De Zwolse gemeenteraad heeft maandag unaniem ingestemd met een voorstel van het stadsbestuur om een negatief advies over lokale omroep RTV Focus Zwolle af te geven aan het Commissariaat voor de Media (CvdM). De mediawaakhond kan daarmee de omroeplicentie definitief intrekken. Zwolle komt dan zonder publieke lokale omroep te zitten.

De omroep haalde de afgelopen jaren veelvuldig het nieuws nadat jonge stagelopers aan de bel trokken over grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer. In de periode daarna werd duidelijk dat de omroep al in 2018 onderdak kreeg in de Stadkamer, een pand van de gemeente. De jonge stichting mocht de huur 25 maanden lang betalen in diensten.

Huurachterstand en dure medewerker
Ook werd de afspraak gemaakt dat de omroep huur moest betalen zodra ze de omroeplicentie met de daarbij behorende subsidie binnen hadden gesleept. De omroep bleek slecht van betalen en bouwde vanaf 2021 een huurachterstand op van ongeveer 38.000 euro.

In een rechtszaak werd onlangs duidelijk dat Stadkamer 30.000 euro per jaar vroeg. Het is onduidelijk waarom Stadkamer het toeliet dat de huurder de wanbetalingen zo lang kon blijven volhouden. Ook weigerden de gemeente en Stadkamer rekenschap af te leggen welke diensten, ter waarde van zo’n 60.000 euro aan huurgeld, RTV Focus leverde tussen 1 december 2018 en 1 januari 2021.

Door een dure medewerker en een prijzige lease-auto bouwde de omroep nog meer schulden op. De gemeente Zwolle vorderde onlangs 35.000 euro aan subsidiegeld terug. Al met al kan het erop neerkomen dat de omroep zo’n 100.000 euro in het rood komt te staan.

Geen Programmabeleid Bepalend Orgaan
RTV Focus heeft vanaf de start als lokale omroep in 2020 geen Programmabeleid Bepalend Orgaan (PBO) gehad, een verplichting voor iedere publieke omroep. Een PBO bestaat uit vertegenwoordigers van de belangrijkste stromingen in de stad. Zij zien erop toe dat onderwerpen zoals cultuur, religie, onderwijs voldoende aan bod komen bij de omroep.

In het beleidsplan presenteerde Focus de leden van het PBO met naam en foto. Regionale omroep RTV Oost ontdekte dat de genoemde mensen niet wisten dat ze in het document vermeld waren. RTV Focus kreeg vorig jaar de kans om alsnog een representatief PBO samen te stellen. De omroep leverde een lijst met zeven namen aan.

Ditmaal controleerde de gemeente de lijst wel. Een van de beoogde leden trok zich meteen terug na de steekproef. Twee andere kandidaten namen deel op persoonlijke titel zonder een stroming te vertegenwoordigen. De wethouder oordeelde dat de overige vier van een te licht kaliber waren om te kunnen weten wat er speelt in hun hoofdstroming.

Waardering voor RTV Focus
“Wij willen onze waardering uitspreken voor het werk dat het team van RTV Focus heeft verzet en wat tot stand is gebracht door een relatief jonge organisatie,” zei raadslid Gertjan Bouma van de ChristenUnie voor het doodvonnis van de omroep in stemming werd gebracht. “Hoewel de gevolgen van het aannemen van het voorstel groot kunnen zijn, kunnen we niet om de bestuurlijke realiteit heen.” Coalitiepartner GroenLinks sloot zich bij deze woorden aan.

“Wij zullen voor het voorstel stemmen, maar niet met volle blijdschap,” meldde Johran Willegers, fractievoorzitter van VVD, voorafgaand aan de stemming. “RTV Focus is weer actief lokaal nieuws aan het brengen. We vinden het wel jammer dat ze niet aan een belangrijke eis kunnen voldoen.” Willigers onderstreepte het belang van een goede lokale omroep. “Het is ook goed om ons te controleren.”

‘Geklungel en geklooi’
De gehele gemeenteraad stemde in met het negatieve oordeel over de lokale omroep van Zwolle. Het is nu aan het CvdM om te beslissen of zij de omroeplicentie van RTV Focus intrekken. De Zwolse gemeenteraad deed hetzelfde in 2018 bij de toenmalige omroep RTV Zwolle FM.

Zwolle wilde destijds dat de toezichthouder de licentie introk en dat er een einde kwam aan de subsidieverstrekking. Het commissariaat deed dat niet omdat de gemeente ook de nodige steken had laten vallen. “Geklungel en geklooi op alle niveaus,” waren de woorden in 2019 van Gerdien Rots, toen nog fractieleider van de ChristenUnie in de gemeenteraad.