Zwolle – Nu de corona-situatie inmiddels alweer een half jaar het openbare leven beheerst, maken Managing Directors Janko van der Baan, van Scania Nederland B.V., en Johan Uhlin, van Scania Production Zwolle B.V., de balans op.
Beide bestuurders, verantwoordelijk voor in totaal zo’n 4.000 medewerkers, melden dat Scania in haar 130-jarig bestaan niet eerder een dergelijke crisis heeft meegemaakt. De impact is nog steeds voelbaar en niemand heeft enig idee hoe lang deze situatie zal duren. Toch overheersen de positieve gevoelens. Met name de veerkracht van de medewerkers oogst bewondering. Ook over de ondersteuning door de overheid is men zeer te spreken. Scania heeft ten tijde van de eerste NOW-regeling voor in totaal 7 miljoen euro ondersteuning gekregen; zowel voor de fabrieken te Zwolle en Meppel als voor de gehele Nederlandse dealerorganisatie. Daarmee is tijdens de maanden april en mei de ergste nood opgevangen. Een tweede ronde is echter niet aangevraagd. Janko van der Baan: “Een tweede ronde van de NOW-regeling is voor Scania niet nodig. Wij kunnen zonder deze ondersteuning op eigen benen staan.”
Eind maart jl. besloot Scania’s CEO Henrik Henriksson wereldwijd alle fabrieken te sluiten vanwege het gebrek aan onderdelen en de veiligheid van de eigen medewerkers. Vier weken lang lag Scania Production Zwolle stil en rolde er geen enkel chassis van de band. Johan Uhlin: “Het was destijds een bizarre periode. Onze productie liep op volle toeren en de vraag was groot toen wij op 20 maart gecontroleerd de assemblagelijn stil hebben gezet. Op dat ogenblik heerste grote onzekerheid over het verloop van de pandemie en de impact op het bedrijf. De veiligheid van onze mensen staat voorop. In deze periode hebben wij economisch de grootste klap op kunnen vangen dankzij de NOW-regeling.”
Na vier weken werd heel voorzichtig de productielijn weer opgestart met een bescheiden 40 chassis per dag. Vier weken later draaide men al meer dan het dubbele en inmiddels zit men weer op het oude productieniveau. Goed nieuws voor alle klanten die op hun nieuwe Scania zaten te wachten. Janko van der Baan: “Toen de fabriek de band stilzette hadden wij een goed gevuld orderboek. Toen moesten wij klanten gaan informeren dat de levering van hun truck was uitgesteld. Dat was een lastige periode omdat niemand wist hoe lang het zou gaan duren. Gelukkig kon er snel weer geleverd worden. Inmiddels is onze volledige achterstand ingelopen, maar dat heeft een veelvoud langer geduurd dan de vier weken dat we stil hebben gelegen.”
De Scania werkplaatsen zijn de volledige periode opengebleven om de klanten van het nodige onderhoud te kunnen voorzien. Janko van der Baan: “We hebben in de werkplaatsen veel aandacht besteed aan veiligheid en nieuwe routines. Chauffeurs en andere bezoekers mogen bijvoorbeeld niet meer in de werkplaats zelf komen of in de monteursruimtes. Zeker in die eerste periode, toen heel Nederland moest thuis werken, zijn de monteurs altijd op hun post gebleven om de klanten te helpen. Ik heb daar niets anders dan diep respect voor. We zien nu dat het steeds meer moeite kost om de bestaande veiligheidsroutines vast te houden. Gelukkig hebben we sinds begin maart een corona-team ingesteld dat de situatie goed in de gaten houdt en ingrijpt waar en wanneer het nodig is.”
Dat de Scania dealers hun handen uit de mouwen hebben gestoken bleek ook wel uit de registraties. In de maanden april en mei was Scania in Nederland zelfs even marktleider; uniek in de geschiedenis van Scania Nederland. Janko van der Baan: “Ondanks de fabriekssluiting en het teruglopen van de business hebben we gelukkig in die periode veel klanten nog kunnen helpen. Nu zien we weer een voorzichtig herstel, waarbij er wel grote verschillen zijn per segment. Waar het ene segment aan het plussen is, blijft het andere sterk achter.”
