Net als iedereen die in voorarrest zit, werd donderdag een verdachte van een poging doodslag in Kampen aangevoerd in de rechtbank. Wie een meedogenloze, kille crimineel verwachtte, kwam bedrogen uit. Onder begeleiding van twee gespierde politiemannen kwam een broze, slechthorende man langzaam de rechtszaal binnenschuifelen, steunend op zijn rollator. Het is de 72-jarige Geert K., een af en toe verwarde man die bovendien ook nog eens licht verstandelijk beperkt is.
K. zit inmiddels een half jaar in voorarrest achter de tralies op verdenking van een poging tot doodslag op de vrouw met wie hij al 43 jaar getrouwd is. Vorig jaar, op woensdag 16 oktober, merkt de vrouw dat het niet goed gaat met Geert. “Hij was die dag niet in orde,” zegt de vrouw huilend in de rechtszaal. “Het is niet goed in mijn hoofd, zei hij tegen me. Ik heb hem toen gezegd: Lieverd, ga dan slapen.”
De Kampenaar volgde het advies van zijn echtgenote op, maar in de vroege ochtend wordt de vrouw abrupt wakker. Geert zit bovenop haar en knijpt haar keel stevig dicht. De bejaarde man weet zelf niet precies waarom hij dat deed: “Mijn vrouw is altijd heel goed voor me geweest.” Echt goed komt hij niet uit zijn woorden. Vanaf de publieke tribune roept zijn geëmotioneerde vrouw: “Wat wil je zeggen, schat?”
Groot verdriet
“Ik heb er spijt van,” zegt K. “Ik hou veel van haar, ik schaam me en wil haar niet meer zien.” Zijn echtgenote barst opnieuw in huilen uit en zegt: “Ik ben bang, maar wil gewoon dat hij hulp krijgt en bij mij terugkomt. Ik mis hem verschrikkelijk.” Ze vertelt de rechters dat ze haar man al een half jaar slechts een uurtje heeft gezien. Bij de politie verklaarde Geert K. dat zijn vrouw vreemdging. In de rechtszaal herhaalt K. zijn vermoedens opnieuw.
Het leidt tot groot verdriet bij zijn vrouw. “Edelachtbare, dat is echt niet zo. Ik heb helemaal niemand.” Geert K. lijkt het allemaal moeilijk te kunnen volgen. “Ik ben gewoon helemaal de kluts kwijt,” zegt hij tegen de rechters. “Ik weet niets en kan bijna niet lopen.” Zijn vrouw begint nog harder te huilen als hij zegt: “Ik heb geen zin meer en wil dood.”
Met de handen in het haar
De door de wol geverfde strafpleiter Henk Voors ontpopt zich in de rechtbank als een soort bejaardenverzorger. Liefdevol probeert hij zijn cliënt gerust te stellen. Hij is niet de enige togadrager die het zichtbaar moeilijk heeft met deze strafzaak. In het proces-verbaal is het een eenvoudige zaak: een levensdelict met een bekennende verdachte. Zo simpel is het in werkelijkheid niet. De officier van justitie neemt het woord: “Ik zit met de handen in het haar,” zegt hij. “Het strafrecht houdt hier zo’n beetje op.”
Daarmee lijkt het Openbaar Ministerie de woorden uit de mond te halen van de drie rechters en de advocaat. “Meneer zonder behandeling naar huis sturen is geen goed idee.” Hij oppert om K. ter observatie op te laten nemen in het Pieter Baan Centrum. “Dat is ook niet zo geregeld,” voegt hij eraan toe. “Eigenlijk zou hij een plek moeten hebben in een verpleegtehuis.”
De officier zegt dat hij veel moeite heeft gedaan om een plek voor K. te vinden in een forensische psychiatrische afdeling, waar de oude man kan worden opgenomen in een strafrechtelijk kader. “Ik heb iedere kliniek gebeld, maar ze hebben hem allemaal afgewezen,” vervolgt de openbaar aanklager. “Ze geven aan ongeschikt te zijn voor deze problematiek en stellen dat opname van deze man vermoedelijk zorgt voor meer schade.”
Wachten op een oplossing
“Ik kan een gevangenisstraf eisen die gelijk staat aan het voorarrest, maar ben bang dat als we hem naar huis laten gaan, we later bericht krijgen dat het is misgegaan,” vervolgt de officier. “Ik vind het moeilijk hoe we verder moeten gaan met deze zaak.” Dat laatste geldt ook voor de advocaat van Geert K. “Ik weet het ook niet,” zegt Voors.
“Wij voelen dezelfde worsteling als de officier en advocaat,” zegt de voorzitter van de meervoudig strafkamer. Een veroordeling binnen twee weken gaat er niet komen. De rechtbank besluit de strafzaak aan te houden tot eind juni. Kracht Zorg en Welzijn, een kleinschalige zorgonderneming die gespecialiseerd is in complexe begeleiding, gaat proberen om een passende plek te vinden ergens in Nederland waar Geert 24 uur per dag begeleid onderdak en zorg krijgt.
Tot die tijd blijft Geert K. vastzitten in het gevang, wachtend op een oplossing die er misschien niet is.
