Franse eer voor ‘Zwolse schrijver’ Kader Abdolah

Frankrijk heeft de uit Iran afkomstige Nederlandse schrijver Kader Abdolah benoemd tot Chevalier dans l’Ordre des Arts et des Lettres (Ridder in de Orde van de Kunsten en de Letteren).

Dat heeft de Franse ambassade in ons land maandag laten weten. Ambassadeur Jean-Michel Gaussot zal de auteur dinsdag de versierselen overhandigen, op het moment dat de Franse vertaling van diens boek Het huis van de Moskee verschijnt bij de gezaghebbende uitgeverij Gallimard.

In 1988 kwam Kader Abdolah naar Nederland als politieke vluchteling en woonde in Zwolle. Vanaf het begin probeerde hij direct in het Nederlands te schrijven. In 1993 werd het menens met zijn literaire loopbaan, met de publicatie van De Adelaars (bij uitgeverij De Geus). Vier van zijn boeken zijn in het Frans vertaald en werden allemaal uitgegeven door Gallimard.

Kader Abdolah is het schrijverspseudoniem van de Iraanse balling Hossein Sadjadi Ghaemmaghami Farahani (Iran, 1954). Hij werd geboren in Arak in de streek Farahani, waar de islam streng nagevolgd wordt. Abdolah droomt ervan schrijver te worden, net als zijn betovergrootvader Qhaem Megham Ferahni.
Vanaf zijn twaalfde begint hij heimelijk westerse literatuur te lezen en ruikt zo aan de vrijheid die in andere landen heerst. Ook luistert hij in het geheim naar westerse radiostations en clandestiene verzetszenders.

Tijdens zijn studie natuurkunde in Teheran sluit hij zich aan bij een ondergrondse linkse partij die tegen de dictatuur van de sjah en later die van de ayatollahs vecht. Hij schrijft voor een illegaal blad en publiceert twee clandestiene verhalenbundels onder de naam Kader Abdolah.

Nadat hij moet vluchten uit Iran, belandt hij in 1988 in een asielzoekerscentrum in Apeldoorn en krijgt vervolgens een huis in Zwolle toegewezen. In Zwolle gaat Abdolah werken in een natuurhistorisch museum en een conservenfabriek. Als een bezetene leest hij Nederlands, vooral poëzie. Worstelend met de taal begint hij zijn verhalen in het Nederlands te schrijven. In 1993 debuteert Kader Abdolah met de verhalenbundel De adelaars, die meteen bekroond wordt met de belangrijke debutantenprijs Het Gouden Ezelsoor.

Twee jaar later krijgt hij voor de tien verhalen in De meisjes en de partizanen het Charlotte Köhler-stipendium, een aanmoedigingsbeurs voor de meest veelbelovende auteur van het moment. De reis van de lege flessen (1997) is de eerste roman van Kader Abdolah; in het jaar 2000 verschijnt zijn tweede roman Spijkerschrift. Daarnaast schrijft hij sinds 1996 in de Volkskrant wekelijks de column Mirza, dat in het Nederlands kroniekschrijver betekent. Een selectie uit die columns tot 1998 wordt verzameld in de bundel Mirza. Een vervolg hierop komt in het voorjaar van 2001 met de bundel Een tuin in de zee, met columns uit de jaren 1998, 1999 en 2000. Hij ontvangt in januari 2001 de E. du Perronprijs voor zijn roman Spijkerschrift.
Ook in het buitenland is het talent van Abdolah niet onopgemerkt gebleven. Vertalingen van zijn werk zijn verschenen in Italië, Frankrijk en Duitsland.

In 2003 verhuisde hij naar Delft.

Voor zijn letterkundig werk ontving Kader Abdolah de volgende onderscheidingen:

1993
Het Gouden Ezelsoor voor De adelaars
1995
Charlotte Köhler-stipendium voor De meisjes en de partizanen
1997
ASN-ADO-Mediaprijs voor zijn wekelijkse column Mirza in de Volkskrant
1998
Mundial Award voor zijn landelijke verdiensten op het gebied van internationale samenwerking, vrede en veiligheid
2000
Koninklijke onderscheiding voor zijn inzet op het gebied van literatuur, internationale samenwerking en vrede
2001
E. du Perronprijs voor zijn gehele oevre
2004
Onderscheiden met de Franse ridderorde
2006
Tweede plaats NS Publieksprijs
2007
Gekozen tot op een na beste Nederlandse roman aller tijden