Zwolle – Zondagmiddag 3 april is het aan Tomas Ross om de Twentezaal van het HCO te boeien en te verrassen. Na zijn spraakmakende serie over ‘Bernard, Schavuit van Oranje’, ligt er alweer nieuw werk van Ross op de VPRO-plank. Nu over de Koningin in de serie ‘Beatrix, Oranje onder Vuur’, die januari 2012 zal worden uitgezonden. Aanstaande zondag staat Ross bij het HCO klaar voor zijn Waanders-Lezing.
Tomas Ross houdt zijn ‘lezingen’ voor de vuist weg en ze zijn vaak nogal anekdotisch. Maar altijd is het de vraag bij, zoals hij het zelf noemt, ‘dat wat vreemde genre dat men mij toedicht, factie,’ waar de grens ligt tussen feiten en fictie. Bij zowel de romans als de series, ook de nieuwe over Beatrix, Oranje onder Vuur, die in januari 2012 door de VPRO zal worden uitgezonden, is die vraag helemaal essentieel. Want van zo’n publiek personage als prins-gemaal of koningin is in feite zo weinig bekend; bij historici, journalisten, zowel als de zogenoemde royaltywatchers. ‘Maar juist daar,’ aldus Ross, ‘mag de romancier in het vacuum springen – zij of hij heeft per slot meer vrijheid en hoeft het niet allemaal te verantwoorden met bronnen en voetnoten.’ Desondanks is de vraag hoe ver je mag gaan.
Prins Bernhard verweet hem openlijk ‘te ver’ te zijn gegaan in zijn roman Omwille van de Troon waarover het in de lezing ook zal gaan. Al eerder was koningin Beatrix ontstemd door bepaalde interpretaties in Wij Alexander. En zo waren Beatrix en Willem Alexander woedend over sommige scènes in Schavuit en Máxima over zijn boek Het Meisje uit Buenos Aires. ‘Dus dat wordt nog wat straks!,’ voorspelt hij. ‘Ik heb me altijd verdedigd in navolging van wat Hella Haasse ooit zei, dat je als romancier de “gaten in de geschiedenis” met je speculaties mag invullen, mits ze ondersteund worden door feiten.’ Ross vindt dat hij zo’n 70 procent aan bewezen feiten – archieven, correspondentie, interviews – moet hebben om dat ‘zindelijk’ te mogen doen. In die zin kan een schrijver van ‘factie’ meer bijdragen om tot oplossingen en verklaringen te komen dan wetenschappers die zich nu eenmaal moeten neerleggen bij de feiten alleen. Juist omdat die zo ontoereikend zijn, met name bij de Oranjes. Hij doet niet aan Story-achtige journalistiek, ‘maar het bizarre is,’ weet Ross uit ervaring ‘dat je afgezien van de emotionele reacties nooit een weerwoord krijgt dat het schaamrood op de kaken bezorgt.’
‘Ross werd drie keer bekroond met de Gouden Strop, de prijs voor de beste Nederlandstalige spannende roman’
Wegens het succes van de Waanders-lezingen 2008/2009 en 2009/2010 hebben het Historisch Centrum Overijssel
en Waanders Boekverkopers en Waanders Uitgevers besloten van start te gaan met een nieuwe reeks Waanderslezingen.
Na Tomas Ross volgt als laatste in de serie Ad van Liempt. Voor meer informatie kijk op: www.historischcentrumoverijssel.nl .
Programma
- 14.00 uur introductie Bert de Vries, directeur Historisch Centrum Overijssel
- 14.15 t/m 15.00 uur start lezing Tomas Ross
- 15.00 t/m 15.15 uur pauze koffie/thee
- 15.15 t/m 16.00 uur start lezing deel II Tomas Ross en ruimte voor discussie
De entree bedraagt € 7.50. Reserveren kan via www.historischcentrumoverijssel.nl.
Van Wevelinkhovenstraat. Vrij parkeren.
