Het Openbaar Ministerie eiste woensdag een half jaar gevangenisstraf tegen drie PEC Zwolle hooligans vanwege misdragingen rondom wedstrijden van de Zwolse eredivisionist. Zover kwam het niet, twee mannen die verantwoordelijk zijn voor het op afstand ontsteken van rookbommen in het uitvak met Go Ahead Eagles supporters kregen een taakstraf van 200 uur met een voorwaardelijke celstraf.
Joey van W. (28) barstte in tranen uit toen hij de eis van justitie hoorde. Voor hem gold vanwege een eerdere veroordeling een taakstrafverbod. De politierechter omzeilde dit door hem een dag naar het gevang te sturen en een werkstraf van 100 uur op te leggen.
Steward naar het ziekenhuis
In de rechtbank bekende Stan van den B. (23) dat hij op de donderdagavond voor de IJsselderby de rookbommen verstopte onder een stalen plaat in het uitvak van het PEC Zwolle stadion. Ook bestelde hij bij Amazon de ontstekers die op afstand konden worden bediend. Tijdens de wedstrijd op 17 september 2023 werden de rookgranaten tot ontsteking gebracht. Het vak met Deventenaren kwam vol dikke blauwe rook te staan. Een steward ademde de rook in en werd met ademhalingsproblemen per ambulance naar het ziekenhuis gebracht.
Van den B. vertelt de politierechter dat de rookbommen in een opslagruimte in het stadion lagen. Hij was daar die avond om een spandoek te beschilderen. Ook Ruben S. (24) was die donderdagmiddag in het opslaghok van het voetbalstadion. “Ik ben ’s avonds naar de sportschool gegaan en daarna naar kickbokstraining,” verklaart S., die ontkent dat hij samen met Van den B. op camerabeelden te zien is wanneer de rookbommen worden geplaatst.
Batterijen voor ontstekers gekocht
Uit het politieonderzoek kwam wel naar voren dat de telefoon van S. rond middernacht een zendmast nabij het stadion aanstraalde. “Ik was die nacht aan het posten om te kijken of er geen Deventer supporters waren,” legt S. uit. De Zwollenaar steekt in tegenstelling tot de andere verdachten niet onder stoelen of banken dat hij lid is van de Far East Ultra’s (FEU). De Zwollenaar stelt dat de FEU niets anders is dan een groep supporters die sfeeracties organiseert rondom de wedstrijden. Van voetbalgerelateerd geweld neemt de FEU dan ook afstand. “FEU heeft alleen een slechte naam omdat het de bekendste groep is, maar er zijn er meer.”
S. kocht die dondermiddag batterijen van hetzelfde merk als die in de ontstekers zaten. Waarvoor hij die kocht, weet hij niet meer. Tijdens de wedstrijd is S. samen met een vriend te zien in het stadion. Hij volgt de wedstrijd nauwelijks. Hij kijkt constant naar het uitvak met Go Ahead Eagles supporters of omlaag terwijl hij met iets aan het prutsen is. “Ik was met mijn telefoon bezig en kreeg een appje om naar het uitvak te kijken,” verklaart S.
Aangiftes vanwege ademhalingsklachten
Op de beelden is volgens het OM te zien dat S. als eerste begint te juichen en lachen als de rookbommen afgaan in het uitvak. Zijn vriend geeft hem joviaal een schouderklopje. “Was u blij?” informeert de politierechter. “Ik vond het een mooie actie,” antwoordt S. De politierechter maakt hem duidelijk dat zeker tien mensen aangifte hebben gedaan omdat ze ademhalingsklachten en tranende ogen kregen. Een aantal raakte in paniek en anderen hielden er schade aan hun kleding aan over. “Voelt u zich daar niet verantwoordelijk voor?”
“Nee, ik heb tientallen keren in de rook gestaan en er nooit last van gehad,” zegt S. “Het was een ludieke actie en dat doen we over en weer.” Hij krijgt bijval van Van den B. “Ik heb honderden keren in de rook gestaan en het nooit zo ervaren.”
Van den B. moest zich ook verantwoorden voor het in het gezicht schoppen van een steward op zaterdag 12 augustus 2023. Hij klom tijdens de wedstrijd PEC Zwolle – Sparta Rotterdam op een scheidingswand bij het uitvak. De steward deed aangifte omdat ze in haar gezicht werd geschopt door hem. Ook een andere steward herkende Van den B.
