Zwolle – Een samenleving die is gebaseerd op lokale verbondenheid en veerkracht, die grotendeels zelfvoorzienend is in onder meer zijn voedselvoorziening, duurzame energie, bedrijven en diensten. Dat is wat de nieuwe basisbeweging van Transition Towns (TT) nastreeft.
Ineke van de initiatiefgroep verwacht dat een TT-initiatief in Zwolle in vruchtbare aarde zal vallen, net als in inmiddels meer dan 75 andere plaatsen in Nederland. Op 3 maart vindt in het Ecodrome een eerste informatiebijeenkomst plaats. De bijeenkomst start om 20.00 uur. Op deze avond wordt de film ‘How Cuba survived Piek Oil’ vertoond. Gevolgd door 2 informatiebijeenkomsten op 19 maart 15.00 uur en 29 maart 20.00 uur in het Ecodrome. Gastspreker is Paul Hendriksen, initiatiefnemers van TT Deventer & omstreken en tevens actief voor TT Nederland. Tijdens en na de presentatie over de werking van TT in de praktijk gaat hij met de aanwezigen onderzoeken hoe ook van Zwolle een succesvolle Transition Town kan worden gemaakt.
Hendriksen: “We pretenderen niet met iets totaal nieuws te komen. Wel weten we als geen ander initiatief feitelijk alle aspecten van de samenleving met elkaar te verbinden in een streven naar een duurzame toekomst en daarin gewone burgers de hoofdrol te laten spelen.”
Transition Towns hebben een ambitieus doel: je eigen stad, wijk, dorp of streek voorbereiden op de combinatie van een permanente olie- en energiecrisis (‘Piekolie’) en de gevolgen van klimaatverandering. Kortom, de noodzaak om te schakelen naar een samenleving die niet meer afhankelijk is van fossiele brandstoffen. Het TT-concept gaat over oplossingen en laat zien hoe je die zelf organiseert, samen met mensen uit je eigen straat, buurt of wijdere omgeving. Het doet een beroep op de eigen inzichten, wijsheid, creativiteit en ervaringen van gewone mensen. Vandaar de wens van TT om te investeren in ‘de kracht van de lokale gemeenschap’.
In korte tijd wereldwijd
In 2006 startte in het plaatsje Totnes (Zuidwest Engeland) het eerste TT-initiatief. Inmiddels telt Groot-Brittannië er al ruim 300 en heeft wereldwijd een veelvoud aan gemeenten en gemeenschappen de ambitie om een Transition Town te worden. Zo ook in Nederland, waar Deventer en Groningen eind 2008 de spits afbeten. Naast inmiddels meer dan 75 lokale initiatieven is er ook een landelijke organisatie in opbouw.
Het internationale TT-Network hanteert een aantal kwaliteitscriteria waaraan een nieuwe loot aan de stam moet voldoen om zich officieel Transition Town te mogen noemen. Van de 75 Nederlandse initiatieven hebben Deventer, Groningen en Zutphen zich daarvoor inmiddels weten te kwalificeren. “Naar verwachting zullen er op korte termijn vele kunnen volgen”, alsdus Paul Hendriksen. “Met behulp van een landelijke ondersteuningsstructuur zijn we nu in staat om startende initiatieven een steuntje in de rug te geven. De provincie Overijssel heeft TT Deventer e.o. gefinancierd om in Overijssel hiermee een flinke slag te maken.”
Piekolie en klimaatverandering
Drijfveren voor het starten van een TT-initiatief zijn klimaatverandering en Piekolie. Dat laatste is bij het grote publiek vaak nog onbekend, merkt Hendriksen op. “Piekolie is het moment waarop de wereldwijde olieproductie de almaar stijgende vraag niet kan bijhouden. En iedereen snapt wat dat betekent: prijzen voor energie gaan omhoog. Dat gaat doorwerken in de kosten van zo ongeveer alles wat we in onze samenleving maar kennen: voedsel, kleding, vervoer, huisvesting, enzovoort. Want voor de productie of het transport van al die dingen is olie nodig.”
Positieve insteek
Maar een TT-initiatief kiest een positieve insteek. “We gaan niet bij de pakken neerzitten, maar steken de handen uit de mouwen; we mobiliseren de kracht van de lokale gemeenschap”, legt Hendriksen uit. “De resultaten zijn eigenlijk altijd verrassend en divers”, vertelt hij. “In alle plaatsen waar TT wortel schiet, ontstaan werkgroepen en allerhande samenwerkingsverbanden rond een breed scala aan onderwerpen waar we in de huidige samenleving de veerkracht zijn kwijtgeraakt; voor elk wat wils dus. Mensen zullen activiteiten gaan organiseren rond deelthema’s als bijvoorbeeld voedselvoorziening, bouwen en wonen, economie, gezondheidszorg, onderwijs, energie en vervoer. Vaak zijn dat onderwerpen waar ze zich sowieso al mee bezighouden, waar hun passie, zorg of vaardigheid ligt.”
Resultaten kunnen volgens Hendriksen variëren van onder meer boomplant-acties en workshops rond bouwen met duurzame, lokaal beschikbare materialen, tot huisnijverheid-cursussen en bijvoorbeeld het uitgeven van een gids met adressen van verkooppunten van streekproducten. Uiteindelijk zullen de werkgroepen gezamenlijk input leveren voor een Minder Energie Plan, waarin geschetst wordt hoe een plaats als Zwolle op alle terreinen toe kan werken naar het energie- en klimaatneutrale einddoel.
Meer informatie over Transition Towns is te vinden op www.transitiontowns.nl.
Zwolle de zonnestad
Overal in Zwolle staan met name kantoren en bedrijfsgebouwen zonder zonnepanelen op het dak. Hoe krijgen we die daken vol met zonnepanelen? Idee: als we als inwoners van Zwolle en de betrokken bedrijven samen investeren in Zonnepanelen kunnen we collectieve korting bedingen bij leveranciers van zonnepanelen. Eventueel kunnen we een eigen energiebedrijf oprichten in Zwolle die de zonnepanelen exploiteert. Wij als bewoners en bedrijven zijn dan aandeelhouder. Wie is in voor dit idee en wil mij helpen dit tot stand te brengen?
Dat valt best tegen om een paar zonnepaneeltjes te plaatsen….
wij hebben net een onderzoek laten uitvoeren naar alternatieve vormen van energievoorziening. Het beste leek zonnepanelen, maar dan moest je nog met een behoorlijke payback tijd rekenen (en dan heb ik het niet eens over een echte ROI ofzo). Reken op een tijd van minimaal 10 jaar.
Dan is het als bedrijf niet interessant meer (er zijn niet veel bedrijven die 10 jaar vooruit kunnen/willen denken).
En het wordt nog erger als het bedrijf een pand huurt van e.o.a. commerciele club – dat is sowieso korte termijn denken en is het niet rendabel meer.
Voordelige keus is dan groene stroom inkopen. En of dat esthetisch helemaal verantwoord is….