Zwolle – Donderdag precies 75 jaar geleden op 28 november 1944 kwam de Slowaakse gevechtspiloot Otto Smik met een Spitfire vanuit het westen het Zwolse luchtruim binnengevlogen om het rangeerterrein van de Nederlandse Spoorwegen te bombarderen. Zijn vliegtuig werd geraakt door fel Duits luchtafweergeschut. Hij moest een noodlanding maken en kwam neer in een weiland bij de Bloksteeg in Ittersum, dat nu volgebouwd is met huizen in de wijk Geren van Zwolle-Zuid. Het vliegtuig van de 22-jarige Otto Smik vloog over de kop; hij werd met geweld uit zijn cockpit geslingerd en was op slag dood.
Donderdagmiddag werden in de Stadkamer herinneringen opgehaald aan de gesneuvelde piloot. Smik was een onverschrokken oorlogspiloot. Aan het begin van de oorlog was hij vanuit Tsjechoslowakije naar Engeland gevlucht en heeft zich aangesloten bij de RAF. Hij was een succesvolle Spitfire-piloot en werd al snel bevorderd tot squadroncommandant. In 1944 kwam hij in Zwolle om het leven. In eerste instantie kon zijn identiteit niet worden vastgesteld en werd hij begraven op Kranenburg. Daarna is zijn lichaam overgebracht naar België, waar hij ook nog een keer herbegraven werd. Toen bekend was wie deze onbekende vlieger was, is hij na de val van de Muur overgebracht naar Slowakije en heeft in Bratislava zijn laatste rustplaats gevonden.
Het leven van deze oorlogsheld is in 2004 beschreven door de Slowaakse historicus Jiri Rajlich in het boek ‘Spitfire nad evropou Československy stilhač Otto Smik a jeho doba’. De in Dalfsen geboren Zwollenaar Jasper Brinksma, die in zijn vrije tijd uitgebreid historisch onderzoek doet naar de luchtoorlog in Zwolle en omgeving, heeft contact gezocht met Rajlich en het Engels manuscript van het boek gekregen. Hij heeft dit vertaald, fouten gecorrigeerd en aangevuld met zijn informatie over Otto Smik. Uitgeverij Flying Pencil uit Utrecht heeft hier een boek van gemaakt onder de titel ‘Otto Smik de Tsechoslowaakse oorlogsvlieger die twee keer in Nederland neerstortte’. Dinsdagmiddag 28 november vond de presentatie van dit boek plaats in de Stadkamer van Zwolle.
Jasper Brinksma reikte het eerste exemplaar van dit boek uit aan burgemeester Peter Snijders. De burgemeester bedankte Brinksma namens alle Zwollenaren: “Zo leren wij Otto Smik beter kennen en ook iets meer over de geschiedenis van de oorlogsjaren in onze stad.” De burgemeester memoreerde de omgekomen jonge jongens die voor onze vrijheid hebben gevochten, “vaak ver van huis bij hun vaders en moeders vandaan”. Op de achtergrond was de tekst geprojecteerd: “Gesneuveld, maar niet vergeten.”
