Het begint de spuigaten uit te lopen met evangelisten en straatpredikers in Zwolle, zeggen meerdere ondernemers en kroegbazen in de binnenstad. Nauwelijks bekomen van een urenlange religieuze bijeenkomst met geluidsversterking op de Grote Markt tijdens koopavond, stond vrijdag alweer de volgende groep klaar om horecagasten en winkelend publiek te bekeren. Terwijl restauranthouders hun terras zien leeglopen en winkeliers klagen over omzetverlies, wijst de gemeente op het recht op vrijheid van godsdienst en het recht tot betoging, waardoor ingrijpen niet mogelijk is.

Nadat donderdagavond rond 22.00 uur de laatste evangelisten na een avondvullend programma de Grote Markt verlieten, rolt amper twaalf uur later op vrijdagochtend een tot ‘bijbelbus’ omgedoopte oude ambulance het Rodetorenplein op. Voor de Mediamarkt benaderen evangelisten voorbijgangers.

Niet veel later strijkt een grotere groep neer op de Grote Markt. Opnieuw volgt gebed en wordt er gezongen. Het is de opmaat tot een massaal optreden in de Diezerstraat met muzikanten, een professionele geluidsinstallatie, een Engelstalige predikant met tolk en ruim honderd bekeerlingen.

De Deur
De drukke winkelstraat wordt volledig geblokkeerd, terwijl handhavers van de gemeente op afstand een oogje in het zeil houden. Het kleine terras van grand café Staatsman verdwijnt volledig uit het zicht. Wie een bezoekje wil brengen aan Zara of Bershka zal ook geduld moeten hebben of kan eerst het verhaal van Lydia lezen op de uitgedeelde folders.

Daarin valt te lezen dat God haar de waarheid liet zien. De vrouw kampte met de eetstoornis boulimia en een negatief zelfbeeld. Nadat ze haar leven aan Jezus gaf, verdwenen volgens het verhaal al die negatieve stemmetjes in haar hoofd en liet God haar de waarheid zien. Op de achterzijde staat het programma van One80, de christelijke variant van poppodium Hedon aan de Gasthuisdijk. One80 is gelieerd aan evangeliegemeente De Deur.

‘Vrouwen zijn bezeten’
Op de kop van de Diezerstraat strijkt een evangelist neer in gezelschap van een vrouw met een jong kind. Voor de etalage van De Pindakaaswinkel bouwt hij een klein podium op en begint te prediken. De evangelist, die zich vrij voelt om iedereen aan te spreken, is er niet van gediend dat hij gefilmd of gefotografeerd wordt.

“Het gaat echt alle perken te buiten,” zegt Daan Saathof, manager van de pindakaasspeciaalzaak. Hij kan zich nog net beheersen en is ziedend over de evangelist die meerdere keren per week voor zijn etalage staat. “Vrouwen zijn bezeten en luisteren niet, hij roept van alles over etnische groepen dat ze terroristen zijn en bij Hamas horen.” Ook lhbti’ers moeten het volgens hem ontgelden en neemt de straatpredikant geen blad voor de mond tegen mensen die niet verlost willen worden. “Dan wordt hij ronduit provocerend,” aldus Saathof.

Terwijl de evangelist op zijn podium staat te prediken, steken twee serveersters van Maxim’s met dienbladen de straat over. Beiden dragen een kort jurkje. Het wordt luidkeels afgekeurd door de prediker; de uitbater van het restaurant krijgt ervan langs omdat het volgens hem zondig is om ze te “ontheiligen en ter hoererij te houden” en Zwolle met “schandelijke daden te vervullen”.

Vijftien procent omzetverlies
Saathof hoort het allemaal gelaten aan. “Ik verbaas me nergens meer over en moet al lange tijd aanhoren wat hij allemaal roept.” Op de dagen dat de evangelist bij zijn winkelraam staat, keldert volgens hem de omzet met zeker 15 procent. Dat valt ook zijn werkgever, een keten met meerdere filialen, op. Die tegenvallende resultaten hebben hem al een standje opgeleverd. “Begrijpelijk,” stelt Saathof gelaten, zich ervan bewust dat het hem zijn baan kan kosten. “De huur van dit pand (op de hoek van de Grote Markt en Diezerstraat – red.) liegt er niet om.”

Saathof heeft meerdere keren geklaagd bij de gemeente. “Iedere keer staan ze me te woord en krijg ik een dossiernummer,” aldus de winkelmanager. “Er verandert echter helemaal niets en het lijkt steeds erger te worden.” Hij heeft begrip voor de vrijheid van godsdienst, maar vindt de manier waarop het eraan toe gaat amper te verteren. “Dat het hun recht is, kost mij omzet, en die rekening kan ik niet bij hen neerleggen.”

‘Hallo Carine, God zegene je’
Horecaonderneemster Carine Wiersma, eigenaresse van Maxim’s, is in kringen van straatpredikers een bekende persoonlijkheid geworden. Nadat ze vorige week de media zocht om haar zorgen uit te spreken, gingen haar naam en foto al snel rond in groepen op social media. Als ze aan het einde van de middag bij haar zaak opduikt wordt ze door evangelisten begroet: “Hallo Carine, God zegene je.”

Het maakt weinig indruk op Wiersma, al stelt ze wel dat het onprettig voelt en intimiderend is. Een soortgelijke begroeting valt ook meerdere journalisten en persfotografen ten deel die de afgelopen periode in de Zwolse binnenstad verslag deden van de evangelisaties.

Geen juridische ruimte om in te grijpen
De gemeente Zwolle zegt bekend te zijn met het grote aantal klachten over de straatevangelisaties. Eerder zei gemeentewoordvoerder Marlijn van de Sar: “Er zijn enkele vaste organisaties die jaarlijks in de zomer meerdere evangelisaties houden en dit lang van tevoren melden. Daarnaast zijn er ook losse organisaties die kort voor aanvang een melding doen.”

Ze voegde eraan toe dat de gemeente geen juridische ruimte ziet om in te grijpen. Ook aan de inhoud van de boodschappen die verkondigd worden, valt volgens haar niets te doen: “De gemeente mag zich niet bemoeien met wat er gezegd wordt. We moeten elke betoging in de stad mogelijk maken, ook als die inhoudelijk gevoelig ligt.”

Haar collega Myon Padding liet vrijdagmiddag weten dat de gemeente op de hoogte is van de overlast. Ze onderstreepte de woorden van haar collega. “Ook dat het nagenoeg dagelijks gebeurt, maakt het niet anders.”