Op De Twijn, school voor (voortgezet) speciaal onderwijs in Zwolle start in april ChecKid+, een onderzoek naar leefstijl en overgewicht bij kinderen met een lichamelijke of verstandelijke beperking. Het is een vervolg op het ChecKid-onderzoek van afgelopen oktober onder 5.500 basisschoolkinderen in Zwolle. Het Onderzoekscentrum Preventie Overgewicht Zwolle van Windesheim voert het onderzoek uit met hulp van docenten en studenten Sociaal Pedagogische Hulpverlening.
Ligt overgewicht en gezond gedrag (voeding en beweging) van kinderen met een beperking anders dan bij kinderen van reguliere basisscholen? Dat willen de medewerkers van De Twijn en therapeuten van Revalidatiecentrum De Vogellanden graag weten. Ook zijn ze benieuwd naar de invloeden van bewegingsbeperking, dieet en medicijngebruik op het gewicht. Dat is volgens afdelingsdirecteur Segerien Donner echter niet de enige reden dat de Twijn aan ChecKid+ meedoet: “Wij hanteren de regel ‘normaal als het kan, speciaal als het moet’. Als zo’n onderzoek op reguliere basisscholen plaatsvindt, dan willen wij niet achterblijven.”
Pionieren
Hoe bepaal je overgewicht bij kinderen met een lichamelijke of verstandelijke beperking? Het blijkt dat hierover weinig gegevens beschikbaar zijn en veel specialisten doen het ‘op het oog’. ChecKid+ moet hier verandering in brengen. Een beetje pionieren, zo voelt het voor de medewerkers van het Onderzoekscentrum Preventie Overgewicht Zwolle wel. Er is geen vaste aanpak beschikbaar voor het doen van metingen bij deze groepen kinderen. In overleg met uiteenlopende specialisten is nu een aantal methoden en meetinstrumenten gekozen. Artsen, fysiotherapeuten en onderzoekers volgen ChecKid+ met belangstelling, omdat de gekozen aanpak en resultaten als richtpunt kunnen dienen bij diagnoses en verder onderzoek.
Meten met hindernissen
Voor het onderzoek moest een aantal praktische drempels weggenomen worden. Want hoe meet je bijvoorbeeld de lengte van iemand die zich niet kan strekken of een forse vergroeiing van de rug heeft? En hoe weeg je het gewicht van iemand in een rolstoel? Voor al dit soort vragen heeft het onderzoekscentrum van Windesheim inmiddels een oplossing gevonden. Ook is het meest geschikte moment voor het onderzoek bepaald: voorafgaand aan het zwemmen. Het ontkleden en meten van een kind met een lichamelijke beperking is namelijk een tijdrovend proces en bij het zwemmen worden ze al met een tillift uit hun stoel gehaald, ontkleed en van protheses ontdaan. Zo worden de kinderen het minst belast.
Resultaten
Voor het onderzoek is het van belang dat de ouders informatie geven over de leefstijl en het eet- en beweegpatroon van de kinderen. De verleden jaar gebruikte vragenlijst is voor ChecKid+ uitgebreid met vragen over sondevoeding, bewegingsbeperkingen en medicijngebruik, omdat verwacht wordt dat dit invloed heeft op het gewicht van de kinderen. Naar verwachting komen de resultaten van ChecKid+ beschikbaar in de zomer van 2007. De resultaten van het eerdere onderzoek, ChecKid, verschijnen omstreeks juni 2007.
