Het archief van de voormalige categorale welzijnsinstellingen in Overijssel, waaronder het Centrum Buitenlandse Werknemers Oost-Nederland, is in december 2007 en recentelijk op 11 januari 2008 aan het Historisch Centrum Overijssel te Zwolle overgedragen.
Categorale welzijnsinstellingen waren sinds de jaren zestig van de vorige eeuw speciaal opgezet om gastarbeiders te begeleiden en waar nodig bij te staan. In het begin waren het groepen vrijwilligers, later werd dit specifieke werk gesubsidieerd door het ministerie van CRM. Bij de komst van de voormalige buitenlandse werknemers waren primair de werkgevers verantwoordelijk voor het door hen geworven buitenlandse personeel. Deze werkgevers zorgden voor huisvesting, het oplossen van problemen en voor recreatie mogelijkheden in de vrije tijd.
Aan de hand van dit archief kan men inzicht verwerven in de geschiedenis van de gastarbeiders in Overijssel, maar ook in de grote veranderingen, die er sinds hun komst naar Nederland zijn opgetreden. Tot begin jaren tachtig ging men er van uit, dat de buitenlandse werknemers naar hun eigen land zouden terugkeren en was het overheidsbeleid hierop gericht. Vanaf de jaren negentig wordt de roep om integratie luider en treed er een verharding op. Niet alleen het (overheids)beleid is veranderd, ook onze samenleving.
Het verzamelen, ordenen en beschrijven van het zgh. ‘Gastarbeidersarchief’ is mogelijk geworden door een samenwerking tussen het voormalige Steunpunt Minderheden Overijssel te Almelo en het Historisch Centrum Overijssel. De inventarisatiewerkzaamheden werden uitgevoerd door het bureau DocConsult te Hengelo. Financiële bijdragen werden geleverd door de Mondriaan Stichting, het Prins Bernhard Cultuur Fonds en de drie grote Twentse gemeenten.
Door dit grote archief van bijna 15 m op te nemen in het Historisch Centrum Overijssel wordt onderzoek naar de migratiegeschiedenis van allochtone bevolkingsgroepen in Overijssel mogelijk. Het archief zal door het Historisch Centrum Overijssel in samenwerking met onderwijsinstellingen ook worden gebruikt voor educatieve activiteiten.
