Intrekken licentie omstreden lokale omroep RTV Focus Zwolle komt dichterbij

De omstreden lokale omroep RTV Focus Zwolle heeft niet voldaan aan de eis om een goed functionerend Programmabeleid Bepalend Orgaan (PBO) in te stellen. Eerder dit jaar liet wethouder Monique Schuttenbeld de gemeenteraad weten dat het Commissariaat voor de Media (CvdM) de licentie van RTV Focus in principe intrekt als de omroep voor vandaag geen functionerend PBO heeft. 

“Onderdeel van die procedure is dat het Commissariaat de gemeenteraad om advies vraagt over het PBO. We hebben zo’n verzoek nog niet ontvangen,” zegt Sam Rademaker, woordvoerder van de gemeente Zwolle, maandag desgevraagd. “We gaan deze week contact opnemen met het CvdM om de stand van zaken te bespreken en af te stemmen hoe nu verder.”

Aaneenschakeling van schandalen
RTV Focus moet een PBO hebben dat het media-aanbod bepaalt en bestaat uit de belangrijkste maatschappelijke, culturele en geestelijke stromingen in Zwolle. In mei 2020 presenteerden de oprichters van RTV Focus, Paul Oosterbaan en Christine Spinder, het beleidsplan van de omroep aan de Zwolse gemeenteraad. In het document werden de elf leden van het PBO voorgesteld met naam, functie en foto. 

Na een positief advies van de gemeenteraad wees het Commissariaat RTV Focus aan als de lokale omroep voor Zwolle voor de periode van 6 oktober 2020 tot 7 oktober 2025. Per brief informeerde het CvdM de lokale omroep dat ze zich moesten houden aan de Mediawet. De toezichthouder liet weten dat Focus kon worden beoordeeld op het functioneren van het PBO en de financiële stand van zaken.

In 2022 raakte de omroep in zwaar weer door een aaneenschakeling van schandalen, van grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer tot het niet betalen van huur aan de Stadkamer. 

Later dat jaar verscheen een evaluatierapport over de omroep uitgevoerd door een onafhankelijk onderzoeksbureau. De onderzoekers constateerden dat de elf PBO-leden, voordat RTV Focus de licentie kreeg, min of meer gevraagd zijn of ze eventueel zitting zouden willen nemen in het PBO. Daarna is er tussen deze ‘mogelijke’ PBO-leden en RTV Focus tot de zomer van 2022 nagenoeg geen contact meer geweest.

Papieren PBO
PBO-voorzitter Gerard van Dooremolen riep in augustus 2022 de beoogde PBO-leden bij elkaar om te vergaderen over de negatieve berichten die in de media verschenen over de omroep. Negen van hen gaven aan geen lid te zijn of te willen worden van het PBO.

“Er bestaat inderdaad op papier een PBO. Het is omschreven in het beleidsplan van RTV Focus,” zei een van de beoogde leden tegen de onderzoekers. “Zover ik weet is dit PBO nooit geconsulteerd of betrokken bij programma’s.”

Een ander lid liet weten: “Na de eerste negatieve berichtgeving rondom RTV Focus ontving ik in augustus 2022 plotseling een uitnodiging om samen te komen. Er werd niets gezegd over waarom er al zo lang geen contact was geweest en ook niets over de negatieve berichtgeving in de media. Ik heb contact gehad met enkele andere leden van het PBO en ik heb in ieder geval besloten om niet op de uitnodiging in te gaan en volgens mij een aantal andere beoogde leden ook niet.”

De onderzoekers vertrouwden een derde uitspraak van een vermeend PBO-lid toe aan het papier: “Ik moest deze zomer in de krant lezen dat ik al sinds de oprichting van RTV Focus lid was van het PBO. Ik wist dus van niks.”

‘Pareltje voor Zwolle’
Op 20 september 2022 kwam het PBO van RTV Focus bij elkaar. Naast voorzitter Van Dooremolen verscheen er slechts één PBO-lid. Bij het overleg waren Oosterbaan en Spinder aanwezig. Het PBO nam afstand van de in de media verschenen verwijten aan het adres van de omroep over het grensoverschrijdende gedrag met, soms nog minderjarige, stagelopers. “Daar waar mensen samenkomen valt altijd wel eens een onvertogen woord of ontstaan misverstanden,” oordeelde het tweekoppige PBO. “Wij denken dat we samen een sterke organisatie kunnen zijn. Een pareltje voor Zwolle.”

De Zwolse gemeenteraad dacht anders over het ‘pareltje voor de stad’. Na een debat werd begin dit jaar een signaal afgegeven bij het CvdM. De omroep kreeg de opdracht voor vandaag een goed functionerend PBO in te stellen. 

Licentie intrekken
Volgende week maandag komt deze kwestie aan de orde in de gemeenteraad. “In de nota die dan besproken wordt staat dat het Commissariaat in principe overgaat tot intrekking van de aanwijzing,” zegt Silvia Bruggenkamp, fractievoorzitter van Swollwacht. “Als dat niet gebeurt, ontstaat er een bizarre situatie en wil ik weten hoe dat tot stand is gekomen.”

Thijmen Prins van de Zwolse VVD sluit zich daarbij aan. Zijn partij pleitte er begin dit jaar samen met Swollwacht en de SP al voor om het Commissariaat te verzoeken om te gaan handhaven. “We vinden het jammer en willen graag een goede omroep met een PBO voor Zwolle,” aldus Prins.

“Als er geen PBO is, dan is het niet meer dan logisch om de licentie in te trekken. Het moet nu eindelijk eens een keer klaar zijn,” zegt Koen van Baal, gemeenteraadslid van de Socialistische Partij. “Volgens mij hebben we RTV Focus afgelopen jaren veel respijt gegeven, maar enige verbetering vanuit Focus hebben we ook niet gekregen.”