Zwolle – Maandagmorgen vonden er op de Ambelt Voorjaarskermis in Zwolle tv-opnames plaats. Een complete filmset was voor deze opnames op de Turfmarkt te vinden. De VARA TV kwam deze morgen voor opnames voor de documentaire ‘Vrijheid, gelijkheid, broederschap’.
In de documentaire-drieluik wordt de vraag gesteld of het aloude ideaal van vrijheid, gelijkheid en broederschap in de 21e eeuw nog relevant voor ons is. Komt ons denken over de drie begrippen nog overeen met wat we er inmiddels aan wetenschappelijke kennis over hebben?
Politicoloog en presentator Pieter Hilhorst
‘Wist u dat samenlevingen met kleinere inkomensverschillen ook efficiëntere samenlevingen zijn? Of dat mensen ziek kunnen worden van teveel keuzemogelijkheden?’
Liberté, égalité, fraternité: het beroemde motto dat de lijfspreuk van Frankrijk vormt. De leus werd geïntroduceerd tijdens de Franse Revolutie (eind 18e eeuw) en sinds die tijd worden debatten gevoerd over de betekenis en de bruikbaarheid van de drie termen. Op 18, 19 en 20 april zendt de VARA een documentaire-drieluik uit, waarin de vraag wordt gesteld of het aloude ideaal van vrijheid, gelijkheid en broederschap in de 21e eeuw nog relevant voor ons is. Komt ons denken over de drie begrippen nog overeen met wat we er inmiddels aan wetenschappelijke kennis over hebben?
Politicoloog en presentator Pieter Hilhorst loodst de kijker in drie films van vijftig minuten langs een opmerkelijk scala aan verrassende en nieuwe wetenschappelijke inzichten, die ons denken over de samenleving veranderen. Veel van onze ideeën over de mens en de economie blijken namelijk achterhaald.
Aflevering 1: ‘Vrijheid’, woensdag 18 april om 23.00 uur op Nederland 2
‘Het is een mythe dat, omdat keuzevrijheid iets goeds is, meer keuze ook beter is’. Barry Schwartz, psycholoog
Ons denken over vrijheid is de laatste decennia verschoven van een collectief ideaal van bevrijding van onderdrukking, naar een individualistisch ideaal van vrijheid om te doen wat je wilt. Wat zijn de gevolgen van die verschuiving? Zijn we daarmee met zijn allen echt beter af of zitten er keerzijden aan ons vrijheidsbeeld?
Met in deze aflevering interviews met onder anderen:
– Rutger Claassen, politiek filosoof en auteur Het huis van de vrijheid.
– Frits Bolkestein, auteur De intellectuele verleiding.
– Elsbeth Etty, columnist Vrij Nederland.
– Barry Schwartz, auteur The paradox of choice.
– Trudy Dehue, hoogleraar psychologie en auteur De depressie-epidemie.
– Jaap van Ginniken, massapsycholoog, auteur Verborgen verleiders.
– Chantal Riedeman, shopoloog.
– Sweder van Wijnbergen, hoogleraar economie.
Aflevering 2: ‘Gelijkheid’, donderdag 19 april om 22.50 uur op Nederland 2
‘Het is een mythe dat we grote inkomensverschillen nodig hebben voor economische groei’. Robert Frank, econoom
Gaan vrijheid en gelijkheid wel samen, of is ongelijkheid een logisch gevolg van onze vrijheid en de manier waarop we de vrije markt hebben ingericht? Zijn inkomensverschillen nodig voor economische groei? Of zijn landen met kleine inkomensverschillen wellicht efficiënter dan landen waar die verschillen groter zijn?
Met in deze aflevering interviews met onder anderen:
– Richard Wilkinson, emeritus hoogleraar epidemiologie en auteur The Spirit level.
– Kate Pickett, hoogleraar epidemiologie, auteur The Spirit level.
– James Gilligan, emeritus hoogleraar psychiatrie en auteur Violence.
– Robert Frank, hoogleraar economie en auteur The Darwin economy.
Aflevering 3: ‘Broederschap’, vrijdag 20 april om 23.15 uur op Nederland 2
‘Het is een mythe dat wij mensen van die rationele, zelfzuchtige wezens zijn’. Dan Ariely, psycholoog
Het dominante mensbeeld is dat van de calculerende burger die rationeel zijn eigen belang nastreeft. Maar klopt dat beeld waar we in onze economie van uit gaan wel? Wat is er nodig voor een groter saamhorigheidsgevoel in ons land en botst dat niet met hoe we over vrijheid en gelijkheid denken?
Met in deze aflevering interviews met onder anderen:
– Dan Ariely, hoogleraar gedragseconomie en auteur Predictably irrational.
– Margriet Sitskoorn, neuropsychologe.
Eindredactie: Kees Schaap (‘Veerboot naar Holland’, ‘9/11: De dag die de wereld veranderde’, ‘ZEMBLA’) en Maarten van den Heuvel (‘Pauw & Witteman’, ‘Nieuwslicht’, Joop.nl).
Documentaire-drieluik ‘Vrijheid, gelijkheid, broederschap’, 3 x 50 minuten, op woensdag 18, donderdag 19 en vrijdag 20 april 2012 rond 23.00 uur bij de VARA op Nederland 2.
Vrijheid, gelijkheid, broederschap: niet slecht.
Onderste foto is toch de ombudsman (Pieter Hillhorst)? Schreef altijd aansprekende opinies in De Volkskrant.
Oeps, onder de 1-na laatste foto staat zijn naam. Wist niet dat ie politicoloog was.