“Meedogenloze praktijken en Amsterdamse toestanden,” zo vatte het OM de gebeurtenissen begin dit jaar bij het filiaal van I Love Sushi in winkelcentrum AA-landen samen. De familie die het bedrijf runde kreeg het aan de stok met een groep Zwollenaren. Volgens justitie is er sprake van ernstig geweld over en weer. Ook kwamen er vuurwapens aan te pas. Donderdag moest de 18-jarige Donny I. uit Tiel zich verantwoorden in de rechtbank in Zwolle.

Donny is sinds oktober 2022 samen met zijn vader en broer de eigenaar van de sushizaak. Appie, een minderjarige buurtbewoner, schopt op donderdag 5 januari flink trammelant in de zaak. Het personeel werkt Appie, die lastig doet, naar buiten. Daar roept de Zwollenaar dat ze nog niet van hem af zijn.

Doorgeladen pistool
Een dag later, rond 21.30 uur, stormt een gemaskerde man met een zwarte hoody, de sushizaak binnen. Hij bedreigt Donny en zijn medewerkers met een doorgeladen vuurwapen. Hij eist geld en slaat een van de medewerkers op zijn hoofd. “Ik ben eerst achteruit gelopen toen ik het vuurwapen zag,” vertelt Donny in de rechtszaal.” Nadat hij vluchtte, ben ik achter hem aan gegaan.” Hij stelt dat hij dat deed om de politie behulpzaam te zijn. De rechter wil van hem weten of hij gewapend met een vuurwapen de achtervolging inzette. “Nee, wel met iets wat er op leek,” verklaart I.

Twee jonge medewerkers schuilen op dat moment nog in het magazijn van I Love Sushi. Op de camerabeelden van het bedrijf is te zien dat de bedrijfsleider na zijn achtervolging weer binnenkomt. Hij heeft iets in de hand dat sterk lijkt op een pistool en zwaait er driftig mee in het rond. “De jongens lijken te schrikken,” zegt de rechter. “Hoe kwam u aan dat voorwerp?”

De rechters krijgen geen antwoord, Donny beroept zich op zijn zwijgrecht. Hij heeft wel een verklaring voor wat er op de beelden te zien is: “Ik speelde de overval na.” Justitie gelooft niets van deze uitleg en besloot Donny, zonder aangifte van de jonge medewerkers, te vervolgen voor bedreiging met een vuurwapen.

Wapen in de bosjes
In de avond van zaterdag 7 januari, een dag na de overval, loopt Appie bij een rotonde nabij het winkelcentrum. Hij verklaart bij de politie dat Donny hem met zijn auto klemreed en bedreigde met een vuurwapen. “Wie zit er achter de overval?” zou Donny hebben geroepen. Om zijn woorden kracht bij te zetten zou hij het magazijn uit het pistool hebben gehaald en de kogels aan Appie hebben laten zien.

“Dat klopt niet,” reageert Donny. “Ik was niet met de auto. Ik heb hem wel gezien en gevraagd of hij iets wist. Ik heb hem niet bedreigd en had geen vuurwapen.” De rechter vraagt: “Als u niet met een auto was, hoe was u daar dan?” Opnieuw hult I. zich in stilzwijgen: “Daar geef ik geen antwoord op.”

Appie verklaarde bij de politie dat Donny hem het vuurwapen tussen de ribben drukte en wilde dat hij in de kofferbak van zijn auto ging liggen. Daarna schrok I. van een voorbijrijdende auto en gooide het wapen op de hoek van de Rijnlaan en de Dommel in de bosjes bij Sanquin.

Gevuld patroonmagazijn
Een getuige verklaart bij de politie dat ze Donny op die plek zag zoeken naar het pistool omdat zijn vingerafdrukken erop zouden zitten. “Je moet kappen met die onzin, je hebt een pistool op het hoofd van een 15-jarige gezet,” zou ze hem hebben gezegd. De rechter wil van Donny weten of hij haar die avond heeft gezien. “Daar geef ik geen antwoord op,” reageert Donny.

Agenten zijn gaan zoeken in de bosjes en vinden dan een Zastava M70. “Is het niet toevallig dat verschillende mensen verklaren dat daar een wapen ligt en het dan ook gevonden wordt?” vraagt de rechter. Opnieuw beroept I. zich op zijn zwijgrecht. Op het magazijn gevuld met vier patronen wordt DNA gevonden van Donny. “Misschien dat ik ooit wat heb gegrabbeld in een tas of zo zonder dat ik wist dat er een vuurwapen in zat,” geeft I. als verklaring voor de gevonden sporen.

Op zondagavond 8 januari komt het tot een explosie van geweld bij I Love Sushi. Op camerabeelden is te zien dat een auto stopt op de parkeerplaats van het winkelcentrum. De broer van Appie stapt samen met twee maatjes uit. Ze praten eerst met Donny voor het filiaal van I Love Sushi en gaan dan naar binnen. Daar slaat Donny met een barkruk in op een man. Anderen slaan met een paaltje en gooien met een prullenbak.

Gebroken neus
Rico, de broer van Donny, kruipt gewond naar buiten en wordt later per ambulance naar het ziekenhuis gebracht. Donny komt met een gebroken neus uit het gevecht. “Ze zochten de confrontatie op en eisten 10.000 euro omdat ze anders de zaak zouden laten sluiten,” verklaart Donny over de vechtpartij.

Dat sluiten gebeurt dan ook. Op vrijdag 10 februari sluit burgemeester Peter Snijders de sushizaak voor drie maanden. Sinds kort mag het bedrijf weer open omdat de familie I. zich terug heeft getrokken als franchisenemer van de landelijke sushiketen. “We hebben daardoor 100.000 euro bedrijfsschade,” zegt Donny tegen de rechters. “Mijn vader, broer en ik creëren samen ons inkomen en hebben onkosten.”

De rechter wil van Donny weten wat hij verwacht dat de uitkomst van de strafzaak zal worden. “Ik hoop dat u kunt inzien dat ik het slachtoffer ben en het grote impact op mij heeft gehad.”

Eigenrichting
“Deze zaak stinkt aan alle kanten. Dat er meer speelt op de achtergrond is wel duidelijk,” zegt de officier van justitie. “Op de beelden zet hij een vuurwapen op het hoofd van een medewerker. Het slachtoffer en zijn collega doen geen aangifte. De een zegt geen ‘snitch’ te willen zijn en de ander voelde zich niet bedreigd.”

Het OM gelooft niets van de verklaringen van Donny over de reeks incidenten. “Meedogenloze praktijken en Amsterdamse toestanden,” concludeert de officier. “Zo jong en dan al eigenrichting. Het zijn volwassen feiten, dus wat mij betreft volwassenenstrafrecht.” Het OM eist een gevangenisstraf van 15 maanden. “Een gepaste straf omdat dit het veiligheidsgevoel in de maatschappij fors aantast.”

Machteld Roethof, de advocaat van Donny, gaat voor vrijspraak, ontslag van rechtsvervolging en als het toch tot een veroordeling komt, een lagere straf. “De straf is te zwaar voor iemand die voor de eerste keer in aanraking komt met justitie.” Het openlijk geweld op de zondagavond is volgens haar noodweer en anders een noodweerexces.

De rechtbank doet uitspraak op 26 april.