Zwolle – Kunstruimte Het Langhuis presenteert, in samenwerking met het Ikonenmuseum Kampen, eeuwenoude ikonen van de aartsengel Michaël; beschermheilige van Zwolle. Acht geluidskunstenaars maken bij elke ikoon een soundscape en geven Michaël een actuele stem.

Op zondag 4 september opent cultuurwethouder Jan Brink de verrassende tentoonstelling ‘Strategies for Fighting Evil’ in Het Langhuis als opmaat naar Open Monumentendag. De ikoon vertegenwoordigt een bovennatuurlijke realiteit. Deze visuele ervaring is leidend geweest voor de geluidskunstenaars om de strijd van Michaël hoorbaar te maken. Kan een hedendaagse interpretatie kalmeren en bescherming bieden? Bezoekers van de tentoonstelling bewegen zich met een koptelefoon door de kunstruimte. Michaël vecht, moedigt aan, scandeert, fluistert, vloekt, kalmeert, kreunt, protesteert en zucht.

Tomas Postema is één van de deelnemende geluidskunstenaars aan dit project. Hij is componist en toetsenist bij muziektheatergroep BOT, de Oerol-hit van 2016. Hij koos voor de ikoon ‘Michaël uit Deeësis’: “Ik kreeg associaties met spreekkoren en verwerkte een fragment waarin ze schreeuwen: wij gaan niet opzij!’ Dat raakt voor mij aan de kracht van de ikoon en de engel.” Andere deelnemende kunstenaars zijn o.a. Cilia Erens (expert op het gebied van binauraal geluid en gastdocent aan de Nederlandse Filmacademie), Robin Ferdand Groot (maker audioverhalen), Bianca Holst (doet optredens op internationale geluidsfestivals), Ronald van der Meijs (combineert architectuur en geluid). Paula Lina (Audiojournalist bij kunstblog Hard//Hoofd), Robin van Gelder (Podcaster bij VPRO Dorst), Lex Raijmakers (maakt installaties en composities) en de Zwollenaar Xander Sijperda.

Gastcurators Joost Heutink en Liesbeth van Es, beiden van het Ikonenmuseum Kampen, zochten maanden in het depot van het museum en in particuliere collecties naar de meest uiteeenlopende Michaëls-ikonen voor Het Langhuis. De ikonen komen uit de zestiende t/m de negentiende eeuw, uit verschillende delen van de wereld en vormen daarmee een uniek overzicht van Michaël-afbeeldingen. Voorzitter Paul van der Ham, van kunstruimte Het Langhuis, is verrast door de kracht van de oude beelden. “Michaël is veelal te zien als aanvoerder van het hemelse leger in de strijd tegen het kwaad. Dat geeft apocalyptische, soms horror-achtige beelden. Daarmee krijg je associaties met angstbeelden uit onze tijd. Kunstenaars kunnen zulke beelden ontkrachten of een andere betekenis geven.”

Tijdens de opening van de tentoonstelling zijn performances en lezingen over geluidskunst en Michaëlsikonen te zien en te horen. De Amsterdamse kunstenaar Ronald van der Meijs presenteert zijn geluidssculptuur ‘Clouds of Knotted Sound’, twee klankschalen op draaitafels produceren een aan elkaar interfererend geluid.

De tentoonstelling Michael – Strategies for fighting evil is te zien van 4 t/m 25 september 2016. De opening is op zondag 4 september om 15:00 uur in het theater van de Goudsteeg 21. De tentoonstelling maakt onderdeel uit van de ikonenroute in Zwolle tijdens Open Monumentendag op 10 september 2016, met als thema ‘Iconen en symbolen’.