‘Willem Lengton, de Zwolse verzetsheld’, is de titel van een nieuw boek dat door Persbureau Zwolle wordt uitgegeven. De ondertitel is: ‘leider van de knokploeg Soest’. Want dat was Willem Lengton. Met de LKP Soest was hij betrokken bij vele kraken en acties die voor onderduikers en anderen van levensbelang waren. Het boek vertelt het verhaal van een dappere Zwollenaar die, vanuit zijn rotsvaste geloof in trouw en moed, het leven gaf voor zijn vaderland.
Willem Lengton, geboren op 4 april 1917 te Zwolle, was voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog vaandrig bij de padvinderij én in het leger. Zijn leiderschapscapaciteiten toonde hij al bij de scouting en ook toen hij in mei 1940 in de Grebbelinie vocht. Tijdens de Duitse bezetting is Lengton actief in het verzet. In Soest sluit hij zich aan bij een groep ondergrondse werkers, die zich bezig houdt met de verzorging van onderduikers. Als er niet meer aan bonkaarten te komen is, gaan de verzetsstrijders zelf kraken zetten om deze te bemachtigen. Zo ontstaat de basis voor de LKP Soest. Lengton wordt al snel aangesteld als leider van de knokploeg. Onder zijn leiding wordt een groot aantal kraken op gemeentehuizen en distributiekantoren uitgevoerd. Onder meer in Zwolle, Maartensdijk, Ochten, Opheusden en Kesteren worden door de knokploeg acties uitgevoerd.
De meest bekende kraak van de knokploeg Soest is die van het gemeentekantoor te Tilburg; de zogenaamde ‘zegeltjeskraak’. Deze kraak is door historicus Lou de Jong een van de belangrijkste verzetsacties van de oorlog genoemd. Op klaarlichte dag werden 105.000 controlezegels geroofd, waardoor de Duitse plannen voor een nieuw controlesysteem werden ondermijnd.
Actief vanuit Soest en Amersfoort
Willem Lengton zit aanvankelijk ondergedoken in Soest. Hier komen leden van de knokploeg vaak bijeen bij ‘Mama Beekman’ aan de Van Lenneplaan. Daarnaast is een waterleidingkantoortje, nabij station Soestduinen, een veelgebruikte ontmoetingsplek. Na het oppakken van ‘koerierster’ Miep Oranje duikt een aantal knokploegleden, waaronder Lengton, onder in Amersfoort. Lengton zit bij de familie Driebergen ondergedoken, waar hij onder meer in contact komt met Bob Scheepstra, die dan de leiding heeft over de LKP in Oost-Nederland.
Willem Lengton wordt in februari 1944 door de Duitsers gearresteerd, als indirect gevolg van een mislukte overval op het distributiekantoor van Amersfoort. De knokploeg Soest deed niet aan deze overval mee. Lengton raadde het zelfs af om deze door te zetten, vanwege de hoge risico’s.
Op 14 april 1944 werd Willem Lengton gefusilleerd door de Duitsers. Na afloop van de oorlog is hij herbegraven op de Erebegraafplaats te Bloemendaal.
Persoonlijke interviews
In het boek over Willem Lengton wordt onder meer verteld over zijn passie voor de padvinderij. De scoutinggroep waar hij lid van was, is inmiddels naar hem vernoemd: de Vaandrig Lengton Groep. Daarnaast komen de verschillende verzetsacties uitgebreid aan bod. Bijzonder in het boek zijn de persoonlijke interviews met mensen die Lengton bij leven gekend hebben. Schrijver Ronald Schalekamp sprak met Jan Hammer uit Loosdrecht, die Willem Lengton meemaakte als padvindersleider, onder meer op de Wereld Jamboree van 1937. Daarnaast zijn twee oud-leden van de knokploeg Soest geïnterviewd: Eb Huttinga uit Zutphen en Rein Hogeboom, die in Canada woont. De oud-verzetsstrijders vertellen over hun ervaringen met Willem Lengton en de knokploeg Soest. Als laatste komt Jan Willem Driebergen uit Amersfoort aan het woord. Bij zijn familie in Amersfoort zat Willem Lengton enkele maanden ondergedoken. Driebergen vertelt onder meer: “Als jonge jongen van 17 jaar keek ik enorm tegen Willem Lengton op. Hij was echt het toonbeeld van een goed verzetsman. Daadkrachtig en dapper, maar ook altijd gepast voorzichtig. Hij was zich altijd bewust van de belangen die er speelden en van levens die in de waagschaal werden gesteld, bijvoorbeeld door mogelijke represaillemaatregelen door de Duitsers.”
Het boek – 64 pagina’s – is vanaf maandag voor 11 euro verkrijgbaar bij de betere boekhandels in Zwolle, Soest en Amersfoort. Ook bij Museum Oud Soest is het te koop.
Bron: Barneveldse Krant
Ik mag toch hopen dat de auteur ook nog de weduwe Lengton heeft gesproken, die dit voorjaar overleed. De verkorte weergave doet weinig ‘Zwols’ aan.
Jaap,
De familie lengton is zeker niet vergeten. De auteur is al jaren geleden begonnen met zijn onderzoek. Voor onze scoutinggroep schreef hij een boek in 2000.