Zwolle – Op dit moment worden de meeste huizen nog verwarmd met aardgas, maar de komende tientallen jaren worden alle woningen losgekoppeld van het aardgasnet en moeten de huizen op een andere manier worden verwarmd. In 2050 wil Zwolle energieneutraal zijn, maar al in 2025 moet 25% van de energie duurzaam worden opgewekt.
Hierover werd maandagavond in de gemeenteraad van gedachten gewisseld. Sylvana Rikkert van GroenLinks noemde dit megaproject “de grootste verbouwing van Nederland in de 21ste eeuw.” Wethouder Monique Schuttenbeld had hiervoor een eerste verkenning laten uitvoeren wat dit voor Zwolle betekent. Deze omschakeling heeft grote gevolgen voor alle Zwollenaren en hoewel alle politieke partijen de noodzaak onderkennen, blijft het toch een lastig onderwerp. Welke nieuwe energiebronnen zijn beschikbaar?, wat betekent dit voor de huur- of koopwoningen?, wat gaat dit allemaal kosten en wie betaalt?, hoe krijgen we bewoners mee?, de rol van de woningbouwcorporaties?, hoe stimuleren en faciliteren we de particuliere woningbezitters?, wat is de rol van de gemeente?, wat betekent dit voor de energienetten?, zijn er wel voldoende vaklui en technici die de omschakeling kunnen uitvoeren? En nog veel meer vragen, waarop nog lang niet altijd een antwoord te geven is.
De gemeenteraad had een aantal “meesprekers” uitgenodigd. Deze meesprekers uit overheid en bedrijfsleven benadrukten dat de omschakeling van aardgas naar andere warmtesystemen wijk- en buurtgericht moet worden aangepakt, waarbij samenwerking tussen alle betrokken partijen van groot belang is en de gemeente een regierol moet nemen. Zowel netbeheerder Enexis, installatiebedrijf Breman, bouwbedrijf Van Wijnen, Blauwvinger Energie als woningbouwcorporatie SWZ bepleitten dat er per wijk of buurt in nadrukkelijk overleg met de bewoners moet worden gezocht naar de beste oplossingen. Door een aantal deskundigen werd nog benadrukt dat de omschakeling voorafgegaan moet worden door een isolatieprogramma zodat er minder warmte nodig is. Alle gemeenteraadsleden benadrukten dat al deze plannen “haalbaar en betaalbaar” moeten zijn.
In de eerste verkenning van de gemeente wordt aangegeven dat er drie energiebronnen zijn die het aardgas kunnen vervangen: duurzaam opgewekte elektriciteit om warmtepompen te voeden, winning van aardwarmte en groen of duurzaam gas. Per wijk of buurt zal bekeken moeten worden wat het beste alternatief is. Hiervoor zijn respectievelijk elektriciteitsnetten, warmtenetten en gasnetten nodig. De bestaande elektriciteitsnetten en gasnetten kunnen in principe de omschakeling aan. In Zwolle hebben zijn er op dit moment drie warmtenetten. In de verkenning van de gemeente is per wijk aangegeven wat de beste warmteopties zijn met de laagste maatschappelijke kosten. Over de consequenties “achter de voordeur” is meer duidelijkheid nodig. Wat moet je doen als je Cv-ketel het einde van zijn levensduur nadert? Moet je individueel je woning verduurzamen of afwachten tot duidelijk is wanneer je woonwijk aan de beurt is?
Niet alle wijken kunnen in een keer worden omgeschakeld. Het aardgasvrij maken van Zwolle moet stapsgewijs plaatsvinden. Als eerste is Berkum aan de beurt en volgens de huidige planning is Berkum in 2025 aardgasvrij. Dit is een proefproject met kleinschalige oplossingen en dient ook als proeftuin voor de volgende projecten. Daarnaast wordt gestart met de wijken Aalanden en Holtenbroek, omdat daar al veel blokverwarmingen zijn. Grote delen van beide wijken zijn in handen van woningbouwcorporaties, zodat die als startmotor kunnen fungeren. Daarnaast kan in de nabijheid van deze buurten in Dijklanden aardwarmte worden gewonnen. Beide wijken zullen voor 2030 aardgasvrij zijn. De nieuwe woningen die in het Schuurmanskwartier tegenover het Provinciehuis worden gebouwd zullen niet meer op het aardgasnet zullen worden aangesloten. Zo wordt Zwolle stap voor stap en wijk voor wijk aardgasvrij, maar wil in koude tijden wel blijven genieten van een verwarmd huis.
