Zwolle – Wie tijdens deze warme avonden lang buiten zit, heeft een goede kans om meteoren aan de hemel te zien. Het zijn de Perseïden, een zogeheten meteorenzwerm die jaarlijks rond half augustus zijn hoogtepunt heeft. De Perseïden-zwerm is de bekendste meteorenzwerm.
Meteoren – ook wel ‘vallende sterren’ genoemd – zijn kleine deeltjes, vaak niet groter dan een zandkorreltje, die in de ruimte zweven en met zeer hoge snelheid in de atmosfeer van de aarde terechtkomen. Daarbij produceren ze ’s nachts een nalichtend spoor aan de hemel, dat zeer spectaculair kan zijn. Bij de Perseïden betreft het deeltjes die de komeet Swift-Tuttle ooit in de ruimte heeft achtergelaten. De aarde beweegt momenteel door die resten heen.
Bij binnenkomst van een Perseïde in de aardatmosfeer is de snelheid ongeveer 60 kilometer per seconde (216.000 kilometer per uur). Door de wrijving met de lucht brandt het op. Dat gebeurt op een hoogte van 80 tot 120 kilometer boven de aarde. Er is dan een kortdurend lichtspoor aan de nachthemel te zien, dat best indrukwekkend kan zijn.
Een groter stuk ruimtepuin kan een zeer helder lichtspoor veroorzaken. Zo eentje wordt een vuurbol of bolide genoemd. Deze kunnen bij binnenkomst in de atmosfeer zelfs geluid produceren, zoals gebeurde op 28 juni 2019. Grotere restanten komen zeer incidenteel op aarde terecht.
Perseïden zijn met het blote oog waarneembaar en ze kunnen feller zijn dan de sterren aan de hemel. Het meest gunstige moment om ze te zien, is in de nacht van woensdag 12 op donderdag 13 augustus rond 4 uur ‘s ochtends. Dan is het hoogtepunt van de meteorenzwerm. Helder weer met weinig of geen bewolking is een vereiste om meteoren te kunnen waarnemen. Gedurende tien dagen voor en na 13 augustus is er ook verhoogde activiteit van meteoren.
Tientallen meteoren per uur zijn rond het hoogtepunt van de Perseïden niet uitgesloten. De bijna halve maan kan op 13 augustus een beetje spelbreker zijn. Door het maanlicht zijn de minder felle meteoren misschien niet zichtbaar. Maar dan blijven er nog genoeg over die wel te zien zijn.
Meteoren van de Perseïden-zwerm verschijnen nu al en ze hebben een voorkeur voor de uren na middernacht aan de noordoostelijke hemel. Ze komen schijnbaar uit het sterrenbeeld Perseus, vandaar de naam Perseïden.
Je kunt ook gewoon recht omhoog kijken, nadat het donker is geworden. Comfortabel is om dat vanuit een ligstoel te doen. Op een donkere plek buiten de stad is ideaal, maar ook vanuit de stad zijn de Perseïden te zien. Hoe langer je het volhoudt buiten, hoe meer meteoren je zult zien. Kijk niet in de richting van de maan, want in zijn buurt zijn meteoren meestal moeilijk zichtbaar.
