Eind vorige maand kleurde het Isala ziekenhuis rood om aandacht te vragen voor hart- en vaatziekten bij vrouwen. Uit onderzoek blijkt dat artsen lichamelijke klachten bij vrouwen niet aan hartklachten koppelen waardoor ze te laat medische hulp krijgen. Het risico dat het hart onverwachts stil komt te staan bij vrouwen is daardoor hoger dan bij mannen. Als een vrouw een hartstilstand krijgt is het nog maar de vraag of iemand haar wil reanimeren. De borsten zijn het volgende obstakel om levensreddende hulp te krijgen. Verzekeraar Univé kwam maandag in Zwolle in actie om mensen over de reanimatieschaamte heen te helpen.
Door die reanimatieschaamte is een hartstilstand bij vrouwen vaker fataal. Dat blijkt uit onderzoek van het Amsterdam Universitair Medisch Centrum. Bij vrouwen wordt 69 procent direct gereanimeerd, terwijl bij 74 procent van de mannen onmiddellijk wordt begonnen met een reanimatiepoging. De reden is het ongemak dat mensen die kunnen reanimeren ervaren, wanneer het bovenlijf van een vrouw ontkleed moet worden voor het starten van een reanimatie.
Bovenkleding moet uit
De bovenkleding moet uit omdat op steeds meer plekken een automatische externe defibrillator (AED) beschikbaar is. Een levensreddend apparaat waarmee burgerhulpverleners bij veel hartstilstanden met een elektrische schok het hart weer in een normaal ritme kunnen brengen, voor de aankomst van de ambulancedienst. De elektrodes van de AED moeten daarvoor op de huid van de borstkas worden geplakt.
Ook moeten de hulpverleners hun handen tussen de borsten plaatsen om te reanimeren, het aanraken van de boezem is daarbij onvermijdelijk. Het zorgt voor zoveel ongemak bij omstanders dat ze besluiten om maar niet te gaan reanimeren, terwijl ze hoogstwaarschijnlijk een andere keuze gemaakt zouden hebben als het om een man ging.
Pijn in kaak, nek of rug bij vrouwen
Om er verandering in te brengen, besloot Univé om samen met het bedrijf Reanimeren kun je Leren een gratis cursus aan te bieden om mensen voor te bereiden op het reanimeren van vrouwen. Twaalf deelnemers uit Zwolle namen maandagavond in het kantoor van de verzekeraar deel aan de training.
Op de vloer lagen meerdere torso’s voorzien van borsten, al dan niet met een bustehouder. “Met de poppen helpen we de deelnemers voorbij die gevoelens van schaamte en ongemak,” zegt reanimatie-instructrice Marjolijn Rodenburg. Als voormalig verpleegkundige op de hartbewaking weet Rodenburg waar ze over praat.
De cursisten leerden ook om beter de typisch vrouwelijke klachten te herkennen die een voorteken van een hartinfarct kunnen zijn. Voor beide geslachten geldt dat het meest voorkomende symptoom bij hartproblemen pijn of een drukkend gevoel op de borst is. Bij vrouwen komt het vaker voor dat pijn in de kaak, nek of rug een voorbode is van een dreigend hartinfarct of hart- en vaatziekten.