Op 1 juni maakte Scania bekend om wereldwijd het personeelsbestand met 5.000 banen in te krimpen. Hiervan zullen er 1.000 op het Zweedse hoofdkantoor verdwijnen. Johan Uhlin: “Ondanks de voorzichtige positieve ontwikkelingen verwacht Scania voor een langere periode wereldwijd toch een daling van het totale volume. En bij een lager volume hoort een kleiner personeelsbestand. Hierover zal later in het jaar meer bekend worden. Gezien de huidige ontwikkelingen verwacht ik dat de impact voor de Nederlandse organisatie beperkt zal zijn.” Janko van der Baan valt hem bij: “Zoals het er nu uitziet zullen wij met natuurlijk verloop een heel eind kunnen komen.” Ook hij verwacht geen omvangrijke ingrijpende maatregelen. “In Zweden zijn ook alle collega’s na een periode van vier maanden tijdelijke werkloosheid weer full-time aan het werk gegaan. Net als in Nederland is ook daar besloten om verder geen gebruik te maken van steun door de overheid. Als je op eigen benen kan staan, moet je dat ook doen en de ondersteuningsmaatregelen van de overheid overlaten aan bedrijven die het echt nodig hebben.”
Een duidelijk signaal van de positieve ontwikkelingen in Nederland komt van Scania Production Meppel waar inmiddels gestart is met de geplande nieuwbouw. De lakfabriek, waar alle kunststof componenten aan een Scania worden gespoten, werkt voor alle Europese assemblagefabrieken. Tegenover de huidige fabriek wordt een compleet nieuwe productiehal gebouwd met daarin twee volautomatische grondlakstraten met acht spuitrobots. De nieuwe hal zou in 2021 operationeel moeten zijn.
Daarnaast is er ook nog de Defensie order voor 2.037 nieuwe XT Scania’s. Vorig jaar zijn, volgens planning, ca. 70 voertuigen geleverd voor de rijschool en dit jaar is de uitlevering van de voertuigen voor de krijgsonderdelen gestart. Johan Uhlin: “Dit jaar worden nog zo’n 200 trucks gebouwd in 6×6 en 8×8 configuratie en daar gaan we de komende jaren mee door.”
Ondanks al deze positieve berichten kunnen beide bestuurders er niet omheen dat Scania wereldwijd toch flinke achterstand heeft opgelopen. Schrale troost is dat de concurrenten in hetzelfde schuitje zitten. Janko van der Baan: “Wij hebben het geluk dat wij in de markt het meest moderne en het meest zuinige product hebben. In 2018 hebben wij de introductie van onze nieuwe generatie trucks afgerond. Deze hebben in de markt een prima reputatie terwijl de concurrentie in deze lastige tijd met productintroducties bezig is. Ik ben blij dat wij dat traject achter de rug hebben.”
Ook verwacht hij dat de hele mind-set rond het coronavirus een push zal geven aan de verduurzaming van het wagenpark. “Dit momentum moeten we grijpen om de neuzen van alle stakeholders in de branche dezelfde richting op te krijgen. Het gaat nu niet alleen om de transporteur en de truckleverancier. Het gaat ook om de opdrachtgever van de transporteur, maar ook de brandstofleverancier, de carrosseriebouwer en de bandenleverancier. En laten we de overheden niet vergeten; zowel lokaal, nationaal als Europees. We zijn allemaal betrokken bij de vergroening van de hele logistieke keten. Of het nu om de Super Ecocombi gaat of het Europese plan voor het Fleet Renewal Programma, waarbij versneld het oude wagenpark wordt vervangen door moderne en schone Euro 6 voertuigen, dit moment moeten we niet voorbij laten gaan. Wij zijn bereid op dit punt onze verantwoordelijkheid te nemen.”
Afsluitend kijken Janko van der Baan en Johan Uhlin nog even terug naar de halfjaarcijfers die deze zomer werden gepresenteerd. Zoals te verwachten vertoonden deze een flinke financiële dreun voor zowel de omzet als de winst. Johan Uhlin: “Onze CEO Henrik Henriksson heeft de cijfers toegelicht en de Managing Directors van alle Scaniabedrijven ter wereld toegesproken. In 1934 heeft Scania voor het laatst rode cijfers over een heel jaar geschreven. Hij vroeg of wij bij de lichting managers wilden horen die voor de tweede keer in de geschiedenis van Scania een jaar met rode cijfers zouden laten noteren.”
Beide heren zijn eensluidend in hun reactie: “Dat laten we niet gebeuren.”