Goal over het hek gegooid
Begin oktober verliest PEC Zwolle in Almelo van Heracles. Na afloop van de wedstrijd bestormt een groepje PEC Zwolle-hooligans de Heracles-aanhangers. Onder hen is S. Samen met anderen breekt hij door een hek. Op een voetbalveldje wordt er flink gesloopt. Vuilnisbakken, hekken en zelfs een goal worden losgetrokken en over een hek naar de Twentenaren gegooid. Justitie denkt dat S. een stalen pijp over het hek slingerde die op een haar na een politieman miste. “Ik ben alleen op het veld geweest en heb niets gegooid,” zegt S. “We werden uitgedaagd.”
Wie wel gooide, was Joey van W. Hij geeft toe een voetbalgoal over het hek te hebben gegooid. “Dat ging niet zo makkelijk,” vertrouwt hij de politierechter toe. “Er waren een paar die de boel aan het opjutten waren en ik ben dan iemand die meeloopt,” is zijn antwoord op de vraag waarom hij deelnam aan de bestorming.
De officier van justitie neemt het Van W. kwalijk dat hij eerder dat jaar werd veroordeeld vanwege bedreiging. Hij liep nog in zijn proeftijd en een voorwaardelijke celstraf hing hem al boven het hoofd. Op het strafblad van Van W. prijken verder nog een aantal vernielingen, openlijk geweld en winkeldiefstallen. “Is er niet het besef dat u zich gedeisd moet houden?” vraagt de officier. Een antwoord komt er niet.
De magistraat maakt Van W. duidelijk dat hij al een taakstraf heeft gehad voor geweld en er nu een onvoorwaardelijke gevangenisstraf geëist zal worden. De hooligan schrikt en barst in tranen uit. “Ik ben zo bezig om mijn leven op orde te krijgen,” zegt Van W. snikkend tegen de politierechter.
Klein groepje verpest het
“Berouw komt altijd na de zonde,” concludeert de officier. Hij begint zijn pleidooi door het trio “supporters tussen aanhalingstekens” te noemen. “PEC Zwolle supporters hebben ervoor gezorgd dat hun club hoog in de lijstjes staat,” aldus de officier. “Ze bezorgen de club en voetbal in het algemeen een slechte naam. Een klein groepje verpest het voor iedereen.”
Het OM wil dat de drie mannen allen een gevangenisstraf opgelegd krijgen van 6 maanden, waarvan 2 maanden voorwaardelijk. De advocaat van Van W. zegt dat camerabeelden voor zich spreken en haar cliënt bekend heeft dat hij de goal over het hek gooide. “Doelloos geweld,” concludeert de raadsvrouw. Ze vindt een half jaar celstraf te gortig en vraagt de rechter om een voorwaardelijke gevangenisstraf met een boete of taakstraf op te leggen.
De advocaten van S. en Van den B. vragen om vrijspraak. Zij vinden dat er te weinig bewijs is om tot een veroordeling te komen. Het stoort de advocaat van Van den B. dat de tien aangiftes en schadeclaims afkomstig zijn van politiemensen en stewards. “Geen enkele Go Ahead Eagles supporter die in het uitvak stond heeft geklaagd. Op internet is zelfs te zien dat ze het prachtig vonden.” De advocate voegt eraan toe dat de Deventenaren nadat de blauwe rook weg was getrokken rood-gele rookbommen afstaken in het uitvak.
Politiemensen horen weerbaarder te zijn
De raadsvrouw verwijst naar een uitspraak van de Hoge Raad. Daarin stelt de hoogste rechter dat politiemensen weerbaarder horen te zijn dan burgers. Haar conclusie is dat Go Ahead Eagles supporters weerbaarder zijn dan de dienders. “Een gevangenisstraf eisen voor twee dagen hoesten,” schampert de raadsvrouw. Ze vraagt de politierechter om jeugdstrafrecht toe te passen voor Van den B. “Wat hij heeft gedaan zijn gewoon kwajongensstreken.”
Het pleidooi van de advocate valt slecht bij de officier van justitie. Hij vindt dat de raadsvrouw het incident bagatelliseert. “Complete waanzin als je bedenkt dat dit ludiek is en kwajongensstreken zijn als er iemand naar het ziekenhuis en aan de zuurstof moet!”
De politierechter legt Van W. een onvoorwaardelijke gevangenisstraf op van een dag met een taakstraf van 100 uur. Van den B. en S. krijgen een taakstraf van 200 uur en een voorwaardelijke celstraf van 3 weken. Alle drie hooligans hadden al een jarenlang stadionverbod opgelegd gekregen.