Was het poging tot doodslag in Zwolse kroeg of mishandeling? Opnieuw uit advocaat forse kritiek op Zwolse politie

Op de smalle trap van café Shotto in de Voorstraat liep het volledig uit de hand met bijna catastrofale gevolgen. Dat was de conclusie van het OM dinsdag in de Zwolse rechtbank. In het strafbankje zat Etienne U., een 34-jarige Zwollenaar. Hij sloeg een andere man met een whiskyglas en die hield er een gapende wond in zijn hals aan over.

Poging tot doodslag volgens de officier. Hij is ervan overtuigd dat de Zwollenaar het glas eerst kapotsloeg tegen een muur voor hij uithaalde. U. ontkent niet dat hij de klap uitdeelde, maar weet zeker dat het glas niet kapotgeslagen was. Zijn advocaat stelt dat een leerling van de Zwolse politie ooggetuigen en de recherche op het verkeerde been zette.

Paar biertjes drinken
Etienne U., werkzaam in de Zwolse horeca, had in de late avond van zondag 20 november 2022 zijn werk erop zitten. Samen met een paar collega’s dronk hij een paar biertjes. Vervolgens ging het groepje mannen een afzakkertje nemen bij Shotto in de Voorstraat. “Het was er gewoon gezellig, net als altijd,” zegt U. Hij dronk er whisky met ijs en praatte met zijn collega’s.

Als het barpersoneel in de vroege uurtjes van de nacht roept dat de bar gaat sluiten, gaat de Zwollenaar naar de wc. Hij moet dan via een smalle trap achter in het café naar boven. “Kom maar mee naar buiten, dan zal je zien wat er gebeurt,” zegt een onbekende man tegen hem op de trap.

U., die aan de buitenzijde van de trap staat, bedenkt zich geen moment. Hij haalt uit met zijn rechterhand met daarin het whiskyglas. Hij raakt zijn slachtoffer, die aan de muurzijde van de trap staat, aan de linkerkant tegen de kaak. Die houdt er een 6 centimeter lange snijwond aan over die vanaf de kaak doorloopt in de hals.

Whiskyglas niet veiliggesteld
Een beveiliger neemt U. mee naar buiten en haalt de politie erbij. De Zwollenaar wordt aangehouden en er wordt een onderzoek gestart. Margrete van der Steeg, de advocaat van U., is slecht te spreken over het speurwerk van de Zwolse politie.

Op een tussentijdse zitting in maart werd al duidelijk dat de agenten het whiskyglas, waar bloed op zou zitten, niet hebben veiliggesteld. Nader onderzoek is dan ook niet mogelijk. Ook wilde ze de bedrijfsleidster van de kroeg verhoren omdat zij, volgens de politie, de enige getuige was die zeker wist dat U. het glas eerst kapotsloeg tegen de muur.

Kort na de steekpartij werd de bedrijfsleidster van Shotto verhoord door een aspirant-agent in een naburig café. “Niet door een rechercheur, zelfs niet door een politieagent, maar door iemand die nog in opleiding is,” zegt de advocate. De student schreef in zijn proces-verbaal dat de bedrijfsleidster beweerde dat U. het glas kapotsloeg tegen de muur en dat zij de plek had aangewezen waar dit gebeurde.

Bedrijfsleidster hoorde glasgerinkel
Toen de advocate haar mocht verhoren, bleek dat zij dit nooit heeft gezegd tegen de agent in opleiding. “Een niet gedane uitspraak van een getuige is vervolgens leidend in de verhoren van andere getuigen en de instructies voor de forensische recherche,” concludeert Van der Steeg. Het door de aspirant opgemaakt proces-verbaal is ook nooit ondertekend door de bedrijfsleidster.

De bedrijfsleidster was druk met haar werk toen ze glasgerinkel hoorde. Ze heeft niets van het voorval gezien. Naderhand is ze gaan kijken bij de trap en zag op de muur een ronde afdruk. Ze dacht toen dat U. het glas daar mogelijk kapot heeft geslagen. De andere horecamedewerkers waren toen zijn gehoord werden als getuigen al op de hoogte van wat hun cheffin dacht.

De forensische recherche heeft toen het stukje muur met de beschadiging in de kroeg onderzocht. De advocaat wilde weten of er elders in de kroeg ook soortgelijke beschadigingen op de muren te zien waren. De recherche heeft dit verder niet onderzocht.

