De verdachte noemde die naam in een vrij laat stadium,” zegt de officier. “Als hij ineens de naam van Taghi noemt gaan we dat ook niet onderzoeken.” Al het beschikbare beeldmateriaal en alle tapverslagen delen met de advocaat is het openbaar ministerie niet van plan. “De verdediging heeft recht op alle processtukken, geen ongelimiteerde toegang tot het onderzoeksdossier.”
Na een korte beraadslaging keren de rechters terug in de zittingszaal. “De rechtbank kan niet goed beoordelen wat het belang is van de wensen van de verdachte,” zegt de voorzitter. Alle verzoeken van de advocaat worden dan ook afgewezen. De voorzitter heeft wel een verzoek aan Van Stratum. Zij wil graag dat Ü. de volgende keer aanwezig is in de rechtbank. “Het is geen bevel, wel een verzoek.” Als Ü. gehoor geeft aan het verzoek van de rechtbank, verschijnt hij op 10 november tijdens de regiezitting in de Zwolse rechtbank.
