Zwolle – Vanaf 2022 gaat de gemeente Zwolle inwoners belonen die hun afval goed scheiden en minder restafval aanbieden. Dit is het voorstel van burgemeester en wethouders.
Zij denken met een vorm van beloning de Zwollenaren aan te sporen om hun afval beter te scheiden en daarmee twee vliegen in een klap te slaan. Zwolle kan daarmee de gewenste vermindering van het aanbod aan restafval realiseren én de kosten voor de verwerking van het afval aanzienlijk terugbrengen. Daarbij hebben B en W oog voor de effecten van de nieuwe regeling voor minima en huishoudens met luiers of incontinentiemateriaal, die bovengemiddeld veel restafval hebben.
In 2016 stelde de gemeenteraad het Gemeentelijk Grondstoffenplan vast. Daarin is de doelstelling opgenomen om de hoeveelheid restafval terug te brengen naar 100 kilo per inwoner per jaar in 2020. Daarvoor zijn drie sporen ingezet: goede informatie over afval scheiden, meer en betere voorzieningen voor inwoners om afval te kunnen scheiden en het financieel belonen van inwoners als ze minder restafval aanbieden.
Wethouder William Dogger: “De afgelopen jaren hebben we met ROVA het nodige gedaan, zodat het voor inwoners mogelijk is om hun afval goed en makkelijk te kunnen scheiden. Er is geïnvesteerd in extra containers en voorzieningen bij hoogbouw, we hebben de GRIP-wagen geïntroduceerd en we hebben proeven gedaan met bewustwording en met het belonen van afvalscheiding.”
“We zien dat Zwollenaren nu gemiddeld nog 177 kilo restafval per persoon per jaar aanbieden. Dat kan én moet echt minder. Zeker nu we de komende jaren fors meer gaan betalen voor het verbranden van ons huisvuil door de belasting die het rijk hiervoor heeft ingevoerd. Dan is de buffer die we daarvoor als gemeente hebben snel weg en moeten we met zijn allen flink meer afvalstoffenheffing gaan betalen. Dat vinden we niet gewenst en daarom willen we nu echt toe naar die 100 kilo per persoon per jaar. Dat kan alleen als we ook met een financiële prikkel gaan werken. De praktijk leert dat mensen bereid en in staat zijn afval beter te scheiden als hen dat iets oplevert.”
B en W benadrukken dat het bij de invoering van ‘Zwols Belonen’ niet de bedoeling is dat de lasten voor de inwoners omhoog gaan. Ze krijgen de gelegenheid zelf invloed uit te oefenen op de hoogte van hun afvalkosten. De ervaring leert dat in andere gemeenten met vergelijkbare systemen het merendeel van de inwoners door de prijsprikkel bespaart op de kosten van afval, terwijl tegelijkertijd de totale hoeveelheid restafval aanmerkelijk afneemt.
In nauw overleg met ROVA is onderzocht hoe het belonen op een eerlijke manier kan worden ingevoerd met behoud van zo veel mogelijk service voor de inwoners. B en W stellen voor om een aantal maatregelen in te voeren, die er samen voor moeten zorgen dat er meer afval wordt gescheiden en grondstoffen opnieuw kunnen worden gebruikt.
De wethouder: “We beginnen volgend jaar met een beperking van de regeling voor grof afval en tuinzakken. Zwolle heeft – vergeleken met andere gemeenten – een heel riant systeem, je mag dagelijks gratis 250 kilo grof vuil aanbieden bij ROVA en het onbeperkt gratis aan huis laten ophalen. Zo veel is voor de meeste huishoudens helemaal niet nodig en het systeem werkt misbruik in de hand. Het is verleidelijk om bedrijfsafval gratis weg te brengen naar ROVA onder het mom van huisvuil. Ook zien we dat mensen van buiten Zwolle met een Zwolse milieupas hun afval gratis komen brengen. Dat is natuurlijk niet de bedoeling. We gaan daarom de hoeveelheden die je gratis mag brengen verminderen.”
Vanaf maart 2021 kunnen Zwollenaren nog 500 kilo grof vuil per jaar gratis naar ROVA brengen en één keer per jaar het grof vuil aan huis gratis op laten halen. Ook de regeling voor de witte zakken voor tuinafval is ruimer dan de meeste Zwollenaren nodig hebben. Vanaf volgend jaar kan ieder huishouden nog twee keer per jaar (in voor- en najaar) gratis een volle zak tuinafval laten ophalen door ROVA.
B en W stellen voor om vanaf 2022 te beginnen met het belonen van afvalscheiding. Ieder huishouden betaalt de huidige afvalstoffenheffing, waarbij we vooraf bepalen hoe vaak een huishouden restafval aanbiedt. Iedereen die aan het eind van het jaar minder vaak de container aan de weg heeft gezet of een zak in de ondergrondse container heeft gegooid krijgt dan een deel van de afvalkosten terug. Huishoudens die vaker restafval aanbieden dan verwacht moeten aan het eind van het jaar bij betalen.
“Natuurlijk hebben wij ook nagedacht over wat dit betekent voor gezinnen die veel afval hebben door het gebruik van luiers of incontinentiemateriaal. Die kunnen daar zelf vrij weinig aan doen. We willen deze mensen niet straffen voor iets waar ze zelf geen invloed op hebben. Daarom zoeken wij voor deze groepen naar compensatie, zodat ze niet aan het eind van het jaar hoeven bij te betalen”, aldus William Dogger. “Ook handhaven we de huidige kwijtscheldingsregeling voor mensen die leven van een sociaal minimum.”
De gemeenteraad zal op 2 november debatteren over de voorstellen van het college. Als de raad ermee instemt, dan zullen de gemeente en ROVA daarna een publiekscampagne starten om de Zwollenaren te informeren over wat er voor hen gaat veranderen. In 2021 werken ze de precieze regeling voor het belonen van afvalscheiding en de compensatie voor huishoudens met veel luier- en incontinentieafval verder uit, zodat ze iedereen daarover goed en tijdig kunnen informeren voordat de nieuwe regeling in 2022 ingaat.