Klap met gevolgen
Het is niet de eerste keer dat een advocaat forse kritiek uit op het onderzoek van de Zwolse politie. Afgelopen week noemden advocaten een ander Zwols politieonderzoek karig, onzorgvuldig en boordevol aannames.

Etienne U. geeft grif toe dat hij de klap met het glas uitdeelde als de rechters hem vragen wat er die nacht gebeurde. Nadat zijn slachtoffer hem op een bedreigende toon aansprak was het actie-reactie volgens U. Hij beschrijft dat hij vol uithaalde en de andere man flink raakte.

Pas op het politiebureau wordt het hem duidelijk dat de klap flinke gevolgen heeft gehad. Zijn handen zitten onder het bloed en daar hoort hij dat zijn slachtoffer een flinke wond in de hals heeft. Een arts beschrijft het letsel als een snijwond van 6 centimeter in de hals. In de wond is de halsslagader te voelen. De medicus voegt eraan toe dat de kans op overlijden aan het letsel nul procent is. “Het was niet mijn bedoeling,” zegt U. tegen de rechters. “Ik vind het heel erg voor het slachtoffer.”

Gestopt met alcohol
De reclassering is verbaasd wanneer ze het dossier voor de neus krijgen om een advies uit te brengen aan de rechtbank. Zij begrijpen niet hoe de Zwollenaar, die een partner, kinderen en een goede baan heeft, in deze situatie terecht is gekomen. Een psycholoog heeft zich ook verdiept in de zaak en concludeert dat de kans op herhaling klein is. De reclassering adviseert in haar rapport om U. in ieder geval te verplichten een behandeling te ondergaan om zijn drankgebruik onder controle te krijgen.

De Zwollenaar, die sinds de novemberavond in voorlopige hechtenis zit, heeft dat niet afgewacht. In het huis van bewaring heeft hij de voorgestelde training met succes afgerond. In bezit van het certificaat zegt hij de rechters dat hij helemaal gestopt is met het drinken van alcohol. “Ik wil dit gewoon niet meer,” aldus U.

“Het had weinig gescheeld of de halsslagader was geraakt,” zegt de officier van justitie als hij begint aan zijn pleidooi. “Dan had het slachtoffer hier niet meer gezeten.” De officier zegt dat hij schrok toen hij de foto’s van de verwonding zag.

Geen poging doodslag
“Ik ben ervan overtuigd dat het glas bewust kapot is geslagen,” aldus de magistraat. “Het is meer geluk dan wijsheid dat het slachtoffer nog leeft en hij heeft voor de rest van zijn leven een litteken.” Het OM eist een gevangenisstraf van 3 jaar, waarvan 6 maanden voorwaardelijk. Dit met een proeftijd van 3 jaar. 

“Ik schrik ontzettend van de eis van de officier,” zegt advocaat Van der Steeg. Volgens haar is er geen sprake van een poging tot doodslag. Zij wijst de rechters op het medisch rapport. De arts stelt dat het letsel kan zijn veroorzaakt met een kapotgeslagen whiskyglas of door een glas dat brak toen het slachtoffer geraakt werd op zijn kaakbot.

Ze onderstreept verder dat geen van de getuigen exact gezien heeft wat er zich die nacht afspeelde op de trap van de kroeg. Een horecamedewerker zag dat er geslagen werd, maar weet niet waar het slachtoffer geraakt werd. Zijn collega zag slechts een slaande beweging. 

Excuus aan slachtoffer
De advocaat meent dan ook dat er alleen sprake is van mishandeling. Iets wat haar cliënt ook bekend heeft bij de politie en in de rechtszaal. Ook is er volgens haar geen sprake van ernstig letsel, het litteken van het slachtoffer is volgens haar niet opvallend of ontsierend. “De wond is gehecht en was na drie weken genezen,”  zegt de advocaat.

Ze vraagt de rechtbank om U. vrij te spreken van poging tot doodslag en het toebrengen van zwaar lichamelijk letsel. Ook verzoekt ze de rechters om geen langere gevangenisstraf op te leggen dan de ruim 6 maanden die U. al heeft vastgezeten in voorlopige hechtenis.

Als Etienne U. het laatste woord krijgt, biedt hij zijn slachtoffer opnieuw excuus aan. “Ik vind het echt verschrikkelijk wat er gebeurd is,” aldus de Zwollenaar. “En ik hoop op een goed gesprek met het slachtoffer.” De rechtbank doet uitspraak over twee weken.