Zwolle – Afgelopen week was Tswi Herschel, lector Holocauststudies in Zwolle. Hij gaf hier verschillende lezingen. In deze lezingen vertelt hij zijn indrukwekkende levensverhaal. Hij legt uit dat kennis van het verleden belangrijk is om oog te hebben voor de huidige verontrustende ontwikkelingen in onze maatschappij en wereldwijd. Kennis van het verleden is nodig om in het nu niet weer in dezelfde fouten als in het verleden te vervallen. Kennis van het verleden is nodig om een betere toekomst te creëren. Een toekomst zonder antisemitisme, discriminatie en intolerantie van anderen.

Tswi vertelt zijn verhaal aan de hand van een levenskalender die zijn vader Nico Herschel kort na zijn geboorte in 1942 tekende. Nico Herschel tekende een soort strip over hoe het leven van zijn pasgeboren zoon zou verlopen. Veel daarvan is wonderwel uitgekomen. Tswi vertelt hoe dankbaar hij zijn ouders is voor het immens moeilijke besluit om hem af te staan aan niet Joodse mensen, zodat hij zou blijven leven en de ketting niet verbroken zou worden. Hij spreekt over de moed van Tine Schwencke terwijl zij hem samen met haar moeder ophaalde uit het ghetto van Amsterdam en hoe hij later liefdevol opgenomen werd in het gezin de Jongh in Oosterbeek. In Oosterbeek ging Tswi een paar jaar door het leven als Henk de Jongh. Door zijn Nederlandse familieleden wordt hij vandaag de dag nog steeds oom Henk genoemd, wat hij als een eer beschouwd.

Het antisemitisme woekert. Het neonazisme, racisme, discriminatie en intolerantie zijn aan de orde van de dag. Hij waarschuwt tegen populisme, het verkondigen van iets als zijnde de waarheid en volksverlakkerij door politieke leiders. Er zijn nu parallellen te trekken met de dertiger jaren uit de vorige eeuw. Tswi ziet overeenkomsten met de propaganda machine van Josef Göbbels die zei: ‘Als je de leugen maar lang genoeg herhaalt, dan wordt het de waarheid’. Zelden wordt gecontroleerd en geanalyseerd of iets daadwerkelijk waar is. Tswi haalt als voorbeeld het sprookje ‘De Nieuwe kleren van de keizer’ van Hans Christiaan Andersen aan, waarin onderdanen de nieuwe kleren, van de in werkelijkheid naakte keizer, bewonderen.

Tijdens zijn lezing benadrukt Tswi om de geschiedenis van met name de Tweede Wereldoorlog te bestuderen in samenhang met wat er in deze tijd gaande is. Hij roept op tot zelfstandig denken, waar sta ik als persoon zelf en wat zou ik kunnen bereiken?

Tswi wijst op het belang van een weloverwogen taalgebruik. Goed taalgebruik is de basis voor een zorgvuldige communicatie met anderen. Een communicatie waarin we de ander niet discrimineren, respect voor de ander tonen, tolerantie tonen en plaatsmaken voor anderen.

Boos over wat hem is aangedaan is Tswi niet. Haat en boosheid hebben naar zijn zeggen nog nooit iets opgelost. Zijn kracht zit hem in het feit dat hij in alle situaties een positieve uitweg ziet. Het Jodendom vat hij kort en bondig samen in ‘Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet’.

Bekijk de film ‘Wiens kind ben jij?’ De geschiedenis van Tswi Josef Herschel