Zwolle – Sinds deze week mag iedereen in Nederland met klachten zich laten testen op het nieuwe coronavirus. Het Laboratorium voor Medische Microbiologie en Infectieziekten (LMMI) in Isala analyseert de monsters uit de regio IJsselland en verwacht een flinke toename.
Arts-microbioloog Claudy Oliveira dos Santos: “Wij schatten in dat het kan oplopen tot duizend testen per dag. Tijdens het hoogtepunt van de coronacrisis verwerkten wij ongeveer 250 testen per dag. Dat deden wij op een manier die veel handwerk vergt. Om dagelijks meer testen te kunnen verwerken gaan wij een deel van ons laboratorium versneld automatiseren.”
Leidinggevende Paul van de Goor: “Wij hebben er al een staan, een apparaat waarmee wij rond de zeshonderd monsters in één keer kunnen analyseren. En daar komt nog eentje bij. Het is overigens een manier van analyseren die wij ook bij andere diagnostiek gebruiken, denk bijvoorbeeld aan het opsporen van seksueel overdraagbare aandoeningen (Soa’s). Daarnaast gaan wij de capaciteit uitbreiden van de analyses die meer handwerk vereisen.”
Met de twee nieuwe automatische analyse-apparaten is het LMMI goed voorbereid op de komende tijd. Paul: “Want naast dat er meer coronatesten binnen zullen komen, komt ook de normale diagnostiek weer op gang. Tijdens de coronapiek hadden wij daarvan een stuk minder aanvragen. En de aanvragen die wij hadden, hebben wij soms op een andere manier verwerkt, bijvoorbeeld door monsters op kweek te zetten. Of door snel-testen. Door op die manier te werken, hadden we genoeg capaciteit om ook alle coronatesten te kunnen analyseren.”
Maar hoe gaat dat nou in zijn werk, het analyseren van de coronatesten? Medisch moleculair microbioloog Jacky Flipse: “In het coronavirus zit genetisch materiaal (RNA). Dit is een lange code. Wij zoeken tijdens de analyse naar twee stukjes van die code die uniek zijn voor dit virus. Als je die stukjes vindt, weet je dat diegene geïnfecteerd is met het nieuwe corona virus. Wij maken de monsters die binnenkomen eerst onschadelijk. De analyse doen wij vervolgens met behulp van bepaalde reagentia. Oftewel we voegen bouwstoffen toe waarmee we de unieke stukjes RNA van het virus kunnen kopiëren.”
Op de ‘oude’ handmatige manier voegt een analist de reagentia toe aan het monster. “In de nieuwe geautomatiseerde machine doet het apparaat dit voor ons. Dat scheelt dus veel werk. De uitslagen zien wij in een grafiek. Loopt de lijn recht, dan is er geen besmetting. Loopt de lijn omhoog, dan is iemand positief getest op corona.”
Naast diagnostiek is infectiepreventie enorm belangrijk in het bestrijden van het virus. Claudy: “Zodra je het virus hebt vastgesteld, moet je ervoor zorgen dat het zich niet verder kan verspreiden. Dat betekent patiënten isoleren en strikte hygiëne maatregelen. Ook dat is een belangrijk onderdeel van het werk van het LMMI waar de deskundigen infectiepreventie samen met arts-microbioloog Sylvia Debast veel tijd in hebben gestoken.”
Paul: “Wij gaan op het laboratorium ook werken met snel-testen. Die gebruiken wij al bij het griepvirus. Nu horen patiënten binnen een halve dag of zij positief getest zijn op corona. Met een snel-test weet je binnen twee uur al de uitslag. Dat is enorm belangrijk om te weten, want dan kun je patiënten meteen naar de juiste afdeling brengen. En is er een (veel) minder grote tussenafdeling voor mogelijk verdachte patiënten nodig.”
Jacky, Claudy en Paul vinden het vanuit hun vak gezien bijzonder om een pandemie mee te maken. Claudy: “Zo eens in de twintig jaar is er een ziekte die pandemisch kan worden en nu is het dan toch een keer gebeurd. Wat ik in het begin bijzonder vond, was dat als je de kaart van de verspreiding vanuit China zou leggen op een kaart van alle vlieghubs (grote luchthavens), dan waren die kaarten nagenoeg gelijk. De globalisering heeft absoluut een stempel gedrukt op de situatie waarin wij nu zitten. De verspreiding is enorm snel gegaan.”
“Positief aan deze tijd is dat informatie ook snel verspreid wordt”, zegt Jacky. “Wij wisten snel wat de genetische code was van het virus zodat wij aan de slag konden met het ontwikkelen van testen. Het LMMI was goed voorbereid. Wat mij nog altijd wel verbaast, is dat er mensen zijn die tegen vaccinaties zijn. Wij missen in de wereld nu één vaccin en kijk eens wat voor ellende dat geeft.”
Naast dat iedereen sinds deze week zelf een afspraak kan maken voor een test, versoepelen er ook veel maatregelen. Paul: “Dat is spannend. Zullen er weer meer besmettingen zijn en krijgen wij het drukker? Of valt het mee en wordt het pas drukker in de herfst wanneer mensen meer gaan snotteren.”
Claudy: “Het virus blijft voorlopig onder ons. Daar moeten wij mee leven. Misschien is er over een jaar een vaccin, maar misschien ook niet. En hoe goed gaat dat vaccin werken? Tot nu toe muteert het virus nauwelijks, dus dat helpt in de ontwikkeling van een vaccin. Mensen die het corona virus hebben gehad, hebben nu antistoffen in hun lichaam. Dat kun je zien in het bloed. Maar wij weten nog niet of deze antistoffen beschermend zijn voor een nieuwe infectie met het coronavirus en als ze wel beschermen hoe lang die bescherming blijft. Kortom, over een jaar zullen wij op veel vragen antwoorden hebben. Tot die tijd is het belangrijk dat mensen het coronavirus serieus blijven nemen en bijvoorbeeld niet gaan door-bikkelen bij een verkoudheid. Voordat je het weet verspreidt het virus zich weer. En wij weten inmiddels hoe snel dat kan gaan.”
Het Laboratorium voor Medische Microbiologie en Infectieziekten (LMMI) in Isala bestaat uit een groot team van analisten, deskundigen infectiepreventie, leidinggevenden, een medisch moleculair microbioloog en vier artsen-microbioloog. Dit hele team spant zich gezamenlijk in voor diagnostiek en preventie, ook tijdens de coronapandemie.
Bron: Isala
